İşyerindeki yıldırma davranışlarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Örgütsel bağlılık ve örgütsel sessizliğin aracılık rolü

Abstract

Yıldırma, işyerinde üstler veya iş arkadaşları tarafından sistematik ve sürekli bir şekilde uygulanan ve çalışanı iş yaşamından dışlamaya yönelik anti sosyal davranışlardır. Bu davranışlar, örgütün bütününde zararlı etkiler yaratmakta ve örgütsel bağlılığı azaltarak, örgütsel sessizliğe ve işten ayrılma niyetine neden olabilmektedir. Bu nedenle, son yıllarda yıldırma ve bu konuyla bağlantılı konularda çok sayıda araştırma yapılmıştır.Bu çalışmanın amacı; işyerinde yıldırma davranışlarının işten ayrılma niyetine etkisinde örgütsel bağlılığın ve örgütsel sessizliğin aracılığının test edilmesidir. Araştırma evrenini; Hatay'ın Antakya ilçesinde faaliyet gösteren bir imalat işletmesindeki çalışanlar oluşturmaktadır. Veriler, anket tekniği kullanılarak toplanmış olup Baron ve Kenny'nin (1986) aracılık modeli kapsamında oluşturulan modeller yoluyla Yapısal Eşitlik Modeliyle test edilmiştir.Araştırma sonucunda; yıldırmanın korunma amaçlı sessizliği olumlu, örgütsel bağlığı ise olumsuz etkilediği bulunmuştur. Korunma amaçlı sessizliğin, örgütsel bağlılığı ve işten ayrılma niyetini olumlu, ancak normatif bağlığı olumsuz etkilediği saptanmıştır. Analiz sonuçları, korumacı sessizliğin normatif bağlılığı olumlu etkilediğini ve örgütsel bağlılığın da işten ayrılma niyetini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Yıldırmanın işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde, örgütsel bağlılığın tam aracı değişken olduğu ama örgütsel sessizliğin olmadığı bulunmuştur.

Mobbing is the systematically and continuously conducted antisocial behaviors of superiors or colleagues against an employee to deter him/her from working life in workplace. These behaviors create destructive effects on organization as a whole, decrease organizational commitment and cause organizational silence and intention to leave. Therefore, a lot of research is conducted on mobbing and its related subject in recent years.The purpose of this study identifies the mediating role of organizational commitment and organizational silence in the effect of mobbing in the workplace on intention to leave. The population of the research is employees who work in a manufacturing firm that operating in Antakya City, Hatay, a province of Turkey. Data were gathered by questionnaire and mediation effect, created by Baron and Kenny (1986), models were tested by multivariate regression analysis.In this study, it found that the mobbing effect positively on the defensive silence, effect negatively on the organizational commitment. Also, the defensive silence effects positively on organizational commitment and the intention to leave, but it effect negatively on the normative commitment. The results of analyses show that the prosocial silence effect positively on the normative commitment and the organizational commitment effect positively on the intention to leave. It found that the organizational commitment is the full mediating variable in the effect of the mobbing on the intention to leave, but the silence is not.