Hatay Devleti Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen`in Hatay`ın bağımsızlığındaki yeri ve siyasi faaliyetleri (1918-1974)

Abstract

Tayfur Sökmen, Milli Mücadelede emeği geçen kahramanlardan ve Hatay mücadelesinin öncülerindendir. O, Hatay Cumhuriyeti'nin ilk ve tek Cumhurbaşkanı, TBMM'de Milletvekili ve Senatör olarak görev yapmış önemli bir devlet adamıdır. Böyle bir devlet adamının siyasi faaliyetlerinin anlatıldığı bu çalışmamızda, birçok siyasi olaydan bahsedilmiştir. Bahsedilen bu siyasi olaylar içinde, Tayfur Sökmen'in yeri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu değerlendirilmenin yapılabilmesi için de, Tayfur Sökmen'in aktif olduğu bütün olaylar titizlikle incelenmiştir. Çalışmaya, Tayfur Sökmen'in aile hayatı anlatılarak başlanmış, devamında ise, Mondros Mütarekesi öncesi ve sonrası İskenderun-Antakya bölgesinin durumundan bahsedilmiştir. Hatay'ın ana vatana katılışına kadar olan süreç, Tayfur Sökmen'in faaliyetleri esas olmak üzere, Türkiye'nin bu süreçteki iç ve dış siyaseti ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Sonrasında ise, Tayfur Sökmen'in Türk siyasi hayatında milletvekilliği ve senatörlük döneminde mecliste yaptığı konuşmalar temel alınarak, siyasi düşüncelerini, siyasetin dışında kaldığı dönemde yazdığı köşe yazılarıyla destekleyerek yorumlamak ve fikir yapısını ortaya koymak temel amaç olmuştur.

Tayfur Sökmen is one of the heroes of the National Struggle and also the pioneer of the Hatay fight. He is the first and only President of the Republic of Hatay, an important statesman who served as a member of the parliament and senator in the TGNA. In this work, which describes the political activities of such a statesman, many political events have been mentioned. Within these mentioned political events, Tayfur Sökmen's place was aimed to be evaluated. In order to be able to make this assessment, all the facts that Tayfur Sökmen was active were examined carefully.The study was started by telling Tayfur Sökmen's family life, and later on, the situation of Iskenderun-Antakya region before and after the Mondros Armistice Agreement was mentioned.The process until Hatay's main patriotic engagement, Tayfur Sökmen's activities were taken as a basis and additionally Turkey's internal and external politics in this process were tried to be revealed. Subsequently, Tayfur Sökmen's speeches made in the parliament during his senatorship and membership of the parliament were taken as a basis, it was the main aim to interpret his political ideas with the help of the columns written by him during the period when he was out of politics and to reveal the structure of his ideas.