İlköğretim ikinci kademe öğretmen ve öğrencilerinin medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri

Abstract

19. yüzyıl tüm dünyada önemli değişiklik ve gelişmelerin yaşandığı bir dönem olarak anılmaktadır. Bu yüzyılda matbaa keşfedilmiş ve kitle iletişim araçlarından ilki olan gazeteler ortaya çıkmıştır. Teknolojik gelişmeler bu keşifleri hızlandırmış ilerleyen zamanlarda radyo, televizyon, internet de toplum hayatında yerini almıştır.Zamanla gelişen ve yaygınlaşan bu kitle iletişim araçlarındaki ses ve görüntüler insanları etkilemekte, hayatlarını şekillendirmektedir. Özellikle de çocuklar, kitle iletişim araçlarından daha fazla etkilenmekte ve yönlendirici etkisine daha fazla maruz kalmaktadır. Kitle iletişim araçlarının birey üzerindeki etkisinin fark edilmesiyle beraber bu olumsuz etkiyi ortadan kaldırmak ve kitle iletişim araçlarının yönlendirici gücünü en aza indirmek amacıyla dünyada medya okuryazarlığı çalışmaları başlamıştır. Türkiye de dünyadaki gelişmeleri takip etmekte ve yeni gelişmelere ayak uydurmaktadır.Medya okuryazarlığının öneminin fark edilmesiyle birlikte Radyo ve Televizyon Üst Kurulu öncülüğünde çeşitli çalışmalar başlatılmıştır. İlk defa 2004 yılında (Şiddeti Önleme Platformu toplantıları, toplumsal alanda, ailede ve kitle iletişim araçlarında şiddetin önlenmesi ve bu konudaki toplumsal duyarlılığı arttırma amacıyla Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Güldal AKŞİT koordinatörlüğünde düzenlenmiştir.) Şiddeti Önleme Platformu'nda dile getirilen medya okuryazarlığı; 2006-2007 eğitim-öğretim yılında seçilen pilot okullarda, 2007-2008 eğitim-öğretim yılında ise müfredatta seçmeli ders olarak yer almıştır.Bu çalışmada, ülkemizde geçmişi çok yeni olan medya okuryazarlığı dersine ilişkin mevcut durumu ortaya koymak ve ihtiyaçları saptamak amacıyla medya okuryazarlığı dersi veren öğretmenlerle görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda öğretmenlerin medya okuryazarlığı dersine ilişkin hizmet içi eğitime ihtiyaç duydukları, medya okuryazarlığı dersinin içerik olarak yeterli fakat etkinlik olarak yetersiz olduğu, bu dersi aldıktan sonra öğrencilerin medya bakış açılarında önemli değişikliklerin yaşandığı gibi sonuçlara ulaşılmıştır.Öğrencilerin medya okuryazarlığı düzeyini belirlemek amacıyla ?Medya Okuryazarlığı Düzey Ölçeği? ve medya okuryazarlığı tutumunu belirlemek amacıyla ?Medya Okuryazarlığı Tutum Ölçeği? uygulanmıştır. Öğrencilere ait bilgiler araştırmacı tarafından geliştirilen ?Kişisel Bilgi Formu? ile edinilmiştir.Araştırma sonucunda öğrencilerin; medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutum düzeyi ile medya okuryazarlık düzeyleri arasında pozitif, düşük düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öğrenim gördükleri sınıflar ile medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları arasında ve medya okuryazarlığı düzeyleri arasında manidar fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin babalarının ve annelerinin öğrenim düzeyi ile medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları arasında ve medya okuryazarlığı düzeyleri arasında manidar fark olmadığı belirlenmiştir.Ayrıca ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin günlük gazete okuma durumları ile medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları arasında ve medya okuryazarlığı düzeyleri arasında manidar fark olduğu, ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin radyo dinleme sıklıkları ile medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları arasında ve medya okuryazarlığı düzeyleri arasında manidar fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Medya, Medya Okuryazarlığı, Medya Eğitimi

19th century is a time which had changes all over the world. By reason of the printing press was discovered in this century and newspapers which was the first of the mass media have emerged. Technological developments have accelerated those discoveries , later on, radio, television, the internet came into our lives,too.The powerful sounds and images which developed and become widespread in process of time in those mass medias affect the people and shape the lives of the people. Especially, children are affected too much by the mass media and exposed to the effect of its directives more . After the realization of the impact of mass media on the individual,media literacy studies began around the world on the purpose of eliminating this effect and breaking the power of directive of the mass medias.Turkey also follow developments in the world and keeps up with new developments.But,comparing our media literacy studies to other countries';it is seen that we follow those studies almost fifty years behind.With the realization of the importance of media literacy lately , various studies have been initiated under the leadership of RTÜK . Firstly,media literacy was expressed in The Platform of Violence Preventinng in 2004.In 2006-2007,ıt took place at curriculums as a subject in some pilot schools.The media literacy took place at curriculums as a optional subject in 2007-2008.In this study,I interviewed with the teachers who teaches media literacy in order to determine the needs for media literacy. As a result of the interviews,we see that there was a need in -service training for teachers ,media literacy course had sufficient content but it was not sufficient for activities.And also we see that students have significant changes for perspective of media literacy.It was carried out ' Media Literacy Level Scale `and` Media Literacy Attitude Scale ` in order to determine the level of media leteracy and attitudes of the students. The essential information of the students was obtained by `Personal Information Form `.At the result of the research;it was seen that there was positive,low level and significant relationship between media literacy and attitude level of media literacy for students. It was observed that there was no significant difference between the attitudes of media literacy and the level of the media literacy for secondary school students among classes. It was determined that there were no differences between education level of fathers and mothers of secondary school students and their attitudes of media literacy.On the other hand,ıt was seen that there was significant difference between reading a daily newspaper and attitudes to the media literacy course for secondary school students.Key Words: Media, Media Literacy, Media Education