8. sınıf öğrencilerinin doğal afetler hakkındaki bilgi düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı 8. Sınıf öğrencilerinin ülkemizde en çok görülen doğal afetlerden olan sel, çığ, heyelan ve deprem hakkındaki bilgi düzeylerini ölçmek ve belirli değişkenlerin öğrencilerin bilgi düzeyleri ile ilişkilerini tespit etmektir. Araştırma 2011-2012 öğretim yılının güz döneminde gerçekleştirilmiş olup, araştırmanın örneklem grubunu farklı coğrafi bölgelerden seçilen illerimizde yer alan yedi adet ortaokul oluşturmuştur. Öğrencilere kişisel özelliklerinin, geçmiş yaşantılarına ait bilgilerinin ve belirlenen doğal afet konu başlıkları ile ilgili bilgi düzeylerinin tespiti amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen bir ölçek uygulanmıştır. Ölçek sonucunda elde edilen veriler SPSS 13.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda 8. Sınıf öğrencilerinin doğal afetler hakkındaki soruların yaklaşık ¾'üne doğru cevap verdikleri ve en fazla sel en az da heyelan hakkında bilgi sahibi oldukları görülmüştür. Yaşadıkları coğrafi bölge değişkenine göre bilgi düzeyi en yüksek olan öğrenci grubu İzmir'de, bilgi düzeyi en düşük olan öğrenci grubu ise Şanlıurfa'da yaşamaktadır. Öğrencilerin kız ya da erkek olmalarının bilgi düzeylerine istatistiksel anlamda herhangi bir etkisinin olmamasına karşın, anne ve baba eğitim düzeyinin yüksekliği, daha önce herhangi bir doğal afet yaşamış olmaları, medyada doğal afet yaşamış insanları ya da yerleri görmeleri, aileleri tarafından bilgilendirilmeleri ve kendilerini koruyacak düzeyde bilgi sahibi oldukları düşüncesini taşımaları onların bilgi düzeylerinin istatistiksel anlamda anlamlı ve pozitif bir etki göstermesine yol açmıştır. Elde edilen bulgular, ilgili sivil ve kamu kuruluşlarının bilinçlendirme kampanyalarının ve programlarının aktif ve etkili bir şekilde sürdürülmesi, eğitim programlarına öğrencilerin yanı sıra eğitimcilerin ve ailelerin dahil edilmesi, medya araçlarının da bilinçlendirme kampanyaları ya da organizasyonları etkili bir şekilde dahil edilmelerinin, doğal afetler ile ilgili eğitim ve öğretim çalışmalarına olumlu yönde katkıda bulunacağının bir göstergesidir.Anahtar kelimeler: Doğal afet, Türkiye de Afet Eğitimi, Afet Bilinci, Ilköğretim

In this study, it is aimed to measure the level of knowledge of the eighth-grade students about the most common natural disasters floods, avalanches, landslides and earthquakes in Turkey and to determine the relationships between the specific variable and the level of student?s knowledge. The research have been done in the spring of the term 2011-2012 and the sample group in research is consisted of selected seven secondary schools from different geographical region?s cities. A scale which was developed by searcher applied to students in order to determine personal characteristics, past experiences and the level of knowledge of the appointed natural disasters topics. The data obtained by the scale have been analyzed by the program of SPSS 13.0. As a result of the research, it is seen that eighth-grade students give the correct answers to three-fourths of the questions about natural disaster and have more information about the flood and at least about landslide. To the regard of their variable geographic region, student group with the highest level of knowledge live in Izmir and student group with the lowest level of knowledge live in Şanlıurfa. While being male or female has no effect on student knowledge level statistics; higher educational level of the mother and the father, previously lived any natural disaster, observation of natural disasters experienced people or places in media, being informed by families, bearing the idea of a level of knowledge to protect themselves have a meaningful and positive effect on student knowledge level statistics. The results obtained are as follows; active and effective maintenance of the awareness-raising campaigns, programs of relevant non-governmental and governmental organizations, participation of educators and parents to training programs as well as the students, inclusion of media in an effective way to awareness-raising campaigns or organizations are the indication of the contribution to the education and training activities related to natural disasters.Key words: Natural Disasters, Disaster Education in Turkey, Disaster Awareness, Elementary Education