Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenler açısından yordanması

Abstract

İlkokul çağındaki bireylerin yetiştirilmesinde büyük bir paya sahip olan sınıf öğretmenlerine, bu dönem içerisinde önemli roller ve görevler düşmektedir. Sınıf öğretmenlerinin görevlerini ve rollerini başarılı bir şekilde icra edebilmeleri için de gereken nitelikleri taşımaları gerekmektedir. Bu açıdan öğretmende nitelik kavramı ön plana çıkmaktadır. Nitelik kavramının kazandırıldığı en önemli dönem hizmet öncesi dönemdir. Bu dönemde nitelik kazandırılmadan önce öğretmen adaylarının niteliği etkileyen unsurlar üzerinde durulmalıdır. Çünkü etki unsurları bilinmeden ve olumsuz etkenler ortadan kaldırılmadan, nitelik kalitesi arttırılamaz.Öğretmen niteliğini etkileyen önemli unsurlardan biri öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlardır. Çünkü öğretmenlerin mesleklerine yönelik tutumları, mesleki davranışlarının en güçlü yordayıcısıdır. Bu amaçla öğretmenlik mesleğinde büyük bir rol oynayan tutumların araştırılıp yordanması gerekmektedir. Bu çalışmada sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları cinsiyet, anne ve baba eğitim durumu, mezun olunan lise, akademik ortalama, ÖSYS giriş puanları değişkenlerine göre incelenmiştir. Bu amaçla her bölgeden rastgele (yansız) seçilen bir eğitim fakültesi olmak üzere toplam 7 üniversitede, 2013-2014 bahar yarıyılında öğrenim gören 536 son sınıf öğrencilerine, araştırmacı tarafından geliştirilen 5'li likert ölçek formları uygulanmıştır.Verilerin analizinde bağımsız `t` testi, ANOVA testi ve yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının olumlu olduğu ancak tutum puanlarının çok yüksek olmadığı görülmüştür. Tutum puanları ortalaması `katılıyorum` düzeyindedir. Sınıf öğretmeni adaylarının tutumları, cinsiyet, baba öğrenim durumu ve anne öğrenim durumuna göre farklılık gösterirken, mezun oldukları lise türü göre farklılık göstermediği sonuçlar arasındadır. Ayrıca ÖSYS puanları, akademik başarıları ve ÖMYT puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. ÖSYS'den aldıkları puanların ve akademik başarılarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumun anlamlı bir yordayıcısı olmadığı, ÖSYS'den aldıkları puanların da akademik başarılarının anlamlı bir yordayıcısı olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Öğretmen yetiştirme, öğretmenlik mesleği, öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum, akademik başarı, LYS öğretmen alımı

The grade teachers who have a big hand about educating of primary school age students have important roles and missions in this period. The grade teachers have to have required qualifications because of performing their roles and missions successfully. From this perspective the concept of qualifications in teacher comes to the fore. the most important period of gaining concept qualifications is pre-service period. factors that affecting the quality of teacher candidates must be emphasized before the gaining qualifications in this period.Because quality of qualifications can't be improved without knowing influence factors and eliminating negative factors.One of the important factors affecting the quality of teachers is attitudes towards teaching profession.Because teachers' attitudes towards teaching are the most powerful predictor of their professional conduct. For this purpose attitudes that play a major role in the teaching profession must be researched and predicted.In this study, attitudes towards the teaching profession of grade teacher candidates were analyzed according to variables that gender, parents education, graduated high school, academic average, ÖSYS entry points.For this purpose, 5 Likert scale forms that developed by the researcher were performed to 536 final year students in their 2013-2014 spring semester studying who are from 7 faculty-one of is Faculty of Education- randomly selected from each region.In the analysis of data, detached `t` test, ANOVA test and structural equation modeling were used. As a result, attitudes towards the teaching profession of primary teacher candidates were positive but attitude scores weren't so high. The average attitude scores were in the level of 'agree'. Grade teacher candidates attitudes differed in their gender, parents education but graduated high school type was same. Otherwise, A statistically significant relationship couldn't be reached among the ÖSYS scores, academic achievements and scores ÖMYT. It has been concluded that the scores from ösys' and academic achievements weren't significant predictors in their attitude towards teaching profession and also ÖSYS scores weren't significant predictors in their academic achievement.