Türkiye bal arılarının mtDNA ve bazı morfolojik özellikleri bakımından karşılaştırılmasına yönelik bir araştırma

Abstract

Bu çalısmada A. m. anatoliaca, A. m. meda, A. m. caucasica ve A. m. carnica ırklarını temsileden 55 farklı yerlesimden bal arısı örnekleri 12 morfolojik karaktere göre morfometrikyöntem ve mtDNA'nın iki gen bölgesi (COI ve 16s rDNA) bakımından PZR-KPUP yöntemiile incelenmistir. Morfometri sonuçları NTSYS paket programında, mtDNA sonuçları iseREAP paket programında degerlendirilmistir.UPGMA yöntemi ile çizilen agaç morfometrik bakımdan A. m. anatoliaca, A. m. meda, A. m.caucasica ve A. m. carnica ırklarını temsil eden dört temel bal arısı populasyonu oldugunugöstermistir. Buna göre ticari ve göçer arıcılıga ragmen Türkiye'de Apis melliferaçesitliliginin degismedigi görülmektedir.Diger taraftan COI ve 16srDNA gen bölgelerinin sırasıyla sekiz ve yedi restriksiyon enzimiile kesilmesi sonucu Türkiye'de iki yeni mtDNA haplotip grubunun bulundugu belirlenmistir.Buna göre A. m. caucasica, A. m. meda ve A. m. anatoliaca birbirlerine çok yakın ırklardır.Bu durum Türkiye'nin Apis mellifera'nın dogudan gen merkezi olması veya gen merkezineçok yakın olmasının bir sonucu olabilir.Bu çalısmanın sonuçları benzer arastırma sonuçları ile karsılastırıldıgında Türkiye'deki balarısı populasyonlarının 16srDNA/DraI kesim sitesi dısında A. m. adami ile aynı kesimsitelerini tasıdıgı görülmüstür. Yunanistan'ın kuzeyi (A. m. macedonica), Yunanistan'ın ortakesimleri (A. m. cecropia) ve Kıbrıs'ın kuzeyindeki (A. m. cypria) diger arı ırklarındanCOI/NcoI,StyI ve 16srDNA/Sau3AI kesim siteleri bakımından farklı oldugu görülmüstür.Anahtar kelimeler: mtDNA, PZR-KPUP, bal arısı (Apis mellifera), Türkiye,

In this study honey bee population, corresponding these subspecies, A. m. anatoliaca, A. m.meda, A. m. caucasica and A. m. carnica from 55 different local areas of Turkey weresurveyed with morphometric analysis using twelve characters and molecular analysis usingPCR-RFLP method on two mtDNA gene segments (COI, 16srDNA). The results of themorphometrics analysis were statistically processed using NTSYS programe package; asconcerning the results from mtDNA analysis, REAP package was being applied.The trees obtained by UPGMA revealed four main groups of honey bee, A. m. anatoliaca, A.m. meda, A. m. caucasica and A. m. carnica, respect to morphometric. It was seen thatmorphometric structure of honey bee population from Turkey have been no changed even somigratory beekeeping and commerical breeding.At the other hand diagnostic patterns of COI and 16srDNA gene segments digested with eightand seven resitriction enzymes revealed two new mtDNA haplotypes in Turkey. According tothese pattern, A. m. caucasica, A. m. meda and A. m. anatoliaca have the same maternalinheritence pattern. It may be due to Turkey is the eastern genetic center of Apis mellifera ornear to genetic center.Out of the 16srDNA/DraI restriction site patterns, our data being compared with those fromprevious anolog studies showed that honey bee population from Turkey seems to be similar tothe honey bee population from Grete Island (A. m. adami). However no more similaritybetween honeybee populations of Turkey inclued Thrace and populations Northern Greece?s(A. m. macedonica), Central Greece?s (A. m. cecropia) and southern Cyprus?s (A. m. cypria).Key words: mtDNA, PCR-RFLP, Honey bee (Apis mellifera), Turkey