Tekirdağ koşullarında kışlık ekim zamanlarının bazı keten (Linum ussitatissimum L.) çeşitlerinin verim ve verim özelliklerine etkisinin araştırılması

Abstract

Bu araştırma 2006-2007 ve 2007-2008 yıllarında Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanında yürütülmüştür. Araştırma Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Denemede ekim zamanı ana parsellere, çeşitler alt parsellere yerleştirilmiştir. Araştırmada on bir keten çeşidinin (Sarı-85, Avangarc, Raulin, Dakota, Linda, Flanders, Royal, Norman, Mcbregor ve Atalanta )ve üç farklı ekim zamanının (birinci yılda 9 kasım, 17 kasım, 24 kasım ve II. yılda 8 kasım, 16 kasım, 24 kasım) verim ve kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla denemede çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, bitki boyu, teknik sap uzunluğu, dal sayısı, bitkideki kapsül sayısı, kapsülde tohum sayısı, bin tane ağırlığı, verim ve ham yağ oranı gibi özellikler incelenmiştir.Elde edilen verilere göre; tohum verimi ve ham yağ oranı bakımından çeşitler ile ekim zamanları arasındaki farklılıkların yanı sıra çeşit x ekim zamanı interaksiyonları da önemli bulunmuştur. Dekara en yüksek tohum verimi I. ekim zamanında Sarı-85 çeşidinde (220.06 kg/da), en düşük tohum verimi ise III. ekim zamanında Mc Bregor çeşidinden (100.51 kg/da) elde edilmiştir. En yüksek yağ oranı II. ekim zamanında Sarı-85 çeşidinde (% 40.95), en düşük yağ oranı III. ekim zamanında Linda çeşidinde (% 32.817) saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Tekirdağ koşullarında keten tohum verimi bakımından I. Ekim zamanını (8-9 Kasım) ve Sarı-85 çeşidini önermek mümkündür.Anahtar Kelimeler: Keten, Çeşit, Ekim zamanı, Tohum verimi, Ham Yağ Oranı

This research was conducted at Applying Research Field, Faculty of Agriculture University of Namik Kemal in 2006-2007 and 2007-2008. The research was conducted using a randomized complete block, split block design with three replicates. Sowing time and cultivars in the research were employed to be main and sub plots respectively. The aim of this research was to determine of effects of three different sowing times (first year November 9, November 17, November 24 and second year November 8, November 16, November 24 ) of eleven linseed cultivars (Sarı-85, Avangarc, Raulin, Dakota, Linda, Flanders, Royal, Norman, Mcbregor and Atalanta) on seed yield and quality components. In the study flowering days number, maturity days number, plant height, technical stem length, branch number, capsule number, the number of seeds per capsule, 1000 seed weight, seed yield and linseed oil content.According to the results of the research; differences between cultivars and sowing times and cultivar x sowing time interactions were significant in term of seed yield and raw oil content. Sarı-85 cultivar has showed the highest values in first sowing times (November 9) for seed yield. Mc Bregor cultivar has showed the lowest values in third sowing times (November 24) for seed yield. Sarı-85 cultivar has showed the highest values in second sowing time (November 17) for oil content. Linda cultivar has showed the lowest values in third sowing time (November 24) for oil content. Sarı-85 cultivar in the November 8-9 had the higher seed yield than the other cultivars.Keywords: Linseed, Cultivar, Sowing Date, Seed Yield, Crude Oil Content