Nohut bitkisinin bazı tarımsal özelliklerine gübrelemenin (N,P) ve aşılamanın etkisi

Abstract

öz Hatay ekolojik koşullarında nohut bitkisinin bakteri aşılaması ve gübreleme (N,P)'ye olan tepkisini ve böylece topraktaki yerel Rhizobium sayı ve etkinliğinin anlaşılabilmesi/tahmin edilebilmesi amacıyla 1995-96 yetiştirme döneminde FLIP 90-3C nohut çeşidi ile yapılan bu araştırmada, uygulamalar sadece küçük nodul sayısı, dane verimi, dane protein verimi, sap protein verimi ve toplam protein verimini önemli derecede etkilemiştir. Tek başına aşılama uygulaması ile azot+aşılama, fosfor+aşılama, azot+fosfor+aşılama uygulamaları arasında dane verimine etkileri yönünden fark bulunmamıştır. Aşılama uygulamasının dane verimini kontrol uygulamasına göre önemli derecede artırması nedeniyle nohutun aşılanarak ekilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Kuru nodul ağırlığının, kontrol ve fosfor+aşılama uygulamasının her ikisinde de eşit olması ve diğer uygulamalardan daha yüksek değer elde edilmesi; kontrol uygulamasının görsel nodul dağılımı, orta ve iri nodul sayısı bakımından diğer uygulamalardan fark göstermemesi, deneme bölgesi toprağının sayıca yeterli fakat etkinliği düşük Rhizobium bakterisi içerdiğini göstermektedir. Aşılama uygulamalarında dane ve protein verimi, aşılama yapılmayan uygulamalardan daha yüksek gerçekleşmiştir.

vn ABSTRACT This research which was carried out to observe the response of chickpea 'FLIP 90-3C to seed inoculation and fertilizer (N,P), and in this way to understand/estimate the number and the effectiveness of native Rhizobium under Hatay ecological condition in 1995-96 growing season showed that number of small nodule, grain yield, grain protein yield, stem protein yield and total protein yield were affected significantly by the applications. It was also observed that there was not significant differences among 'only inoculation', 'nitrogen + inoculation', 'phosphorus + inoculation' and 'nitrogen + phosphorus + inoculation' treatments. Inoculation treatments increased seed and protein yield compared to no inoculation treatment. The fact that dry nodule weight is similar to other treatment by both control and phosphorus + inoculation and is greater than other treatments; that control is not different from other treatments by visual nodule rating, medium and large nodule number indicate that soil at the experimental area is quite likely to include adequate Rhizobium number which is not effective enough.