Amik ovasında ayçiçeğinde farklı ekim zamanlarının verim ve verim unsurlarına etkileri ve en uygun ekim zamanının tespiti

Abstract

ÖZET AMİK OVASINDA AYÇİÇEĞİNDE FARKLI EKİM ZAMANLARININ VERİM VE VERİM UNSURLARINA ETKİLERİ VE EN UYGUN EKİM ZAMANININ TESPİTİ 1998 yılında Hatay ili sınırlan içerisinde yapılan bu çalışmada, iki çeşit (C-207 ve Istranca) kullanılarak farklı on ekim tarihinin (Mart-1, Mart- 15, Nisan- 1, Nisan- 15, Mayıs-1, Mayıs-15, Haziran-1, Haziran-15, Temmuz-1, Temmuz-15) ayçiçeğinde verim ve verimi belirleyen unsurlara etkileri incelenerek en uygun ekim zamanının tespitine çalışılmıştır. Araştırma sonucunda; ekim zamanlan geciktikçe fide çıkış süresi, tabla oluşum süresi, olum süresi ve yetişme süresinin kısaldığı; bitki boyu, sap kalınlığı, yaprak sayısı ve tabla çapının düştüğü; dane tutmayan tabla çapının büyüdüğü ve dane tutma oranının düştüğü belirlenmiştir. Ekim zamanlan geciktikçe bin dane ağırlığı, dane verimi, dane yağ oranı, ve yağ veriminin düştüğü gözlenmiştir. En yüksek bin dane ağırlığı, danenin yağ oranı, dane verimi ve yağ verimi Nisan- 1 ekilisinden elde edilmiş olup, özellikle Mayıs-15 ekilişlerinden sonra bu değerlerde ani bir düşüş tespit edilmiştir. Bu araştırmada; en uygun ekim zamanının Mart sonu ve Nisanın ilk haftası olduğu belirlenmiştir. Aynca, çeşitler arasında incelenen özellikler bakımından önemli bir fark olmadığı tespit edilmiştir. 2000, 58 sayfa Anahtar kelimeler : Ayçiçeği, ekim zamanı

11 ABSTRACT THE EFFECT OF DIFFERENT SOWING DATES ON YIELD AND YDXLD COMPONENTS OF SUNFLOWER IN AMIK PLAIN AND DETERMINATION OF THE OPTIMUM SOWING DATES This study was coducted to determine the effects of sowing dates (March 1, March 15, April 1, April 15, May 1, May 15, June 1, June 15, July 1, July 15) on yield and yield components of two sunflower cultivars (C-207 and Istranca) and to determine the optimum sowing date for Amik Plane in 1998. As a result of this research, seedling initiation, heading period, maturation period, plant height, stem diameter, leaf number and head diameter and fertile seed ratio decreased, but infertile head diameter increased with the late sowing dates. A thousond seed weight, seed oil ratio, seed yield and oil yield decreased with the late sowing dates. The highest 1000 seed weight, oil ratio, seed yield and oil yield were obtained from April- 1 sowing. Those parameters, were decreased after May- 15 sowings. It was determined that first week of April and end of May were the best sowing dates for Amik plain. There were no significan differences between two sunflower cultivars for all measured plant parameters. 2000, 58 pages Key words : Sunflower, sowing date