Hedysarum pogonocarpum boiss.`un alt türleri arasındaki izoenzim varyasyonlarının araştırılması

Abstract

ÖZET HEDYSARUM POGONOCARPUMBOJSS.'UN ALTTÜRLERİ ARASINDAKİ İZOENZİM VARYASYONLARININ ARAŞTIRILMASI Hedysarum pogonocarpum Boiss.'un morfolojik olarak sınıflandırılmasında güçlükler yaşanan iki alttürünün (H. pogonocarpum subsp. pogonocarpum ve H. pogonocarpum subsp. haradjani (Reck fil.) B. Yıldız & E. Aktoklu) izoenzim çeşitliliği incelenerek taksonomik kategorilerinin moleküler düzeyde belirlenmesi amaçlanmıştır. Subsp. pogonocarpum için Malatya'dan, subsp. haradjani için Kahramanmaraş'tan toplanan örneklerde, üç enzim sistemi (Alkol dehidrogenaz, Malat dehidrogenaz, Fosfogluko mutaz) yatay nişasta jel elektroforezi tekniği ile incelenmiştir. Araştırmada, analiz edilen üç enzim sisteminde toplam dört lokus (ADH, MDH- 1, MDH-2, PGM-2) belirlenmiştir. Bu dört lokustan sadece biri (MDH-2) her iki alttürde monomorfik; diğerleri polimorfik olarak saptanmıştır. H. pogonocarpum 'un her iki alttüründe polimorfik lokusların oranı % 75, her bir lokustaki ortalama allel sayısı 1.8 olarak bulunmuştur. ADH izoenzimlerinin genotipleri her iki alttürün populasyonları için Hardy- Weinberg dengesinde bulunurken, MDH-1 lokusu bakımından beklenenden fâzla (PO.001) heterozigotluk gösterdikleri belirlenmiştir. PGM-2 lokusu ise subsp. pogonocarpum 'da önemli miktarda heterozigotlukta eksiklik (PO.01) açığa çıkarırken subsp. haradjani Hardy-Weinberg dengesinde bulunmuştur. Toplam genetik çeşitliliğin % 10'u populasyonlar arasındaki farklılaşmadan kaynaklanmıştır. Gen akışının düzeyi her bir kuşakta 2.05 olarak bulunmuştur. NEI'nin genetik mesafe katsayısı 0.1 19, genetik benzerlik katsayısı ise 0.888 olarak ölçülmüştür. NEI'nin genetik benzerlik ve genetik mesafe değerleri, çalışılan populasyonların H. pogonocarpum' un. alttürleri olarak kabul edilebileceğini göstermiştir. 2001, 74 sayfa Anahtar Kelimden Hedysarum pogonocarpum, İzoenzim, Allozim, Genetik Çeşitlilik, Sistematik, Takson, Genetik Farklılaşma, Alttür, Nişasta Jel Elektroforezi

II ABSTRACT THE INVESTIGATION OF THE ISOENZYME VARIATION AMONG THE SUBSPECIES OF HEDYSARUM POGONOCARPUM There are various difficulties in morphologycal classification of two subspecies of Hedysarum pogonocarpum Boiss. For this reason, we studied the molecular characteries of these subspecies (H. pogonocarpum subsp. pogonocarpum ve H. pogonocarpum subsp. haradjani (Rech. fil.) B. Yıldız & E. Aktoklu) such as the isoenzyme variations to identify their taxonomic category. We investigated Alcohol dehydrogenase, Malate dehydrogenase, Phospho glycomutase by horizontal starch gel electrophoresis in subsp. pogonocarpum and subsp. haradjani samples collected from Malatya and Kahramanmaraş respectively. We identified the ADH, MDH-1, MDH-2, PGM-2 loci in the analysed three enzyme systems. Of the four loci identified only MDH-2 was monomorphic in both subspecies. The others were polymorphic. We found that the polymorphic loci of both subspecies of//, pogonocarpum was 75 % and the average allel number in each locus was 1.8. We also found that the genotype of the ADH isoenzymes of both subspecies populations were in Hardy- Weinberg equilibrium. However, it was observed that for the MDH-1 locus there were more heterozygoty (PO.001) than the expected. While the subsp. haradjani was found to be on Hardy- Weinberg equilibrium, the PGM-2 locus of the subsp. pogonocarpum displayed a considerable deficiency (PO.01) in heterozygoty. 10 % of the total genetic variation was due to the interpopuktional differentiation. The level of gene flow was found to be 2.05 per generation. Nei's genetic distance coefficient was 0.119 and genetic idendity was found to be 0.888. These measured values propose that the sample populations analysed could be accepted as subspecies of H. pogonocarpum. 2001, 74 pages Key Words: Hedysarum pogonocarpum, Isoenzymes, Allozymes, Genetic Variation, Systematic, Taxon, Genetic Differentiation, Subspecies, Starch Gel Electrophoresis