Trakya koşulları çeltik (Oryza sativa L.) tarımında farklı sulama uygulamaları ve su-verim-kalite ilişkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, insan beslenmesinde önemli bir yeri olan çeltiğin (Oryza sativa L.) Trakya Koşullarında tarımında farklı sulama uygulamaları yapılmış ve yapılan uygulamaların sonucunda su-verim-kalite ilişkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla denemede yüzey ve damla sulama olmak üzere iki farklı sulama yöntemi kullanılmış ve her iki yöntemde de farklı su kısıtları uygulamaları yapılmıştır. Yüzey sulama konularına uygulanan sulama suyu 1840-4355 mm arasında değişim gösterirken, buna karşın ölçülen bitki su tüketimi değerleri 2158-4639 mm/mevsim arasında olmuştur. Damla sulama konularında ise 723-1446 mm sulama suyu uygulanırken ölçülen bitki su tüketimi değerleri de 1066-1806 mm/mevsim arasında değişmiştir. Yüzey sulama konuları verim açısından değerlendirildiğinde, en yüksek verim değerleri herhangi bir su kısıtının uygulanmadığı sadece uygulanan su yüksekliğinin devamlı 10 cm (GS10) ve 20 cm (GS20) olarak tutulduğu geleneksel sulama konularından sırasıyla 7,97 t/ha ve 8,14 t/ha olarak elde edilmiştir. Bir gün su verme ve üç gün su kesmenin (FS1/3) uygulandığı fasılalı sulama konusundan elde edilen 5,99 t/ha ise en düşük verim değeri olmuştur. Damla sulama uygulamalarında en yüksek verim değeri buharlaşmanın %150' si kadar sulama suyu (1084 mm) uygulanan (DS1,5) konudan 7,11 t/ha olarak ölçülmüştür. Diğer iki konunun verimi aynı grupta yer almıştır. Çalışmadan elde edilen en yüksek verim ve verim öğeleri geleneksel sulamadan elde edilmiştir. Ayrıca bu çalışma, su kısıtı olan alanlarda verim ve verim öğelerini çok fazla etkilemeden damla sulamanında kullanılabilir olduğunu ortaya koymuştur.

The different irrigation applications were performed in paddy rice (Oryza sativa L.) which is an important food in human nutrition in the study to determine the effects of these applications on the water-yield-quality relationship in rice production in Trakya Region. For this reason, two different irrigation methods used as surface and drip irrigation in the experiment and constraints of different water applications were performed in both methods. The surface irrigation water applied to irrigation issues changed between 1840 - 4355 mm, whereas the value of evapotranspiration was measured as 2158 - 4542 mm / season. While drip irrigation water applied to irrigation issues changed 723-1446 mm, the measured value of evapotranspiration was 1066 - 1806 mm / season has been among them. In terms of yield, based on the surface irrigation issues, the highest yield was obtained from the application which were any water deficit applied only a continuous 10 cm height of water (GS10) and 20 cm (GS20) held in the traditional subjects of irrigation as 7.97 t/ha and 8.14 t/ha respectively. On the other hand, the lowest yield as 5.99 t/ha was obtained from the intermittent irrigation application which was one day applied irrigation and three days of water quenching and cutting (FS1/3). In the drip irrigation applications, the highest yield value was obtained as 7.11 t / ha in the application (DS1,5) which was 1.5 times the evaporation of irrigation water (1084 mm). Other two applications exist in the same group statistically. The highest values obtained from traditional irrigation in almost all yield traits which existed in the study. The study results showed that drip irrigation could be a solution especially in water deficit areas without affection the yield and important yield traits.