Bazı incir çeşit ve tiplerinin Dörtyol koşullarındaki fenolojik, morfolojik ve meyve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

VI ÖZET BAZI İNCİR ÇEŞİT VE TİPLERİNİN DÖRTYOL KOŞULLARINDAKİ FENOLOJİK, MORFOLOJİK VE MEYVE KALİTE ÖZELLİKERİNİN BELİRLENMESİ Bu çalışmada, bazı incir çeşit ve tiplerinin Hatay'ın Dörtyol ilçesi koşullarındaki fenolojik, morfolojik ve meyve kalite özellikleri incelenmiştir. Ayrıca karbonhidratların mevsimsel değişimi belirlenmiştir. Çalışmada yer alan tip ve çeşitlerin büyük kısmının ağustos başında olgunlaşmaya başladığı ve olgunlaşma yoğunluğunun ağustos sonunda olduğu saptanmıştır. Yapraklanma başlangıcı ise şubat sonu-mart ayı içerisinde gerçekleşmiştir. Meyve dış ve iç renk L, a, b değerleri bakımından tip ve çeşitler arasında geniş bir dağılım olduğu tespit edilmiştir. Bu ekolojide, yellop ürün doğuşunun şubat-mart aylarında gerçekleştiği, iyilop ürün doğuşunun ise mayıs-haziran aylarında meydana geldiği belirlenmiştir. Gerek meyve ağırlığı gerekse de meyve boyutları bakımından Bursa Siyahı ve Göklop çeşitleri ile 31 -İN- 17, 31-İN-ll ve 31-İN-09 tipleri en iri meyveleri oluşturmuşlardır. 31-İN-01 ve 31-İN-02 tipleri ile Yeşilgüz, Morguz ve Ufak Yeşil çeşitlerinin en yüksek suda çözünebilir toplam kuru madde (SÇKM) oranlarına sahip oldukları belirlenmiştir. Yapılan Tartılı Derecelendirme Yöntemi sonuçlarına göre en yüksek puanları sırasıyla, Yediveren, Göklop, Bursa Siyahı çeşitleri ile 31 -İN- 16 tipi almıştır. Karbonhidratlardan indirgen ve toplam şekerlerin tip ve çeşitlerde genelde ağustos döneminde yüksek düzeyde bulunduğu, ekim ayında ise hızlı bir azalmanın olduğu tespit edilmiştir. Nişasta ve sakaroz içeriklerinin ise dönemlere göre dalgalanma gösterdiği saptanmıştır. Elde edilen bulgular ışığında, bugün için en önemli sofralık incir çeşidimiz olan Bursa Siyahı yanında Yediveren ve Göklop çeşitleri ve 31 -İN- 16 tipinin de alternatif olarak gündeme gelebileceği söylenebilir. Bu tip ve çeşitler, gerek iç tüketim gerekse de dış pazarlama açısından ümitvar bulunmuşlardır. 31-İN-01, 31 -İN- 10, l-İN-19 ve 31- İN-09 tiplerinin kurutmalık, 31-İN-02, 31 -İN- 12, 31 -İN- 14, 3 l-İN-19, 31-İN-22 tipleri ile Ufak Yeşil çeşidinin konserve yapımında kullanılabileceği belirtilebilir. 2003, 179 sayfa Anahtar Kelimeler: İncir, fenoloji, morfoloji, meyve kalitesi

VII ABSTRACT DETERMINATION OF PHENOLQ JICAL, MORPHOLO JICAL AND FRUIT QUALITY CHARACTERISTICS OF SOME FIG CULTIVARS AND TYPES UNDER DÖRTYOL CONDITIONS In this study, the phenological, morphological and fruit quality characteristics of some fig cultivars and types were determined in Dörtyol County, Hatay Province. Seasonal carbonhydrate changes were also studied. Ripening period of the most of cultivars and types tested in this study was started at the beginning of August and the harvest peak was occured at the end of August. The first leaves formed between late February and early March. L, a, b values of external and internal fruit color showed a great variation. In this ecological condition, spring crop formed between February and March and summer crop formed between May and June. Bursa Siyahı and Göklop cultivars and 31-İN-17, 3 1 -IN- 1 1 and 31-İN-09 types produced the largest fruits in terms of fruit weight and fruit dimension. 31-İN-01 and 31-İN-02 types and Yeşilgüz, Morguz and Ufak Yeşil Cultivars had the highest total soluble solids. Yediveren, Göklop, Bursa Siyahı and 31 -IN- 16 scored the highest according to the weighted ranked method. The reducing and total sugar content of cultivar and types was the highest in August, then declined in October. Starch and sucrose content showed a fluctuation depending on season. According to data obtained, Yediveren, and Göklop cultivars and 31-İN-16 typ could be alternative to Bursa Siyahı, currently most important table fig cultivars. These cultivars and types were found to be promising for local consumption and export markets. 31-İN-01, 31-İN-10, 31-İN-19 and 31 -IN- 19 could be used for drying and 31- İN-02, 31-İN-12, 31-ÎN-14, 31-İN-19, 31-İN-22 could be used for canning. 2003, 179 pages Key Words: fig, phenology, morphology, fruit quality