İskenderun Körfezi`nden avlanan yeşil kaplan karidesinin (Penaeus semisulcatus, De Haan, 1844) solungaç, hepatopankreas, gonad ve kaslarında ağır metal birikim düzeylerinin tespit edilmesi

Abstract

ÖZET İSKENDERUN KÖRFEZİ'NDEN AVLANAN YEŞİL KAPLAN KARİDESİNİN (Penaeus semisulcatos, de Haan, 1844) SOLUNGAÇ, HEPATOPANKREAS, GONAD VE KASLARINDA AĞIR METAL BİRİKİM DÜZEYLERİNİN TESPİT EDİLMESİ İskenderun Körfezi'nden bir yıl süreyle mevsimsel olarak avlanan Yeşil Kaplan Karidesinin (Penaeus semisulcatus) dişi ve erkek bireylerinin solungaç, hepatopankreas, gonad ve kasında Ag, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb ve Zn birikimi belirlenmiştir. Karides örneklerindeki metal düzeyleri ICP-AES cihazında okunarak değerlendirilmiş, sonuçlar arasında; mevsimsel farklıklar, dişi - erkek birey fakhhğı ve organlar arasındaki birikim farklılığı karşılaştırılmışım Metal birikim miktarı metal türüne, mevsimlere, bireyin dişi veya erkek oluşuna göre değişmekte olup, organlar arası farklılık belirgindir. Çalışılan bütün örneklerde metal birikimi en az kas dokusunda tespit edilirken, en yoğun metal birikiminin Ag, Cr, Fe metalleri için yaz mevsiminde, Ni için sonbahar ve kış mevsiminde, Zn için ilkbahar ve kış mevsiminde, Cu ve Pb için bütün mevsimlerde olduğu gözlenmiştir. Erkek bireylerde kas dokusunda Ag, Fe, Cu, Ni ve Pb metalleri birikimi daha yüksek değerde iken dişi bireylerde Cr ve Zn değerleri yüksek bulunmuştur. İskenderun Körfezi'nden avlanan Yeşil Kaplan Karidesinin kas dokusundaki çalışılan ağır metal değerleri, Cu metali dışında, tüketilebilir sınırlar içindedir. Diğer organlardaki metal birikim değerlerinin fazla olmasından dolayı körfez endüstriyel kirlilik konusunda gözetim altında tutulmalıdır. 2004, 32 sayfa Anahtar Kelimeler: Yeşil Kaplan Karidesi, Ağır Metal, İskenderun Körfezi.

II ABSTRACT SEASIONAL CHANGES IN HEAVY METAL CONCENTRATIONS IN GILLS, HEPATOPANKREAS, GONADS AND MUSCLES GREEN TIGER SHRTMP (Penaeus semlsulcatus, de Haan, 1 844) WERE MEASURED İSKENDERUN BAY Seasional changes in heavy metal concentrations Ag, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb and Zn of male and female shrimp {Penaeus semisulcatw) were measured iskenderun Bay for a year period. Heavy metal concentrations were measured in gills, hepatopankreas, gonads and muscles by using ICP-AES. The correlations between the heavy metal concentrations of organs and related to sex and season were compared. The heavy metals content depended on type of metals, seasons and sexs and also difference in organs were significant. The minimum heavy metal concentrations were found in muscle of all samples. The accumulation of Ag, Cr, Fe were high in summer whereas Ni in autum and winter, Zn in spring and winter, Cu and Pb in all seasons, Ag, Fe, Cu, Ni and Pb accumulation were higher in male green tiger shrimp and Cr and Zn were higher in female samples. The heavy metal concentrations in green tiger shrimp's muscle which caught in iskenderun Bay, were below the acceptable limit, except Cu. Precaution should be taken because of higher content of in heavy metals in other organs which could be effected from industrial pollutions. 2004, pages 32 Key Words: Green tiger shrimp, Heavy metal, İskenderun Bay.