Şanlıurfa, Mardin, Batman ve Diyarbakır illerinde patlıcan solgunluk hastalıklarının etmenleri, yaygınlıkları ile bazı çeşitlerin bu hastalıklara karşı tepkileri

Abstract

Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu Bölgesi patlıcan ekim alanlarında görülen fungal solgunluk etmenlerinin hastalık oluşum düzeyi ve yaygınlıklarının tespiti amaçlanmıştır. Ayrıca belirlenen fungal solgunluk etmenlerine karşı, bölgede yetiştiriciliği yapılan Kemer, Pala, Halkapınar ve Aydın Siyahı patlıcan çeşitleri ile Şeyhkent yerel patlıcan hattının reaksiyonları, 2006 ve 2007 yıllarında sera koşullarında araştırılmıştır.Sörvey yapılan illerde 2006 yılında patlıcan solgunluk hastalığının oluşum düzeyi (%) ve yaygınlık oranları (%), sırasıyla Diyarbakır'da 17,9 ve 66,7, Şanlıurfa'da 11,9 ve 60,0, Mardin'de 11,7 ve 71,4 ve Batman'da ise 6,2 ve 57,1 olarak tespit edilmiştir. 2007 yılında solgunluk hastalığının oluşum düzeyi (%) ve yaygınlık oranları (%), sırasıyla Diyarbakır'da 11,9 ve 81,3, Şanlıurfa'da 3,2 ve 64,7, Mardin'de 10,0 ve 64,7 ve Batman'da 9,8 ve 50,0 olarak tespit edilmiştir.İzolasyonlar ve patojenisite denemeleri sonucunda sörvey yapılan illerde patlıcanda solgunluğa neden olan fungal hastalık etmenler, Verticillium dahliae ve Fusarium oxysporum f.sp. melongenae olarak saptanmıştır.Çeşit tepkisi denemelerinde ise beş çeşit arasında Pala çeşidi Verticillium solgunluğuna karşı duyarlı (S) kategorisine girerken, Toros çeşidi ise orta düzeyde dayanıklı (MR) olarak saptanmıştır. Bunların dışında kalan diğer üç çeşit, düşük düzeyde dayanıklı (SR) olarak bulunmuştur. Fusarium solgunluğuna karşı ise Pala çeşidi düşük düzeyde dayanıklı (SR) kategorisine girerken, diğer çeşitler ise orta düzeyde dayanıklı (MR) olarak saptanmıştır.

In this research, determination, incidence and prevalence of fungal wilt pathogens in the eggplant growing areas of the Southeastern Anatolia Region were studied. Also, reactions of eggplant cvs. Kemer, Pala, Halkapınar and Aydın Siyahı, and local eggplant line Şeyhkent growing in the region against fungal wilt pathogens were tested in 2006 and 2007.Incidence (%) and prevalence (%) of wilt disease of eggplant in province surveyed in 2006 were 17.9 and 66.7 in Diyarbakır, 11.9 and 60.0 in Şanlıurfa, 11.7 and 71.4 in Mardin, and 6.2 and 57.1 in Batman, respectively. In 2007, incidence (%) and prevalence (%) of the disease were 11.9 and 81.3 in Diyarbakır, 3.2 and 64.7 in Şanlıurfa, 10.0 and 64.7 in Mardin, and 9.8 and 50.0 in Batman, respectively.In the result of isolations and pathogenicity experiments, fungal agents causing wilt disease on eggplant were determined as Verticillium dahliae and Fusarium oxysporum f.sp. melongenae.Among five cultivars tested in cultivar reaction experiment, while Pala assigned to susceptible (S) categorization against Verticillium wilt, cv. Toros showed moderately resistant (MR). Other cultivars were found as slightly resistant (SR). While cv. Pala was considered as slightly resistant (SR) against Fusarium wilt, other cultivars were moderately resistant (MR).