Hatay`daki deri endüstrilerinin atık sularının incelenmesi

Abstract

Deri endüstrisi, hem genel anlamda hem de toksik parametreler açısından en önemli kirleticilerden bir tanesidir. Diğer taraftan, deri endüstrisi hem Türkiye'de hem de dünyada ekonomik açıdan önemli role sahiptir. Deri endüstrisinin atık suları sülfür, krom, azot, yağ ve gres, askıda katı madde, BOİ ve KOİ gibi birkaç anahtar parametre ile karakterize edilebilir. Tüm deri işleme işlemleri içerisinde, kromlu tabaklama ve kireçleme işlemleri sonucunda oluşan atık sular en fazla kirlilik yüküne sahip olan atık sulardır. Çünkü, kromlu tabaklama atık suları klorür, amonyak, krom, sülfat gibi inorganik tuzları, kireçleme atık suları ise, sülfür ve yüksek miktarlarda organik kirlilik içermektedir.Bu çalışmada, Hatay Bölgesinde faaliyet gösteren 15 farklı deri işletmesinden atık su örnekleri alınmıştır. Kireçleme ve kromlu tabaklama işlemlerinden açığa çıkan atık sular kullanılmıştır. Sülfür, krom(III), krom(VI), toplam azot, yağ ve gres, askıda katı madde, organik madde, BOİ, KOİ, pH ve alkalinite TSE'nün belirlediği normlara uygun olarak gerçekleştirilmiştir.Kireçleme işleminden elde edilen atık sulara ait ortalama değerler şu şekildedir: pH 11.71; KOİ 16821 mg.L-1; BOİ 4357 mg.L1; NH4+-N konsantrasyonu 660 mg.L-1; toplam azot konsantrasyonu 4203 mg.L-1; AKM 39023 mg.L-1; yağ ve gres 364 mg.L-1; sülfür konsantrasyonu 802 mg.L-1; alkalinite 2115 mg.L-1. Kromlu tabaklama işleminden elde edilen atık sulara ait ortalama değerler ise: pH 4.23; KOİ 6740 mg.L-1; BOİ 377 mg.L-1;Cr(III) konsantrasyonu 372 mg.L-1; Cr(VI) konsantrasyonu 127 mg.L-1; AKM 14553 mg.L-1;yağ ve gres 343 mg.L-1.Sonuç olarak, çevreyi, doğal su kaynaklarını ve en sonunda insanların sağlığını ve refahını etkileyen deri endüstrisinin negatif etkilerini azaltmak için daha etkin arıtma yapılması gerekmektedir.

The leather tanning industry is one of the most significant pollutant in terms of both conventional and toxic parameters. On the other hand, leather industry has an important economic role both in Turkey and in the world. The wastewaters of the leather industry may be characterized by several key parameters such as sulfide, chromium, nitrogen, oil and grease, suspended solids, BOD and COD. The beam-house and tanning processes are the most contaminating: the former mainly because of its high organic load and sulfide content, the latter principally because of inorganic salts of chloride, ammonia, chromium and sulfate.In this study, wastewater samples were taken from 15 different tanneries in the Hatay Region. Wastewaters obtained from liming process and chromium tanning process were analyzed. Sulfide, chromium (III), chromium (VI), total nitrogen, oil and grease, suspended solids, organic matters, BOD, COD, pH and alkalinity were determined according to TSE.The determined average values belong to wastewaters obtained from liming process were as following: pH 11.71; COD 16821 mg.L-1; BOD 4357 mg.L-1; NH4+-N concentration 660 mg.L-1; total nitrogen concentration 4203 mg.L-1; TSS 39023 mg.L-1; oil and grease 364 mg.L-1; sulfide concentration 802 mg.L-1; alkalinity 2115 mg.L-1. The determined average values belong to wastewaters obtained from chromium tanning process were also as following: pH 4.23; COD 6740 mg.L-1; BOD 377 mg.L-1; Cr(III) concentration 372 mg.L-1; Cr(VI) concentration 127 mg.L-1; TSS 14553 mg.L-1; oil and grease 343 mg.L-1.As a result, it?s necessary to use more effective treatments in order to reduce the negative impacts of leather tanning industry that affect environment, natural water resources and at last human health and welfare.