Bazı tıbbi ve aromatik bitki tozlarının farklı taşıyıcılarla kaplanması ile elde edilen yem katkılarının kanatlılarda verim ve metabolizma üzerine etkileri

Abstract

Çalışmalar, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim, Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde yürütülmüştür. Bu tez kapsamında üçü etlik civciv ve üçü yumurtacı tavuklarda olmak üzere toplam 6 adet deneme yürütülmüştür. Deneme 1'de kilogram yeme 0 (kontrol), 5 ve 10 g Çakşır (Ferula eleaochtris) kökü tozu % 50 bentonit (2.5 g bentonit (kontrol), 5 g çakşır+2.5 g bentonit, 10 g çakşır+5 g bentonit), % 50 selüloz (2.5 g selüloz (kontrol), 5 g çakşır+2.5 g selüloz, 10 g çakşır+5 g selüloz) ve % 10 pamuk yağı (0.5 g pamuk yağı (kontrol), 5 g çakşır+0.5 g pamuk yağı, 10 g çakşır+1 g pamuk yağı) ile; Deneme 2'de kilogram yeme 0 (kontrol), 1 ve 2 g Demir dikeni (Tribulus terrestris) bitki tozu % 50 bentonit (0.5 g bentonit (kontrol), 1 g demir dikeni tozu+0.5 g bentonit, 2 g demir dikeni tozu+1 g bentonit), % 50 selüloz (0.5 g selüloz (kontrol), 1 g demir dikeni tozu+0.5 g selüloz, 2 g demir dikeni tozu+1 g selüloz) ve % 10 pamuk yağı (0.1 g pamuk yağı (kontrol), 1 g demir dikeni tozu+0.1 g pamuk yağı, 2 g demir dikeni tozu+0.2 g pamuk yağı) ile kaplanarak etlik civciv yemlerine karıştırılarak büyüme performansı ve metabolizma üzerine olası etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Deneme 3 ve 4 sırasıyla aynı miktardaki bitki tozlarının aynı miktardaki kaplama materyalleri ile kaplanarak yumurta tavuk yemlerine karıştırılmasıyla yumurta tavuklarında verim performansı, yumurta kalite kriterleri ve metabolizma üzerine olası etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Deneme 5 ve 6' da ise, etlik piliçlerde ve yumurtacı tavuklarda erkek (5 ve 10 g/kg) ve dişi (5 ve 10 g/kg) Çakşır kökü tozunun birbirleri ile karşılaştırılması yapılmıştır. İlk 4 denemede, her grupta 16 olmak üzere, 12 grupta toplam 192' şer erkek etlik civciv ve yumurtacı tavuk, deneme 5 ve 6' da ise her grupta 16 olmak üzere, 5 grupta toplam 80' er erkek etlik civciv ve yumurtacı tavuktan oluşmuştur.Deneme sonuçlarına göre; (1) etlik civcivlerin yemlerine kaplanmamış veya bentonit, selüloz ve yağla kaplanarak karıştırılan çakşır kökü tozu ve demir dikeni bitki tozu etlik civcivlerde büyüme performansını, karkas özelliklerini ve plazma metabolitlerini etkilememiştir (P>0.05). (2) Yumurta tavuklarının yemlerine kaplanmamış veya bentonit, selüloz ve yağ ile kaplanarak eklenen çakşır kökü tozu ve demir dikeni bitki tozu yumurta tavuklarında verim performansını, yumurta kalite özelliklerini, yumurta sarısı kolesterol düzeyini, kemik ve plazma metabolitlerini etkilememiştir (P>0.05).Denemelerde kullanılan Çakşır (Ferula eleaochtris) kökü ve Demir dikeni (Tribulus terrestris) bitki tozlarının etkili olmaması; (1) yeme ilave edilen bitki tozu dozlarının düşük olmasından ve/veya (2) kaplanan bitki tozlarının vücutta kaplama materyalinden ayrılamayıp dışkı ile dışarı atılmış olmasından ve/veya (3) herhangi bir ekstraksiyon yönteminden geçirilmeden yeme ilave edilmesinden kaynaklanabilir.

The study carried out at Mustafa Kemal University Education, Research and Implementation Farm. In the present study, total 6 trials which 3 of these on broiler chicks and the other 3 on layer hen were performed. 0 g powder of Ferula eleaochtris (Ferula eleaochtris; for control group), 5 g and 10 g Ferula eleaochtris per kg feed were encapsulated with % 50 bentonite (2.5 g bentonite (Control), 5 g Ferula eleaochtris with 2.5 g bentonite, 10 g Ferula eleaochtris with 5 g cellulose), % 50 cellulose (2.5 g cellulose (Control), 5 g Ferula eleaochtris with 2.5 g cellulose, 10 g Ferula eleaochtris with 5 g cellulose) and % 10 cottonseed oil (0.5 g cottonseed oil (Control), 5 g Ferula eleaochtris with 0.5 g cottonseed oil, 10 g Ferula eleaochtris with 1 g cottonseed oil) on the first trial and 0 g powder of Tribulus terrestris (Tribulus terrestris; for control group), 1 g and 2 g Tribulus terrestris per kg feed were encapsulated % 50 cellulose (0.5 g cellulose (control), 1 g Tribulus terrestris with 0.1 g cottonseed oil, 2 g Tribulus terrestris with 0.2 g cottonseed oil) on the second trial. After covering process, feeds have been mixed in diets of broiler chicks to investigate their affects on growth performance and metabolism of broiler chicks. On trial 3 and 4 same amount of plant powders were covered with same amount of covering material respectively and mixed in diets of layer hens to investigate egg quality characteristics, production performance and metabolism of layer hens. On the trial 5 and 6, the powder of male (5 and 10 g/kg) and female (5 and 10 g/kg) Ferula eleaochtris were mixed with each other for broiler chicks and layer hens. Being 16 animals in each group totally 192 broiler chicks and layer hens in 12 group were used in implemented first 4 trial. On 5 and 6 trials being 16 animals in each group totally 80 broiler chicks and layer hens in 5 groups were used.The results of trials; (1) Ferula eleaochtris and Tribulus terrestris with or without covering bentonite, cellulose and oil which have been mixed in broiler chicks diets did not affect growth performance, carcass characteristics and metabolites of plasma in broiler chicks (P>0,05). (2) Ferula eleaochtris and Tribulus terrestris with or without covering bentonite, cellulose and oil which were mixed in layer hens diets didn?t affect production performance, egg quality characteristics, egg yolk cholesterol levels, metabolism of bone and plasma in egg chicks.The study can be based on could not reveal their efficacy those: (1) because of adding low levels of the powders of Ferula eleaochtris and Tribulus terrestris to diets and/or (2) Because covered plant powders with coverage materials were not seperated in body and thrown with fecal matter without digestion and/or (3) Plant powders which was not applied any extraction process.