Ortadoğu ülkelerinde sosyo-ekonomik gelişmeler ve askeri harcamalar

Abstract

Soğuk savaş sona ermesine, bilgi toplumunun ön plana çıkmasına, insanlarınekonomik, sosyal ve kültürel alanda karşılıklı ilişkilerinin artmasına rağmen, savunmaharcamaları halen dünyadaki önemini korumaktadır.Ortadoğu içinde, savunma harcamaları önemini korumaktadır ve oldukçayüksek düzeydedir. Bu bölge dünyanın en fazla askerileştirilmiş bölgesidir. Soğuk savaşdöneminde iki kutup arasında adeta bir yarışa dönen silahlanma, her iki kutbunda altbölgesel sistemlerine yayılmış, bu durumdan Ortadoğu'da nasibini almıştır. ÖzellikleBatılı devletler, Ortadoğu Devletlerine silah bağışlama yoluyla bu devletlerin militaristyapısını güçlendirmiş, bu devletlerin geçmişte bölgedeki petrolden elde etmiş olduğuayrıcalıkları sürdürmek için bölgeye yönelik temel parolalarının ?petrole karşı silah?olduğu görülmüştür.Ayrıca Ortadoğu'nun silahlanmasında; bölge ülkelerinin devlet ve toplumyapıları, sosyoekonomik sorunları ile bölgede İsrail Devletinin varlığı diğer önemlifaktörler olarak sayılabilir.Soğuk savaş döneminden sonra ise savunma harcamaları dünya genelinde bellibir süre düşüş eğilimi içinde olmuşsa da, bu durum süreklilik göstermemiş, büyükgüçlerin dünyaya egemenlik mücadeleleri, bölgesel çatışmaların artması gibi sebepleryüzünden tekrar yükselmeye başlamıştır.Gelecekte; başta ABD, Çin ve Rusya Federasyonu'nun savunma harcamalarınısürekli olarak arttırmaları, bu harcamaların dünya genelinde artmasına sebep olacaktır.Bu durum zaten savunma harcamaları yüksek olan Ortadoğu ülkelerinin buharcamalarını daha da arttırıcı etkide bulunacaktır. Ayrıca; ABD'nin Irak' ta devameden işgali, İran'a olası bir müdahalesi ve İsrail'in saldırganlaşan politikası bölgedesavunma harcamalarını arttırıcı diğer faktörler olacaktır.

Despite the cold war ended, the information society projected into fore plan,the reciprocal relations of human increased in the economic, social and cultural areas,the expenditures of defense stil maintain their importancy in the world.In the Middle East the expenditures of defense maintain their importancy andthey are at very high level. This region is the most militarized zone in the world. In thecold war era armament which transformed into a competition between the two polarsextended to the sub regional systems of the both polars, from this situation Middle Eastgot its portion. Especially the Western states by the way of donating weapon to theMiddle East states strenghtened the militarist structure of those states; in order to carryon the priviliges they attained from petrolium in the region in the past it was seen thattheir fundamental passwords towards the region is ?weapon against petrolium?.Besides, in the armament of the Middle East; the structures of the state andsociety of the countries of the region, with socioeconomic problems, the existence of theIsrael state in the region can be counted as other important factors.After the era of the cold war however the expenditures of defense was in thetrend of decrease in general of the world a certain time, this situation did not displaycontinuity, because of the reasons those the big powers? struggle for the sovereignty ofthe world, the increase of the regional clashes again began to increase.In the future the making of increases of the expenditures of defense byprimarily USA, China, The Federation of Russia will be the reason to cause to increasethese expenditures rise in general of the world. This condition naturally will make acausative rising effect of their defense expenditures which are already high.In addition,the occupation remaning of USA in Iraq, perhaps on inference to Iran getting aggresivepolitics of Israel will occur the other factors increasing the expenditure of defence in theregion.