Irak`taki Türkmenlerin Irak siyasetine etkileri

Abstract

ÖZETYakın tarihimizin önemli dönüm noktalarından sayılan Musul meselesi,Musul'un Misakımillû sınırları içinde kalması ve Irak Türklerinin AnadoluTürklerinden kopması yanı ile, Türkiye'nin hala ilgisini kesemediği başlıca bölgeselsorunlardan biri olma özelliğini korumaktadır. Ortaya konan çözümün adil olmadığı,günümüzde daha bir açıklık kazanmıştır. Yapılan haksızlıklar yüzünden, bölgedekitoplumlar arasında en büyük huzursuzluğu da, Irak Türkmenlerinin yaşadığısöylenebilir.Günümüze kadar Irak vatandaşları olarak yaşamaya devam eden Türkmenler,bütün bu haksızlıklara rağmen, devlete karşı isyan etmemişler, silaha sarılarakayrılıkçı bir harekette bulunmamışlardır. Buna karşılık Irak yönetimi, sürekli biçimdekuşku ile baktığı Türk toplumunun, siyasi ve kültürel haklarını zaman içindeçiğnemiş, hatta en basit vatandaşlık haklarını Türkmenlerden esirgemiştir.Saddam Hüseyin iktidarında da aynı sıkıntılarla karşı karşıya kalan Türkmenler,ran-Irak savaşında cephenin ön saflarına sürülerek hedef haline getirilmişlerdir.Akabinde başlayan Birinci Körfez savaşı sonrası çizilen 36'ncı paralel, IrakTürkmenlerini bölerek Saddam ve Kürt yönetimlerinin vicdanına bırakmıştır.ABD'nin Irak'ı demokrasi getirme vaadi ile işgal etmesi, tüm Iraklıları olduğugibi Türkmenleri de sevindirmiştir. Saddam Hüseyin yönetiminin sona ermesi ileyeniden hak ve özgürlüklerine kavuşacaklarını düşünen Türkmenler, ABD'ninIrak'ın yeniden yapılanma sürecinde, Kürtlere öncelik tanıyarak kendilerini dikkatealmaması neticesinde; hak ettikleri gibi Geçici Konseyde temsil ettirilmemiş,Kürtlerin şiddet ve baskılarına maruz bırakılmış, çoğunlukta oldukları bölgelerdeetnik yapı zorla değiştirilmiş, Kerkük'te tapu kayıtları yağmalanmış, 30 Ocak 2005tarihinde yapılan seçimlerde Kürt grupların seçim hilelerine göz yumulmuş, Anayasahazırlama sürecinde yeterince temsil hakkı tanınmamış, 2005 yılı Aralık ayındayapılması öngörülen seçimlere esas teşkil edecek olan sayım ertelenmiş, Aralık 2005itarihindeki seçimlerde hilelere göz yumulmuş ve liderlerine suikastlardüzenlenmiştir.ii

ABSTRACTMusul problem that is considered as one of the turning points of our near historyis meaning of separation of Iraq Turks and Anatolia Turks. Because of these, thisproblem is always very important for Turkey. Today, it is obvious that the solutionwas not fair. Because of these, Iraq Turkomans has been disturbed too much untilnowadays.Until nowadays, Turkomans has been lived as Iraq citizens and never rebelled.Apart from these, Turkomans has been served very well to Iraq republic. But inreturn, Iraq has always been pressed Turkomans and hold their rights both politicaland cultural.Again in Saddam reign, Turkomans were face to problems. Turkomans wereforced into front lines of Iran-Iraq war. After that, 36. Parallel was decided during thefirst gulf war that separates Turkomans and left them to Kurdish and Saddam reigns.An expectation from United States of America (USA) that is coming ofdemocracy was affected Turkomans and other factions. But in reconstruction of Iraqprocess, Kurdish people are supported and again it is not fair for Turkomans . As aresult of these; not represented in temporary council, exposed to pressure andviolence of Kurds, ethnic structure of Turkoman fields are changed by force, registerof prosperities are plundered in Kerkuk, the selections in 30 Feb 05, trick made byKurds are tolerated, not being represented in the process of making the constitution,statics was canceled that is used in the selections in 2005, tricks were tolerated inselections Dec 05, Turkoman leaders were attempted to kill.iii