Ortadoğu`da sivil-asker ilişkileri:İsrail örneği

Abstract

Bu tez, İsrail Devleti'ndeki sivil-asker ilişkilerini konu almaktadır. İsrail, Ortadoğu sorununda en önemli aktörlerden birisidir. İsrail'de, çevre ülkelerin her an kendisini yok etmek üzere saldıracaklarına dair yaygın korku bulunmaktadır. Bu güvenlik paranoyası, İsrail Ordusu'nun rollerinin genişlemesine neden olmaktadır. Bu rol genişlemesiyle ordu, devletin kurulduğu günden itibaren sosyal ve siyasal etkin bir konumda bulunmaktadır. Ordunun, İsrail sosyal ve siyasal yaşamdaki rollerinin anlaşılabilmesi için tez çalışması ilk olarak, ?silahlı olma? olgusunun, tarihsel gelişimi Doğu/Batı karşılaştırması bağlamında ele alındı. Çalışmada ayrıca, moderniteyle birlikte sivil-asker ilişkilerinin yapısal değişimi ele alınırken, ilgili teorilere ve teorilerin eleştirilerine de yer verilmiştir. Bu bilgilerden sonra, kuruluş öncesi dönemden bugüne kadar silahlı kuvvetlerin sosyal ve siyasal yaşamdaki yerinin evrimi hakkında bilgi verilmiştir. İsrail'in kurulduğu 1948 yılından itibaren silahlı kuvvetler, ?halk ordusu? özelliği göstermiş ve sivil alanda etkin bir konumda olmuştur. Bununla birlikte ordu, siyasal alanda da etkin bir konumda olmasına rağmen, devletin kurulduğu 1948 yılından beri hiçbir zaman darbe ya da muhtıra gibi yöntemlerle siyasal sürecin kesintiye uğramadığı bir ülke olarak İsrail özgün bir örnektir.Anahtar Kelimeler: Sivil-asker ilişkileri, İsrail Silahlı Kuvvetleri, ordu-toplum ilişkisi, darbe, ordu.

This is a dissertation of civil-military relations in Israel. Israel is one of the most powerful actors of Middle East conflict. The Israeli authorities thinks that the country is surrounded by the states ready to attack at any time. This paranoia makes the army?s roles expanded. Because of that the army is very effective in the social and political life since establisment of the state. To understand the place of Israel Defense Forces? (Zahal) roles in social and political life, the study first reviewed the political and historical background of ?being armed? compare with the East and the West. Moreover, the work looked for the structural alteration of the civil-military relations in modern times and theories of relevant civil-military relations literature. The thesis also gives place to the some criticisms of the current theories. After that, the thesis analyzed the evolution of the armed forces? position in social and political life of the state of Israel from pre-state period to today. Ever since its establishment in 1948, the Zahal has exhibited characteristics associated with a people's army. Besides, as a unique example Israel is a military democracy which there has been no coup d?etat since the date of establishment.Key words: civil-military relations, Israel Defence Forces, military, army, society, military intervention.