Türkiye`nin dış ticaretinde Ortadoğu`nun yeri ve önemi: 2000-2010

Abstract

Doğal kaynakların yeryüzüne dengeli bir şekilde dağılmamış olması, iklim ve ürün çeşitliliği, üretim maliyeti ve tercihlerdeki farklılıklar dış ticaretin nedenleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Ortadoğu bölgesi iklim koşullarının, yer altı kaynaklarının, üretim maliyetlerinin ve tercihlerdeki farlılıklarının yanı sıra stratejik önemi ile kendine özgü bir dış ticaret ortamına sahiptir. 2000-2010 yılları arasında Türkiye dış ticaretinde ihracatın yaklaşık olarak 114 milyar dolar, ithalatın ise yaklaşık olarak 185 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir. Bu dönemde, Türkiye dış ticaret değerlerinde büyük artışlar gerçekleşmesine rağmen ihracatın ithalatı belirli oranda karşılaması sonucu dış ticaret açığı ortaya çıkmıştır. Coğrafi konumu ve tarihi bağları sebebiyle sürekli ilişkiler içerisinde bulunduğumuz Ortadoğu bölgesi ile gerçekleştirilen dış ticarette, 2000-2010 yılları arasında (2000 yılı hariç) sürekli olarak Türkiye?nin kazançlı olduğu bir dış ticaret tablosu karşımıza çıkmaktadır. Bu durum dış ticaret açısından önemli sayılabilecek bir gelişmedir. Bu tez çalışmasında, 2000-2010 yılları arası Türkiye?nin Ortadoğu ülkeleri ile dış ticaret ilişkileri ele alınmaktadır. Dış ticaret değerleri ve ihracat-ithalatı yapılan başlıca fasıllar grafikler yardımı ile anlatılmaktadır. Çalışmamızda incelediğimiz Ortadoğu bölgesi; Irak, İran, Suriye, İsrail, Lübnan, Ürdün, Filistin, Yemen, Mısır, Suudi Arabistan, Kuveyt, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman ülkelerini kapsamaktadır.

The factors that lead to the formation of the foreign trade are distribution of natural resources in an unbalanced way on earth, climatic differences on earth and accordingly different kinds of products produced, international price differences, differentiation of goods and pleasures.The Middle East has a unique environment in the foreign trade not only with its climatic conditions, underground resources, price differences, pleasures of consumption but also with its geographical location and strategic importance.Between the years of 2000-2010 in Turkey export of foreign trade is observed that approximately 114 billion dollars and import of foreign trade is the level of 185 billion dollars. Although between the years of 2000-2010 there is large increases in values of foreign trade in Turkey, the foreign trade deficit has emerged as a result of export satisfies a certain amount of import.Continuously a foreign trade chart in favor of Turkey is appeared between the years of 2000-2010 (except for the year 2000) in the foreign trade with Middle East that we have ongoing relationship because of geographical location and historical ties. This is so important improvement for unfavorable foreign trade of Turkey.In this thesis, foreign trade relations between Turkey and Middle East countries in the years of 2000-2010 are discussed. The foreign trade values and the main chapters in import-export are described visually with the help of graphics. In our study, we have dealt with Iraq, Iran, Syria, Israel, Lebanon, Jordan, Palestine, Yemen, Egypt, Saudi Arabia, Kuwait, Bahrain, Qatar, the United Arab Emirates and Oman countries in the Middle East.