Lise öğrencilerindeki mesleki kararsızlığın algılanan sosyal destek ve tercih edilen alana göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, lise öğrencilerindeki mesleki kararsızlığın, algılanan sosyal destek ve tercih edilen alana göre incelenmesi yapılmıştır. Bu amaçla ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu çalışmanın araştırma grubunu, 2014 - 2015 eğitim – öğretim yılında Ankara, Antalya, Balıkesir, Erzurum, İzmir, Konya ve Osmaniye illerinde öğrenim gören lise öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya 561'İ erkek, 545'i kız öğrenci olmak üzere toplam 1106 öğrenci katılmıştır. Bu araştırmaya katılan öğrenciler, tesadüfî yöntemle belirlenmiş olup gönüllülük ilkesi esas alınmıştır.Bu araştırmada öğrencilerin algılanan sosyal destek düzeylerinin belirlenmesi amacıyla, Yıldırım (1997) tarafından geliştirilen ve Yıldırım (2004) tarafından revizyonu yapılan `Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ASDÖ - R)` kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin mesleki kararsızlık düzeylerinin ölçülmesi için de Çakır (2003) tarafından geliştirilen `Mesleki Karar Envanteri` kullanılmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen verilerin analizinde, `SPSS 15.00` paket programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson korelasyon katsayısı, çoklu regresyon analizi ve ANOVA tekniği kullanılmıştır.Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre, aileden algılanan sosyal destek alt boyutu ile mesleki kararsızlık arasında orta düzeyde negatif bir ilişki görülürken, arkadaştan ve öğretmenden algılanan sosyal destek alt boyutları ile mesleki kararsızlık arasında da düşük düzeyde negatif yönde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Mesleki kararsızlıkla sosyal destek kaynakları arasındaki ilişki açısından bakıldığında ailenin, diğer sosyal destek kaynaklarından daha önemli olduğu anlaşılmaktadır. Aileden, arkadaştan ve öğretmenden algılanan sosyal desteğin hep birlikte, lise öğrencilerindeki mesleği kararsızlığın %11'ini açıkladığı görülmüştür. Yine bu çalışma neticesinde, sadece aile desteği ile arkadaş desteğinin mesleki kararsızlık üzerinde anlamlı birer yordayıcı olduğu, öğretmen desteğinin ise mesleki kararsızlık üzerinde anlamlı bir yordayıcı olmadığı görülmüştür. Ayrıca lise öğrencilerindeki mesleki kararsızlığın seçilen alanlara göre farklılaştığı görülmüştür. Söz konusu farklılığın hangi alandan kaynaklandığını görmek için yapılan analizde, bu farklılığın sözel alandan kaynaklandığı anlaşılmıştır. En çok mesleki kararsızlık yaşayan öğrencilerin sözelciler olduğu, en az mesleki kararsızlık yaşayan öğrencilerin ise yabancı dil alanındaki öğrenciler olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler:Mesleki Kararsızlık, Algılanan Sosyal Destek, Alan Seçimi

In this study, the career indecision among the high school students regarding to their perceived social support and chosen field were analyzed. For this purpose relational review model was used. This study group is made up of the students who are studying in high school in Ankara, Antalya, Balıkesir, Erzurum, İzmir, Konya, Osmaniye in 2014-2015 academic years. Totally 1056 students, 561 of which are boys and 545 of which are girls, participated in this study. All of the students were selected randomly and voluntarily. In this study, in order to determine the perceived social support of the students, `Scale for Perceived Social Support` was used. This scale was developed (1997) and revised (2004) by Yıldırım. In addition to that `Inventory of Career Decision` developed by Çakır (2003) was used to evaluate career indecision level. SPSS 15.00 packet program was used in the analysis of the datum gathered from data gathering sources. Pearson coefficient of correlation, analyze of multiple regression and anova technique were used. Findings obtained through this research suggest that while the indecisiveness between choosing a career and the perceived social support of sub level received from the family displays a moderatly negative relationship, the indecisiveness between choosing a career and sub levels of perceived social support from friends and teachers displays low level negative relationship.When carefully observed the relationship between indecisiveness in choosing a career and social support sources the family has a greater importance.The percieved social support received from friends ,family and teachers composes of the 15% of the indecisiveness in choosing a career.As an outcome of this research paper only family and frinends'support is a menaingful predictor in indeciseceness of career choosing but the teachers support plays no big role. We can see the indeciseveness of high school students varies in the fields students pick .The analysis that was carried out to see from what those differences stem from tells us they turned out to be the non math fields.The most indecisive students in choosing career are of the non math field students and most decisive students are the language students.Key WordsCareer İndesicion, Perceived Social Support, Chosen Field