Kabusname`nin değerler eğitimi açısından incelenmesi

Abstract

Türkçe ve edebiyat eğitimi öğretimi içerisinde, toplumun ortak değerlerini ve zevkini yansıtan edebi metinlerin önemi yadsınamaz. Edebi metinler, hem içinde doğduğu toplumun ruh haritasını çizerler hem de bireyin ve toplumun aksayan yönlerine işaret ederler.Kabusname, Osmanlı kültür zemininin oluşmasında öncü eserler arasındadır. Kitapta bahsedilen değerlerin önemi beyler, vezirler ve padişahlar tarafından fark edilmiş, bu nedenle eser birçok kez tercüme edilmiştir. Değişimin ilk önce yüreklerde başlaması gerektiğini, toplumu değiştirmenin bireyi değiştirmekten geçtiğini anlayan Osmanlı, bütün yatırımını insanın eğitimine harcamıştır. İslam'ı esas alan eser, verdiği bilgi ve öğütlerle, hayatın her alanında nasıl davranılması gerektiği üzerinde durmuştur. Hedef, ideal bir insan yetiştirmek amacıyla, toplumun sağlam temeller üzerine oturmasına zemin hazırlamaktır.Kabusname, maddi ve manevi sahada, yeniden yapılanmayı hedefleyen eserlerden biridir. Keykâvus bin İskender, bu eserle bir taraftan ideal bir insan tipini resmederken, bir taraftan da topluma kendi hayat tecrübelerinden edindiği izlenimleri yansıtır.Bu araştırmanın temel amacı, Keykâvus b. İskender'in yazmış olduğu Kabusname'yi değerler eğitimi açısından incelemektir. Eserin eğitim açısından taşıdığı değer ve değerler eğitimine katkısı ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmada eserde bulduğumuz değerler, açıklanıp değerlendirilmiş; düşünceler, farklı alanlarda çalışmalar yapan yazarlardan alıntılarla desteklenmiştir.Araştırmanın birinci bölümünde, araştırmanın amacı, önemi, kapsamı ve araştırmada kullanılan yöntem belirtilmiş; ikinci bölümde Keykavus b. İskender ve eseri Kabusname hakkında bilgi verildikten sonra, Kabusname üzerine Türkiye'de yapılan çalışmalar üzerine bibliyografik bir araştırmanın sonuçları verilmiştir. Üçüncü bölüm, değerlerle ilgili kuramsal çerçevenin çizildiği bölümdür. Dördüncü bölümde, Kabusname'deki değerlerin sınıflandırılması; beşinci bölümde ise Kabusname'de tespit edilen değerlerin tasnifi ve değerlendirilmesi yapılmıştır.Çalışmada doküman inceleme yöntemi kullanılmış, değerler fişleme usulüyle tespit edilerek sınıflandırılmış ve tasnif edilmiştir. Kitaptan tespit ettiğimiz değer cümleleri ve paragrafları, eserden olduğu gibi alındıktan sonra yorumlanmış ve değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Değer, Değerler Eğitimi, Kabusname, İskender Oğlu Keykâvus.

It's undeniable that literary texts which reflect common values and fancies of society are very significant for Turkish education and Turkish literature. Literary texts not only display the souls of the people in society but also point out lameness of people and society. Qabusname is one of the pioneer works that constitutes the Ottoman culture. Whereof values in the book in that era were so important that all kind of governors of the time need to have it translated many times. Ottomans invested all the power on education of people and society because they had seen that changings must start in hearts of people.Qabusname which basics on Islamic principles gives information and advices about all aspects of life and aims to bring up ideal human being.Qabusname is one of the works which aims to innovate on both material and moral values. Alexander's son Keykavus displays the ideal character of a young person and also tries to reflect his own life experiences. The basic aim of this research is to investigate Qabusname whose writer is Alexander's son Keykavus on the aspect of education of values. It was tried to focus on how much this work important for our values and education of values. The values found in this work have been considered and enriched with the commands and ideas of different writers and researchers.In the first part of the research the aim, the importance, the content and the methods have been stated. In the second part some information has been given about Alexander's son Keykavus and his book. At the same time the results of a bibliographic research in Turkey has been written about the book, Qabusname. In the third part an institutional framework has been stated about values. In the fourth part you can find the classification of values in Qabusname and in the fifth part the values in Qabusname have been evaluated and classified. In this study the document research method has been used and the salves have been determined and sorted out. These sorted values have been interpreted and evaluated after they have originally been extracted.Key words: Value, Education of values, Qabusname, Alexander's son Keykâvus.