Öğretmenlerin yöneticiye güven düzeyleri ve okul yöneticisi tarafından sergilenen etik liderlik davranışlarının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin, yöneticiye güven düzeyleri ve okul yöneticisi tarafından sergilenen etik liderlik davranışlarının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisini belirlemektir. Konuyla ilgili literatür incelendiğinde iş gören sessizliği ile ilgili yapılan çalışmalarının çoğunun işletme alanında yapıldığı, eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin neden sessiz kalmayı tercih ettikleriyle ilgili az sayıda çalışma olduğu görülmektedir. Bu nedenle öğretmenlerin neden sessizliğe büründüklerini bilmenin, konuyla ilgili yapılması gerekenlerin belirlenmesi açısından önem arz ettiği bir gerçektir.Bu çalışmanın eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin sessizlik nedenlerinin belirlenmesi, özellikle de öğretmenlerin yöneticilerine olan güven düzeylerinin ve yöneticilerin gösterdikleri etik liderlik davranışlarının örgütsel sessizliğe olan etkisinin incelenerek konuyla ilgili olası çözüm önerilerin sunulması noktasında alana büyük katkı sunacağı düşünülmektedir.Öğretmenlerin yöneticiye güven ve yöneticilerin gösterdiği etik liderlik davranışlarının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisini belirleme amacı güden bu çalışma, ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır.Araştırmanın evrenini, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Konya İl merkezinde yer alan, özel okullarda görev yapan 3000 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, evreni oluşturan okullarda görev yapmakta olan öğretmenlerden basit rastlantısal örnekleme yoluyla seçilmiştir. Uygulama kapsamında, 600 öğretmenimize ölçek dağıtılmış ve 390 öğretmen tarafından yanıtlanmıştır. Yanıtlanan 390 ölçeğin yönergeye uygun olan doldurulan 380'i istatistiksel analize tabi tutulmuştur.Öğretmenlerin örgütsel sessizlik nedenlerini belirlemek amacıyla Çalışan Sessizliği Ölçeği, yöneticiye güven düzeyini belirlemek amacıyla Çok Amaçlı T Ölçeği, yöneticilerin etik liderlik davranışlarının belirlenmesi için ise Etik Liderlik Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel istatistik, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılarak SPSS paket programı yardımıyla değerlendirilmiştir.Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmenlerin en çok, okullarındaki pek çok çalışanın örgüt içerisindeki belirli konuları ve sorunları bildiği halde bunu dile getirmediklerini düşündükleri, öğretmenlerin, kendilerini ilgilendiren problemler ya da sorunlarla ilgili olarak yöneticileriyle konuşma konusunda kendilerini genellikle rahat hissederken, yöneticileriyle fikir ayrılığı içerisinde olduklarında genellikle sessiz kalmayı tercih ettikleri görülmektedir. Öğretmenler ayrıca, müdürlerinin okullarını yönetebilecek kabiliyete sahip olduğunu düşünmekte, müdürlerinin dürüstlüğüne inanmakta ve müdürlerini itimat edilebilecek bir kişi olarak görmektedirler. Öğretmenler müdürlerinin güvenilir bir kişi olduğunu ve özel hayatlarını etik tarzda yürüttüklerini, iş etiği veya değerlerini dikkate aldığını düşünmektedirler. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ayrıca, yöneticiye duyulan güven ve yönetici tarafından sergilenen etik liderlik davranışı arttıkça örgütsel sessizliğin azaldığı, öğretmen algılarına göre müdürlerin göstermiş oldukları etik liderlik özellikleri arttıkça müdüre olan güvenin de arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen regresyon katsayısı (β) ve t değerleri dikkate alındığında örgütsel sessizlik üzerinde etik liderliğin anlamlı bir etkiye sahip olduğu ancak müdüre güven değişkeninin anlamlı etkiye sahip olmadığı görülmüştür.

The aim of this study is to determine the confidence levels of teachers towards the director, and the effect of the ethical leadership behavioursexhibited by the director of school on organizational silence. When the related literature gets reviewed, it can be seen that the studies about workers' silence have been done mostly in the field of business management, and there are not so many studies about why teachers who work at educational institutions prefer staying silent. For this reason, it is a fact that it is important to know why teachers stay silent, in order to determine what to do about the topic.It is thought that this study will contribute to the field a lot about determining the reasons why teachers working at educational institutions keep silent, and especially about proposing possible solutions related to the topic, analyzing the effect of the confidence levels of teachers towards their directors, and the directors' ethical leadership behaviours on organizational silence. Aiming to determine the effect of teachers' confidence towards the director, and directors' ethical leadership behaviours on organisational silence, this study is designed in the pattern of relational screening model. The population of this study has been formed by 3000 teachers who are in Konya city centre during the 2014-2015 academic year, and work at private schools. The paradigm of this study has been chosen in the way of accidental sampling among the teachers who work at the schools that form the population. Within the context of the practice, 600 scales have been distributed to teachers and 390 of them have been responded by the teachers. 380 scales, which are filled in accordance with the guideline, out of the total 390, have been subjected to statistical analysis. To determine the reasons of the teachers' organisational silence, the Scale of the Employees' Silence has been used. To determine the confidence levels towards the director, the Multi-Purpose T Scale has been used. To determine the ethical leadership behaviours of the directors, the Scale of Ethical Leadership has been used. The acquired data has been evaluated with the help of SPSS package software, using descriptive statistics, correlation and regression. According to the results of the study, teachers mostly think the employees in their schools don't put the problems and certain issues of the organisation into words, even though they know they exist. Also, teachers feel themselves confident while speaking to the directors about the problems and issues which they care about, but they prefer being silent while they have a clash of ideas with the directors. Also, theachers think the directors are able to administer the school, they believe in the directors' honesty, and they see the directors as a person who can be trusted. Teachers think their directors are believeable people who live their personal lives in the ethical way, and care about the work ethics and values. According to the findings from the research, the more confidence towards to director and the ethical leadership behaviors performed by directors increase, the less organizational silence occurs. Also, according to teachers' perception, the more ethical leadership features shown by directors increase, the more confidence towards directors increases. When the regression parameters (β) and t values are inspected, it can be seen that ethical leadership has a significant effect on organizational silence, but the factor of confidence towards the director doesn't have a significant effect.