Öğretmen görüşlerine göre mesleki gelişim: Nitel bir çalışma

Abstract

Bu çalışma, İlköğretim ve Ortaöğretim Okulu öğretmenlerinin kendi mesleki gelişimlerine ilişkin görüşlerin belirlenmesine yönelik nitel bir araştırmadır. Araştırma kapsamında 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Kütahya ili Dumlupınar ilçesinde görev yapan 19 öğretmen amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formunun hazırlanmasında öncelikle araştırmacı tarafından 20 soruluk ön görüşme formu hazırlanmıştır. Hazırlanan görüşme formları, Mevlana Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde görev yapan öğretim elemanlarına inceletilip uzman görüşleri alındıktan sonra son hali verilmiştir. Yarı yapılandırılmış formda yer alan bu soruların yanı sıra, görüşmeler sırasında gerekli görüldükçe ek sorular da yöneltilmiştir. Görüşmeler yaklaşık 20 – 60 dakika sürmüş ve okulda boş bulunan sınıflarda gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin hepsi ses kayıt cihazıyla kaydedilmiştir. Ancak bazı öğretmenler, görüşmenin bazı bölümlerinde ses kayıt cihazının kapatılmasını istemiş, bu bölümlerde verdikleri yanıtlar araştırmacı tarafından not edilmiştir. Toplanan veriler daha sonra bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Güvenirlik ve geçerliğin sağlanması için katılımcı teyidi kullanılmıştır. Araştırmada görüşmelerle elde edilen nitel verilerin analizinde, nitel veri analizi yöntemlerinden olan içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmalar sonucunda elde edilen bulgular şöyledir; (1) Öğretmenler mesleğe başladıkları zamandan itibaren çeşitli değişiklikler yaşamışlardır. Öğretmenlere yöneltilen sorular doğrultusunda kendilerindeki değişikliğin nedenini birçok öğretmen olumlu anlamda tecrübelerinde artış olduğunu söylerken olumsuz anlamda da yıpranma olduğunu belirtmişlerdir. Her ikisinin temelini oluşturanın ise zaman olduğunu ifade etmişlerdir. Her ne kadar tecrübelerinde artış olduğunu düşünseler de her şeye rağmen eksikliklerinin olabileceğini ve mükemmel olmadıklarını da kabul etmektedirler. Genel anlamda en fazla alan eğitimi konusunda kendilerini eksik hissettiklerini ifade eden öğretmenlerin birçoğu eksikliklerini telafi etmek için konu çalışması yaptıklarını, internet, kitaplar ve arkadaşlarından faydalandıklarını ifade etmişlerdir. (2) Öğretmenlerin mesleki gelişimleri adına okul müdürlerinin rolleri ile ilgili birçok öğretmen genel anlamda ilk olarak fiziksel düzenlemelerin yapılması gerektiğini ifade ederken ayrıca yöneticinin yol gösterici olması gerektiğini, öğretmenlerin mesleki gelişimleri adına boş vakit oluşturulmaya çalışılması ve mesleki gelişimlerinde eksiklik görülen öğretmenleri hizmet içi eğitime yönlendirmeleri gerektiği ifade edilmiştir. Mesleki gelişim adına öğretmenlerin birbirlerine karşı rolleri konusunda ise birçoğu öğretmenlerin birbirlerine yol gösterici olması ve rehberlik etmesi gerektiğini ayrıca öğretmenlerin birbirlerinin önerileri konusunda şeffaf ve samimi olması gerektiğini ifade etmişlerdir. Mesleki gelişim adına denetmelere düşen rolü ise öğretmenler; denetmenlerin öğretmenlerde gördükleri eksikleri öğretmeni incitmeden ve yol gösterme amaçlı ifade edilmesi ve yapılan denetimlerin geçerliğinin sağlanması adına denetimlerin kâğıt üzerinde kalmaması gerektiği, çözüm odaklı denetimler yapılması gerektiği şeklinde ifade etmişlerdir. (3)Öğretmenler genel anlamda hizmet içi eğitim programlarına katılmaya istekli olsalar da yapılan programın içeriği, zamanı, etkililiği, kontenjanı, eğitim yeri, devamlılığı ve faydalı olması öğretmenler için ayırt edici rol oynamaktadır. İçerik anlamında öğretmenlerin bildiği bilgilerden çok bilinmeyen ya da eksik olunan konularla alakalı bilgilendirme çalışması yapılırsa daha faydalı bir eğitim olabileceğini düşünen öğretmenler kontenjanın da ihtiyaç dâhilinde açılması ve her kademeden, branştan öğretmenin başvurusuna olanak sağlayabilecek programlar olması gerektiğini ifade etmişlerdir. Ayrıca öğretmenler; verilen eğitimlerin gerçekten alanında uzman ve hitap ettiği grubun halinden anlayabilecek kişiler tarafından verilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. (4) Öğretmenler mesleki gelişim için daha istekli olmaları adına ilk olarak mesleki gelişim isteyebilecekleri bir ortam oluşturulmasını istemektedirler. Öğretmen hakları iyileştirildiğinde, öğretmenler üzerindeki gereksiz evrak yükü azaltıldığında, öğretmenlik mesleğine her kesimden saygının arttığında, toplum önünde öğretmenlik mesleğinin itibarı arttığında öğretmenlerin mesleki gelişim adına daha istekli olabileceği ifade edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin sürekli kendini yenilemesi ve mesleki gelişimi adına bazı öğretmenler öğretmenlik mesleğinde kariyer basamaklarının olması gerektiğini belirtmişlerdir. Daha iyi bir öğretmenlik kariyeri adına da geçerliği olan değerlendirme sınavları yapılması, değişen şartlara ve müfredata uyum adına sürekli öğretmenin kendini güncellemesi, kendini geliştirmek isteyen (yüksek lisans, yurtdışı eğitimi vb) öğretmenlere gereken şartların oluşturulması önerisinde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Mesleki Gelişim, Hizmet İçi Eğitim, Eğitimde Denetim.

This study is a qualitative research to determine primary and secondary school teachers' opinions regarding their Professional development. Research covered the 2014-2015 education year working in Kütahya Dumlupınar district 19 teachers were selected by simple random sampling. The semistructured interview form developed by the researcher was used to collect data. First 20 item pre-interview form prepared by researchers in the preparation of the interview form. Prepared interview form was finalized after being examined expert instructors who work in the Social Sciences Institute of Mevlana University. Situated as well as semi-structured form of these questions, whenever necessary additional questions were asked during the interviews. The interviews lasted about 20 - 60 minutes and took place empty classrooms at the school. All of the interviews were rcorded with a tape recorder. However, some teachers have requested the closure tape recorders in some parts of the interview, their response has been noted by researchers in this section. The collected data was then transferred to the computer. Participant confirmation were used to ensure the security and validity. In the analysis of qualitative data obtained through interviews in the study, which was used content analysis of qualitative data analysis methods. The conclusion is directedto the teachers asked in qualitative research findings were as follows (1) The teachers are experienced several changes from the time they begin their career. Upon the questions posed to teachers, many teachers expressed that positive change with themselves is increase in their experiences and negative change is losing their energy and excitement. Informing the basis of both stated that time. Although that might be the lack of an increase in experience, in spite of everything intellectual and admit they are not perfect. In general, they do their training in most are as subject to compensate for the lack of work, many of the teachers stated that they feel incomplete, the Internet, books and friends stated that they benefit from.(2) On behalf of the Professional development of teachers many teachers expressed the role of school principals as the first overall, while stated that the lack of physical arrangements also should be the manager's guidance, teacher's professional development on be half of spare time to work to create and visible lack of professional development of teachers to express the need for guidance in-service training. As regards the role of teachers against each other on behalf of the many Professional development of teachers and guidance should be the guiding each other also stated that teachers need to be transparent and sincere with eachother's proposals. The role of teacher professional development on behalf of fallingto the inspectors; the deficiencies they see in spectors of the teachers to express teacher intended to demonstrate hurt and way sandaudits in order to ensure the validity of the auditing should not remain on paper, was stated to be solution-oriented controls.(3) Teachers in general, evenif they are willing to participate in in-service training programs, time, effectiveness, quotas, training place, plays a distinctive role for teachers to have continuity and useful. Teachers would be more help fulif they learn the subject of in-service training. Besides being based on the number of people participating in education and the need to include teachers of all disciplines are desirable. Further more, teachers stated that the case should be given by people who understand where he addressed the group and the experienced people who are really experts in their fields. (4) Teachers want to be created an environment that will allow them to be more willing to their professional development. Also expressed that when the teacher's rights improved, reducing the unnecessary paper work burden on teachers, feeling really the respect of different sparts of the society, teacher's professional development may be more willing. Inaddition, it was proposed that more rational assessment exams should be made, teachers need to update themselves to current circumstances and should be able to have benefits of going abroad and taking part in different kinds of education (master, doctorate).Keywords: Professional Development, In-Servıce Training, Education Supervision.