Ergenlerin başa çıkma stratejileri ile sürekli öfke, öfke ifade tarzları ve şiddete yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ergenlerin başa çıkma stratejileri ile sürekli öfke, öfke ifade tarzları ve şiddete yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın yöntemi, genel tarama modeli ile tasarımlanmıştır. Araştırmanın evreni Konya merkezinde bulunan lise öğrencilerinden oluşmaktadır. Tesadüfi küme örnekleme yöntemi ile seçilen 515 lise öğrencisine Ergenler İçin Başa Çıkma Ölçeği (Bedel, Işık ve Hamarta, 2014),Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzları Ölçeği (Özer, 1994) ve Şiddete Yönelik Tutum Ölçeği (Çetin, 2011) uygulanmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizlerinde,pearson momentler çarpım korelasyonu ve regresyon analizi tekniği kullanılmıştır.Çalışmanın sonuçlarına göre, başa çıkma envanterinin aktif başa çıkma boyutu ile sürekli öfke, öfke içe, öfke dışa ve şiddete yönelik tutum arasında orta düzeyde negatif, öfke kontrol ile arasında orta düzeyde pozitif ilişkinin olduğu görülmüştür. Kaçınan başa çıkma boyutu ile sürekli öfke, öfke içe ve öfke dışa arasında orta düzeyde pozitif ilişkinin olduğu, kaçınan başa çıkma boyutu ile öfke kontrol ve şiddete yönelik tutum arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Olumsuz başa çıkma boyutu ile sürekli öfke, öfke içe, öfke dışa ve şiddete yönelik tutum arasında orta düzeyde pozitif, öfke kontrol ile arasında orta düzeyde negatif ilişkinin olduğu görülmüştür.Ayrıca, sürekli öfkenin en güçlü yordayıcısının olumsuz başa çıkma olduğu, bunu aktif başa çıkma yaklaşımının ve kaçınan başa çıkma yaklaşımının izlediği görülmüştür. Öfke içenin en güçlü yordayıcısının kaçınan başa çıkma yaklaşımı olduğu, bunu olumsuz başa çıkma ve aktif başa çıkma değişkeninin izlediği görülmüştür. Öfke dışanın en güçlü yordayıcısının olumsuz başa çıkma yaklaşımı olduğu, bunu aktif başa çıkma değişkeninin izlediği görülmüştür. Öfke dışa'nın kaçınan başa çıkma yaklaşımı tarafından anlamlı düzeyde yordanmadığı görülmektedir. Öfke kontrolün en güçlü yordayıcısının aktif başa çıkma yaklaşımı olduğu, bunu olumsuz başa çıkma değişkeninin izlediği görülmektedir. Öfke kontrolünün kaçınan başa çıkma yaklaşımı tarafından anlamlı düzeyde yordanmadığı görülmüştür. Şiddete yönelik tutumun en güçlü yordayıcısının olumsuz başa çıkma yaklaşımı olduğu, bunu aktif başa çıkma değişkeninin izlediği görülmektedir. Şiddete yönelik tutumun kaçınan başa çıkma yaklaşımı tarafından anlamlı düzeyde yordanmadığı görülmüştür. Bu bilgiler ışığında, ergenlerin sürekli öfke, öfke ifade tarzlarında, şiddete yönelik tutumlarında yapıcı ve işlevsel sorun çözme becerisi olan aktif başa çıkma becerisinin önemi ortaya çıkmaktadır. Okul psikolojik danışmanlarının problem çözme becerilerine yönelik yapacakları çalışmaların, öğrencilerin öfke kontrol ve şiddete yönelik tutumlarının olumlu yönde gelişmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: başa çıkma becerileri, sürekli öfke, öfke ifade tarzları, ergenlik, şiddet, tutum.

The aim of this study is to examine the relation between coping strategies of adolescence with their trait anger, anger expression styles and attitudes towards violence. The method of the research was designed by survey method. The universe of the research consists of high school students located in Konya city center. Coping scale for adolescence (Bedel, Işık&Hamarta, 2014), trait anger and anger expression styles scale (Özer, 1994) and attitude towards violence scale (Çetin, 2011) was applied to 515 high school students. In the statistical analyses of the research Pearson moment coefficient and regression analysis technique was used. According to study results, medium level negative relation was determined between active coping dimension of coping inventory and trait anger, anger in, anger out and attitude towards violence while medium level positive relation was determined between active coping dimension of coping inventory and anger control. It was observed that medium level positive relation was determined between and trait anger, anger in, anger out while no significant relation was determined between avoider coping dimension and anger management and attitude towards violence. It was observed that medium level positive relation was determined between negative coping dimension and trait anger, anger in, anger out and attitude towards violence while medium level negative relation was determined between negative coping dimension and anger control.Besides it was observed that negative coping is the strongest predictor of trait anger which is followed by active coping approach and avoider coping approach. It was observed that strongest predictor of anger in is avoider coping approach which is followed by negative coping and active coping variable. It was observed that strongest predictor of anger out is negative coping approach which is followed by active coping variable. Anger out is observed to have been significantly predicted by avoider coping. It was observed that strongest predictor of anger control is active coping which is followed by negative coping variable. Anger control was observed not to be significantly predicted by avoider coping approach. It was observed that strongest predictor of attitude towards violence is negative coping approach which is followed by active coping approach. Attitude towards violence was observed not to be significantly predicted by avoider coping approach.In light of this information, the importance of active coping skill, which is constructive and functional problem solving skill in adolescence' trait anger, anger expression styles and attitudes towards violence, appears. The studies to be performed by school psychological counselors related with problem solving skills are assumed to contribute to positive development of students' anger management and attitudes towards violence.Key Words: Coping strategies, trait anger, anger expression styles, adolescence, violence, attitude