Sepsis şüpheli buzağılarda trombomodulin ve pentraksin-3 belirteçlerinin diyagnostik önemi

Abstract

Bu çalışmada sepsisli buzağılarda endotel hasar markırı olan Trombomodulin (TM) ve akut faz cevabı gösteren Pentraksin-3 (PTX-3) belirteçlerinin değişimleri değerlendirilerek sepsisin tanısındaki önemi ve mortalite ile ilişkisinin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Sepsis, enfeksiyona karşı vücutta gelişen sistemik yangısal cevap olarak tanımlanır. Gerek beşeri hekimlikte gerekse veteriner hekimlikte en önemli problemlerin başında sepsise bağlı ölümler gelmektedir. Son yıllarda sepsisin tedavisi ile ilgili gelişmelere rağmen sepsis hala multiple organ yetersizliğine yol açmasından dolayı ciddi hayati tehlike oluşturmaktadır. Sepsisli hastaların erken tanısı ve sınıflandırılması gerçekleştirildiğinde erken müdahaleler ve uygun antimikrobiyal terapi hayat kurtarıcı olabilir. Bu süreçte erken tanı, mortalitenin tahmini ve tedavi sürecinin izlenmesinde biyobelirteçler önemli rol oynamaktadır. Bu araştırmanın materyalini Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Büyük Hayvan Kliniğine getirilen sepsis şüpheli (1-20 gün yaş) 20 holştayn buzağı ve sütçü sığır işletmesinden örnekleri alınan 10 sağlıklı (holştayn) buzağı oluşturdu. Buzağıların rutin klinik muayeneleri yapıldı ve klinik bulgulara göre sepsis şüphesi olan buzağılar çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen hasta buzağılar tedavi öncesi monitörize edildi ve tedavi süresince hasta başı monitörüne bağlı olarak kaldılar. Buzağılar monitöre bağlı olduğu sürede kalp ve solunum sayısı, vücut ısısı, arteriayal kan basıncı, oksijen saturasyonu kayıt edildi. Ayrıca tüm buzağılardan toplanan etilendiamintetraasetik asit (K3EDTA)'lı venöz kan örneklerinden Lökosit (WBC), Eritrosit (RBC), hemoglobin (Hb), hemotokrit (Ht) ve trombosit parametreleri ölçülürken toplanan serum örneklerinden ise ticari ELİSA kitleri kullanılarak TM ve PTX-3 analizleri yapıldı. Trombomodulün ve PTX-3 ve WBC değerlerinin sepsisli buzağılarda kontrol grubuna göre önemli derecede yüksek olduğu görüldü (p<0,01). Trombomdulün ve PTX-3 değerleri ölen sepsisli buzağılarda yaşayan buzağılara göre yüksek olsa da istatiksel anlamlılık olmadığı görüldü. Sonuç olarak sepsisli buzağılarda TM ve PTX-3'ün diagnostik amaç ile kullanılabileceği görüldü. Ayrıca bu iki parametrenin lökosit ve klinik parametreler ile beraber değerlendirilmesinin mortalitenin belirlenmesinde faydalı olabileceği düşünüldü.

The aims of the present study were to evaluate the changes of Trombomodulin (TM), an endothelial damage marker, and Pentraksin-3 (PTX-3), increases in acute phase response, in sepsis. Furthermore, the relationship between the alterations of TM and PTX-3 levels and prevalence and mortality of calves with sepsis was also evaluated. Sepsis is defined as a systemic inflammatory response to infection in the body. One of the most important problem in both veterinary and human medicine is sepsis related death. Despite recent improvements in the treatment of sepsis it is still a serious life threatening condation due to multiple organ failure. The early diagnosis and classification of sepsis in patients can be life saving with appropriated antimicrobial therapy and early interventions. In this process, biomarkers play an important role in the early diagnosis, estimation of mortality and follow up of the treatment regimen. The animal materials of this study were consisted of 1-20 days old 20 holstein calves with suspecious of sepsis, admited to the Large animal Clinics of Veterinary Interal Medicine, Faculty of Veterinary Medicine, Mehmet Akif Ersoy Universsity, Turkey. In the study, 10 clinically healthy calves (holstein) at similar ages supplied from a dairy cattle farm were also used as control group. Routine clinical examinations were performed for all the calves and the calves suitable for sepsis critaria were included to the study. Calves with suspecious of sepsis were monitored before and during the treatment. Heart and respiratory rate, body temperature, arterial blood pressure, oxygen saturation were obtained and recorded for all the animals. Furthermore, blood samples were collected from vena jugularis into EDTA and plane tubes. Blood with EDTA were used to establish total leucocytes (WBC), erytrocytes (RBC), haemoglobin (Hb), haemotocrit (Ht) and thrombocytes values, while the serum saples were used to determine TM and PTX-3 levels, using bovine specific ELISA. As a result of the study, pre-treatment values of TM, PTX-3 and WBC were significantly higher in calves with suspected sepsis than those of control group (p<0,01). Thrombomodulin and PTX-3 levels were higher in non-surviving calves than surviving calves but there was no statistical significance. It was concluded that TM and PTX-3 could be used for diagnostic purposes in calves with sepsis. In addition, evaluation of these two parameters together with leukocyte and clinical parameters might be useful in determining mortality of calves with suspected sepsis.