Toplumsal cinsiyet perspektifinden Avrupa Birliği`ne uyum sürecinde Türkiye`de kadın ve istihdam döngüsü

Abstract

İstihdam süreçlerinde yaşanan ve yaşanmakta olan eşitsizlikler, kadının çalışma hayatından dışlanmasının en önemli nedenlerini oluşturmaktadır. İşgücü piyasasında kadın istihdamını sekteye uğratan kadına biçilen rol kalıpları, kadın emeğinin değersizleşmesine ve kadın istihdamının azalmasına neden olmaktadır. Bu anlamda, istihdam alanında kadın ve erkek eşitsizliğinin önüne geçilmesi Avrupa Birliği'nin sosyal politikalar bağlamındaki hedeflerinden biri olmaktadır. Buradan yola çıkılarak `Avrupa Birliği, kadın istihdamı politikaları kapsamında Türkiye üzerinde etkili bir güce sahip midir?` sorusuna cevap aranmıştır.Tez çalışmasında toplumsal cinsiyet eşitliği politikalarının kadın ve istihdam üzerindeki yansımaları feminist bir yaklaşım ile ele alınmaktadır. Toplumsal işbölümünün cinsiyetlerarası dağılımından ortaya çıkan özel/kamusal alan ayrımlarının ise kadın istihdamı önündeki engelleri şekillendirdiğine değinilmektedir. Bu doğrultuda, kadının çalışma hayatında var oluşu üzerinden tanımlanan tarihsel süreç, karşılaştığı engeller ve son olarak karşılaşılan engellere yönelik haklarını ortaya koyan uluslararası sözleşme metinlerinden bahsedilmektedir.Avrupa Birliği ve Türkiye'de kadının istihdam döngüsü içerisindeki durumu tarihsel ve hukuksal boyutları ile ele alınmış, bu noktada Avrupa Birliği ve Türkiye'nin istihdam temelinde kadına yaklaşımı ayrı başlıklar halinde irdelenmiştir. Böylelikle, Avrupa Birliği üyeliği yolundaki Türkiye'nin kadın istihdamı noktasında Avrupa Birliği değerleri ile ne derece bütünleştiği konusu bir karşılaştırma imkânı doğurmuştur.

The inequalities experienced within employment processes are the most important causes regarding to the exclusion of women in working life. The role patterns tailored for women that disrupt women's employment in the labor market lead to the depreciation of women's labor and decline in the women's employment. In this sense, one of the objectives of the EU in the social policies context is prevention of inequality between women and men in the field of employment. From this point of view, it has been sought for an answer for this question: `Does the EU have a real power over Turkey regarding women's employment policies?''In this thesis, the repercussions of gender equality policies on women and employment are addressed through a feminist approach. It is pointed out that the distinctions of the private / public spheres arising from the distribution of the social division of labor between genders form barriers to female employment. Accordingly, the historical process defined over the existence of women in working life, the obstacles they encounter, and finally the international convention texts revealing their rights for the obstacles faced are mentioned.The position of women in the EU and Turkey is addressed within the employment cycle with its historical and legal dimensions. At this point, the approaches of the EU and Turkey to women regarding to the employment are examined in separate titles. Thus, it provides a comparison opportunity regarding to Turkey's level of integration with the EU values towards the EU membership in terms of women's employment.