İttihat ve Terakki Cemiyeti`ne muhalefeti yönüyle Âsaf Muammer

Abstract

Âsaf Muammer'in ağırlıkla 1918 yılında yayınlanan Söz Gazetesi'ndeki yazıları olmak üzere tüm yazılarından yola çıkılarak oluşturulmuş bu tezde, yazarın bazı alıntıları da göz önünde bulundurularak değindiği meselelere daha fazla ışık tutulmaya çalışılmıştır. Âsaf Muammer'in eleştirilerini konu edinen ve üç bölümden oluşan tezin ilk bölümünde, II. Meşrutiyet Devri'ndeki düşünce akımları, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin ortaya çıkışı, iktidara gelişi, işlediği yolsuzluklar ve kendilerine karşı oluşan muhalefet konularına değinilmiştir. İkinci bölümde; İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidarı ele geçirdiği dönemde gerçekleşen faili meçhul cinayetler, muhaliflerin etkisizleştirilmeleri, İttihatçıların yaptıkları iddia edilen suiistimalleri, Mondros Mütarekesi ve işgal zamanı şartlarının değerlendirilmesi, bu dönemdeki basın hayatı hakkındaki tespitler ve bahsedilen süreçlerde rolleri olan kişilerin cezalandırılması meseleleri hakkında görüş beyan eden Âsaf Muammer'in verdiği bilgiler ve diğer gelişmeler hakkında yaptığı yorumlar aktarılmıştır. Bu bölümde işlenen son konular ise Milli Mücadele Devri ve Cumhuriyet Devri gelişmeleri içinde Âsaf Muammer'in nasıl ve ne şekilde yer aldığıdır. Üçüncü bölümde ise onun ekonomi, kültür ve topluma ilişkin düşünceleri ve yaptıkları anlatılmaya çalışılmıştır.Âsaf Muammer'in muhalif kimliğiyle kaleme aldığı yazılarının önemli bir kısmını yayınlaması, ancak İttihatçılar iktidarı terk edince mümkün olmuştur. Onun yaptığı tespit ve açıklamaları Osmanlı Devleti'nin son yıllarında çok etkili olan İttihatçılar hakkında bugüne kadar bilinenleri sorgulamamızı lüzumlu kılmaktadır. Âsaf Muammer'in, işgal şartlarının yaşandığı o dönem Osmanlı Devleti'ndeki kamuoyunu sağduyuya çağırıp, birlik ve beraberlik içinde tutmaya ve Osmanlı Ülkesi'nin içinde bulunduğu olumsuz şartlardan kurtuluşunu sağlamak için bilgilendirip yönlendirmeye çalışması onu ve yazdıklarını önemli kılar.

In this study, mostly based on Asaf Muammer's articles published in Söz Gazette in 1918 and his other articles he wrote along his life-time and the matters interpreted by Asaf Muammer, the issues discussed in his works have been enlightened painstakingly thanks to the additional excerpts related to the subjects he focused on.In the first chapter of the study, comprised of three parts, which deals with Asaf Muammer's diatribes, the following issues have been discussed: movements of thought during the 2nd Constitutional Monarchy period, formation of Committee of Union and Progress (İttihat ve Terakki), their ruling, corruptions in the government and the oppositions against them. The second chapter deals with Asaf Muammer's revelations and comments -and other important issues- about unsolved murders during this term when Committee of Union and Progress was in power, suppression of opponents, allegations about abuse of power, Mondros Armistice and assessment of life-conditions during the occupation, judgments about press regulations and the punishments given to those being active during this period. The other arguments dealt with in this part are how and which way Asaf Muammer engaged in the incidents which happened during War of Independence and Republic Period. The third chapter focuses on both his thoughts about economy, culture and social life and what he did about these issues.Publishing of Asaf Muammer's literary works written in a critical approach was not possible until the time when the Young Turks was overthrown. His assessments and statements make us question our current understanding of the Young Turks who had a significant influence on the last years of the Ottoman State. What makes his works so significant is that he tried not only to establish public opinion for creating a common-sense and to keep the people united and well-informed, but to free Ottoman Homeland from dire conditions as well.