Noam Chomsky`de `Evrensel Dilbilgisi` kavramı: Gelişimi, kapsamı ve başlıca dil yaklaşımları içindeki yeri

Abstract

Chomsky üzerine yapılan çalışmalarda `evrensel dilbilgisi` genellikle ya bir `dilbilim kuramı` ya da `dillerin genel bir dilbilgisi kuralı` olarak anlaşılmaktadır. Oysa Chomsky, birtakım dilbilim kuramları ve dile ilişkin özgün bir yaklaşım geliştirmiş olmasına karşın, `evrensel dilbilgisi`ne kuramlar-üstü bir kavram der. Bu çalışmanın temel amacı, `evrensel dilbilgisi`nin, Chomsky'nin zengin bir felsefi geleneğe dayanarak geliştirmiş olduğu bir kavram olduğunu ortaya koymaktır. Bu amacı göz önünde bulundurarak `evrensel dilbilgisi` kavramının Chomsky'nin çalışmalarındaki felsefi arka planını, Chomsky'nin buna dayalı bazı varsayımlarını ortaya koymaya; Chomsky'nin başlıca dil yaklaşımları içindeki yerini göstermeye çalıştık. Çalışmamız ilk adımda zihin ve dil ilişkisi çerçevesinde `evrensel dilbilgisi` kavramını hazırlayan felsefi geleneğe odaklanmaktadır. İkinci olarak `evrensel dilbilgisi` kavramı çerçevesinde, Chomsky'nin felsefi görüşlerine ve dilbilimsel çalışmalarına temel oluşturan tezleri ortaya koymaya çalıştık. Çalışmamızı, Chomsky'nin dile ilişkin çalışmalarına dayanarak eserlerinde en çok yer verdiği dil eksenli başlıca yaklaşımlar karşısında öne sürdüğü argümanları ortaya koyarak sonlandırdık. Bunun sonucunda da yaygın kanının aksine `evrensel dilbilgisi`nin bir `dilbilim kuramı` veya `dillerin genel bir dilbilgisi kuralı` olmadığını; Chomsky'nin ifadesiyle kuramlar-üstü bir kavram olduğunu göstermeye çalıştık.Anahtar Sözcükler: Chomsky, Dil, Zihin, Evrensel Dilbilgisi, Felsefe, Dilbilim.

Interpreters of Chomsky's theory of language ussually consider `universal grammar` either a `linguistic theory` or a `general rule of grammar of languages`. Althouth, it is true that Chomsky has developed a number of linguistic theories and an original approach to language, he calls the `universal grammar` a meta-theoretical concept. This manuscript aims at showing that Chomsky's `universal grammar` is a concept that has been developed based on a rich philosphical foundation. To this end, explicating the philosophical background of the `universal grammar` in Chomsky's works, I intend to show that a number of his hypotheses are based on this concept. Furthermore I place Chomsky's position within the context of mainstream approaches to languages: Firstly, I focus on the philosophical tradition that yields the `universal grammar` within the framework of the relationship between mind and language. Secondly, I try to unfold those theses that constitute the foundations of Chomsky's philosophical outlook and linguistics inquiries, which are based on his concept of `universal grammar`. Finally, I depict Chomsky's arguments regarding those linguistic theories that he has mostly addressed. Consequently, I show that, in contrast to the general view, `universal grammar` is neither a `linguistic theory` nor a `general rule of grammar of languages` but, as Chomsky calls it, is a meta-theoretical concept.Key words: Chomsky, Language, Mind, Universal Grammar, Philosophy,Linguistics.