İbn Haldûn`un düşüncesinde toplumsal/siyasal yapının anlaşılmasında bütünlük ilkesi

Abstract

Bu çalışmada İbn Haldûn'un düşünceleri ışığında toplumsal ve siyasal yapıda bütünlük ilkesi açıklanmaya çalışılmıştır. İbn Haldûn, 14. yüzyılda yaşamış Mukaddime adlı eseri ile ünlenmiş bir düşünür, tarih bilimci, siyaset adamı, hukukçu sosyolog ve eğitimcidir. İnsanların bir arada yaşama zorunluluğu olduğunu ifade eden İbn Haldûn, bu doğrultuda beraber yaşamın gerekliliği olan toplumsallığı çalışmalarının odağı olarak seçmiştir. Toplumlar, kendilerini gerek diğer toplumların saldırıları gerekse doğal felaketlere karşı korumak için devlet vb. siyasi yapılar inşa etmektedir. Çalışmamızın temel tezi olarak, bütün sosyal dinamiklerin birbirini etkilediği ve bu dinamiklerin bir bütün olarak ele alınması gereği sonucuna ulaşılmıştır.Tezimiz iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde toplumsal yapıda bütünlük ve bunu inceleyen sosyal ilimler, İbn Haldûn'un görüşleri ışığında ele alınarak sosyal ilimlerin sosyal gerçekliği bir bütün olarak açıklama görevi olduğu savunulmaktadır. Her bir sosyal ilim dalının kendine mahsus bir perspektifi olduğu ve bütüncül olarak ortaya çıkan sosyal gerçekliğin ancak diğer sosyal ilimler ile interdisipliner bir işbirliği sayesinde analizinin mümkün olabileceği tespit edilmiştir. İkinci bölümde ise siyasal yapıdaki bütünlük ilkesi ele alınarak siyasi yapıyı etkileyen temel dinamik ve faktörler değerlendirmeye tabi tutularak açıklanmaya çalışılmıştır.

In this study, integrity principle in social and political structure is explained in the light of Ibn Haldun's opinions. Ibn Haldun was a historian, politician, legal expert, sociologist and an educator who lived in the 14th century and earned reputation with his famous work Mukaddime. Ibn Haldun who expresses the need for people to live together, accordingly chooses sociality as a subject which is a must for living together. In addition, he stated that people built political structures and the state to protect themselves from supernatural events and attacks of other people. In this study, it is expressed that all the internal dynamics of these two components, political structures and the state, need to be taken into consideration as a whole.This study consists of two main parts. In the first part, integrity in the social structure and social sciences are explained in the light of Ibn Haldun's opinions. It is also stated that social sciences have the duty to explain the social reality. In the first part, it is said that each social science has a different aspect and the reality that emerges as a whole can only be made understandable with cooperating with other social sciences. In the second chapter, integrity in political structure and the notions that affect the political structure are explained.