Ekonomi politikası açısından devletçilik ve Cumhuriyet Döneminde devletçilik uygulamaları

Abstract

Cumhuriyeti kuran kadrolar, modern bir ticaret ve sanayi yapısına ulasmanınOsmanlı Devleti'nden devranılan politikalarla mümkün olamayacagıgörüsündeydiler. Ekonominin temel yapısına yön vermek amacıyla 1923 yılındazmir ktisat Kongresi toplanmıs ve ana hatlarıyla ekonomik hedeflerbelirlenmistir. Ekonomik yapı olusturulurken, Yeni Türk Devleti, kıt kaynaklarlazorlu bir döneme girmis, sanayi birikiminin neredeyse hiç olmadıgı kosullardaülkenin bir iktisat politikasına sahip olması geregini vurgulayarak, bu yönde 10yıldan daha kısa bir sürede çok önemli adımlar atmıstır.Bu dönemde kalkınmanın sanayilesme yoluyla saglanabilecegi görüsü hakimolmus, sanayilesme kadar, ?hızlı? sanayilesmenin yolları üzerinde durulmayabaslanmıstır. Tüm amaç, yarı bagımlı olan ekonominin kendi ayakları üzerindedurmasını saglamaktı. Cumhuriyet'in basından 1930'lu yıllara kadar uygulanmayaçalısılan ?sistem?, özel girisimci sınıfının kendisinden beklenileni verememesi vesanayilesmenin kalkınma için yeterli düzeyde olusmaması üzerine ?devletçilige?dayalı bir iktisat politikasının olusumunu gerektirmistir. Devletçilik politikasınınen önemli özelligi, dısa bagımlı yapıyı yıkmak ve kendi ulusal sanayisini kurmayayönelik bir yaklasımı saglamak olarak ortaya konulabilecegi gibi, ayrıca bupolitikanın kendi kalkınma modelini olusturmaya yönelik bir çalısmanın sonucuolarak gelisme gösterdigini de degerlendirebiliriz.1933 sonrasında uygulamaya baslanan Sanayilesme Planı, iktisat literatüründe?ithal ikameci? bir sanayilesme modeli olarak da bilinen ancak ülkenin içindebulundugu kosullar dogrultusunda ele alınan bir iktisadi kalkınma sürecinibaslatmıstır. Planlama sürecinde devlet ekonomik alanda islevlerinigerçeklestirirken, bir yandan da ekonomiye müdahalelerde bulunmus, ulusalkaynakların kullanımı ve sanayilesme yönünde önemli adımlar atılmıstır.Türkiye'nin sanayilesmesinde önemli roller üstlenen Sümerbank ve Etibank budönemde kurulmustur. I.Bes Yıllık Sanayilesme Planı'nın basarı ile uygulanması,

Those who founded the Republic have started the new economic era at the zmirEconomy Congress in 1923 with the understanding and consideration that theOttoman heritage would not be sufficient in order to establish the structure of ?amodern trade, financial capital and industrial proprietorship? and introduceeconomic developments. Therefore, the establishment of the Republican regimewas to be depending on the economy, which was to have a different structurethan the Ottoman. However, while this different economy was being established,the new Turkish State had entered into a difficult time due to limited resources,and also forced to undertake the debts of the Ottoman, and emphasized on thenecessity of establishment of an economic policy by the state under suchconditions that there was almost no industrial structure, and taken very importantsteps towards this direction within less than 10 years.At that time, the dominant opinion was that the development may be achievedthrough industrialization, and people had focused on the ways to ?fast?industrialization in addition to industrialization itself. All the goal was to ensurethat the semi-dependant economy becomes independent. The ?system? that wasendeavored to implement from the beginning of the Republic to the 1930s, failureof the local private entrepreneur class to provide what was expected from themand the failure of industrialization to reach to a level that was sufficient fordevelopment; it had become necessary to emerge an economy policy that dependson ?statism?. The most important characteristic of the statism policy is toeliminate the foreign-dependant structure and ensure an approach that intends toestablish its own national industry, which was developed and achieved as a resultof a study that intends an own development model.Having started for implementation after 1933, the Industrialization Plan hadstarted an economic development process, which was known as the ?importsubstitution? in the economy literature but implemented in line with therequirements of the nation. During the planning stage, the state had to intervene