Özel okullara giden lise düzeyindeki ergenlerin, akademik başarıları ile algıladıkları anne-baba tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu çalısmanın temel amacını; lise düzeyindeki ergenlerin, okul basarılarına etki eden,ailesel faktörlerin incelenmesi olusturmustur. Çalısmada, stanbul'daki üç ayrı özel okuldaögrenim gören; lise I, II ve III. sınıflarda okumakta olan, toplam 223 ergen yer almıstır.Verilerin toplanmasında, ögrenci ve ailelerini tanımak amacıyla, ?Kisisel BilgiFormu?, ?Anne-Baba Tutum Ölçegi?, ?Aile Sorunlarını Degerlendirme Ölçegi? ve?Ebeveynlerin Evlilik Tatminleri Ölçegi? kullanılmıs; kendileri ve anne-babaları hakkındakitüm veri ergenlerden alınmıstır.Çalısmanın bulgularına göre; kız ögrenciler, erkek ögrencilerden dersleri konusundadaha basarılı bulunmus olup, ögrencilerin basarı durumları, anne-babalarının evli olupolmamalarına göre degismemistir. Anne-babanın çalısma ya da egitim durumları, çocuklarınınakademik basarı düzeylerini etkilememis, ancak her ikisinin de artan yası, çocuklarının dersbasarısı ile, pozitif yönde korelasyon içinde bulunmustur. Diger taraftan arastırma sonuçlarınagöre, gerek annenin, gerekse babanın demokratik tutumunun, çocugun yüksek akademikbasarısı ile iliskisi saptanmıstır. Tutum, boyutlarına göre degerlendirildiginde ise, annebabanınsagladıgı psikolojik özerklik boyutunun, hem kız hem de erkek ögrencilerin okulbasarılarına katkı sagladıgı bulunmus olup, buna ek olarak annelerin kabul/ilgi boyutundaaldıkları yüksek puanların, erkek degil ama kızların ders basarıları ile iliskili oldugusaptanmıstır. Diger taraftan ergenlerin algıladıkları, ebeveynlerinin evlilik tatminleri ve ailesorunları ise, derslerini etkilememistir.Sonuç olarak; anne-babaların çocuklarına karsı sergiledikleri tutum ve davranıslarınönemi, bir kez daha bu çalısma ile ortaya konmustur. Ayrıca arastırmadan elde edilenbulgular, diger arastırma bulguları çerçevesinde tartısılmıs, ileride yapılacak benzer amaçlıçalısmalar için de faydalı olacagı düsünülen öneriler sunulmustur.

The major aim of this study was to investigate the parental factors effecting theadolescents? academic achievement in Turkish culture. A sample of 223 high school students,in 9, 10 and 11th grades, attending three different private schools in stanbul were included inthe study.?Personal Information Form?, ?Authoritativeness Measure? (for mothers and fathersseparetly), ?Parental-Marital Satisfaction Scale? and ?Scale of Family Problems Assessment?were applied in the survey to gather data. The source of all the information was theadolescents.The results of the study indicated that, girls were more successful than boys and?success? did not differ as a function of the structure of the family (intact or not). Nomediating effects of parents? education level and employment were found for academicachievement. However interestingly ages of the mothers and the fathers were positivelycorrelated with the adolescents? achievement. Authoritativeness of the mother and the fatherpredicted student?s school performance as expexcted. The results also indicated thatpsychological autonomy granted by both parents, was correlated with higher grades for bothboys and girls in school. In addition to this maternal acceptance/involvemet also predicted thegirls? achievement but not the boys?. On the other hand, parental-marital satisfaction andfamily problems, as perceived by the adolescents, did not have any mediating effects, inrespect to school performance.As a result, the importance of parent-child relationships, was shown once more by thisstudy. Ultimately the findings were discussed in the context of literature and suggestions weremade for related further research.