7-10 yaş arasındaki hafif düzeyde zihinsel geriliği olan çocuklarda sözel zeka, anne-baba tutumları ve davranışsal dinamikler arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, 7-10 yaş arasındaki hafif düzeyde zihinsel geriliği olan çocuklarda sözel zeka, anne-baba tutumları ve davranışsal dinamikler arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Seçilen örneklemde çocukların büyük çoğunluğu (%60) şiddete maruz kalmıştır. Araştırmacı, şiddet gören çocuklarda özellikle anne-baba tutumları ve sözel zeka arasında bir ilişki olacağı hipotezinden yola çıkarak uygulama yapmıştır. Bu noktada da çocukların sözel performansı değerlendirilmeye alınmıştır.Ayrıca çocukların seçiminde hafif düzeyde zihinsel gerilik (I.Q. : 50-69) kriteri seçildiği için hastane tanısını doğrulamak adına çocuklara; WISC-R testi uygulanmıştır. Bu bağlamda hafif düzeyde zihinsel geriliği olan çocuklara Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği (Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised: WISC-R), Çocukların Algılama Testi (Children's Apperception Test: C.A.T.) ve annelerine de; Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (Parental Attitude Research Instrument: PARI) ve araştırmacı tarafından düzenlenen sosyo-demografik form uygulanmıştır.Araştırmada çocuklara uygulanan testlerden C.A.T. testinde verilen projektif cevaplar araştırmacı tarafından ?davranışsal dinamikler? genel başlığı altında kategorize edilmiştir. Bu kategoriler; ?ceza alma endişesi?, ?yalnız kalma endişesi?, ?bastırmaya bağlı saldırganlık?, ?bilinçdışı çatışma?, ?oral fiksasyon (saplanma)? ve ?süperego yetersizliği? olarak düzenlenmiştir. Ayrıca yine C.A.T. testinde çocukların anne-baba imgesini algılamaları; değerlendirme kısmında ?çocukların ebeveyn algısı? kavramıyla kategorize edilmiştir.Araştırma İstanbul ilinde bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinden toplam 80 çocuk ve annesi ile yapılmıştır. Çalışmaya katılan çocukların 50'sini kızlar ve 50'sini erkekler oluşturmaktadır. Daha sonra verilerin istatistiksel çözümlemeleri bilgisayar ortamında gerçekleştirilmiştir. Veriler, varyans analizi, t test ve Ki-Kare analiz yöntemleri ile irdelenmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, kartlarda görülen anne imgesi ile ilişkide çatışma ve yalnız kalma endişesi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca çatışma yaşayan çocukların büyük çoğunluğunda oral saplanma olduğu gözlenmiştir. Çalışmaya katılan ve şiddet gören çocukların büyük çoğunluğunda da ceza alma kaygısının varlığı dikkati çekmiştir. Davranış dinamikleri ile çocuğun ebeveyn algısı arasında da ilişki vardır. Çocukların aile içinde yaşadıkları çatışmanın buna bağlı olarak etkilenen diğer dinamik süreçlerin de çocuklardaki ebeveyn algısını etkilediği düşünülmektedir. Şiddete maruz kalma ile davranış dinamikleri arasında ilişki bulunmuştur. Özellikle baba tarafından şiddet gören çocukların saldırganlık, bastırmaya bağlı saldırganlık, çatışma gibi davranış dinamiklerinde şiddet görme olgusunun oldukça etkili olduğu bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Hafif Derecede Zihinsel Gerilik, C.A.T., WISC-R, PARI, Anne-Baba Tutumu, Şiddet.

The main aim of this work is to analyse the relations between verbal intelligence, parental attitudes and behavioural dynamics in children with slight mental retardation between the ages of 7 and 10. The majority of the children (60%) chosen for the study were subjected to violence. The researcher carried out an application with the hypothesis that there would be a relation especially between parental attitudes and verbal intelligence in children facing domestic violence. At this point, the verbal performance of the children was evaluated.Moreover, since the low level mental retardation criteria (I.Q.: 50-69) was assessed when choosing the children, in order to prove the hospital diagnosis, the children were put through the WISC-R test. In this regard, children with slight mental retardation were put through the WISC-R: Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised and C.A.T.: Children's Apperception Test. Mothers were put through the PARI: Parental Attitude Research Instrument and the socio-demographic form designed by the researcher.The projective answers given by children in the C.A.T. were categorised under the general heading ?behavioural dynamics.? These categories are arranged as ?punishment anxiety?, ?loneliness anxiety?, ?aggressiveness due to suppression?, ?subliminal conflict?, ?oral fixation? and ?inadequacy of the superego.? Also the perception of the parental figure by the children in the C.A.T. was categorised under the term ?the perception of parents by children.?The research was carried out on a total of 80 children and their mothers at a special education and rehabilitation centre in the city of Istanbul. 50 of the children attending the research were girls and 50 of them boys. The statistical analysis of the data was later carried out on computer. Data was examined with the variation analysis, t test and Chi-Square analysis methods.According to results, there was a meaningful connection found between the mother figure seen in the cards and conflict in relations and loneliness anxiety. Also children with conflicts were seen to display oral fixations. It grabbed attention that the majority of the children in the research who were subjected to violence showed signs of punishment anxiety. There are also links between behavioural dynamics and the parental perception of children. It is believed that the parental perception of children is also affected by dynamic processes affected by the domestic experiences of children. There were links found between being subjected to violence and behavioural dynamics. Children experiencing violence from the father especially show signs of aggressiveness, aggressiveness due to suppression, clashing and such behavioural dynamics.Keywords: Slight Mental Retardation, C.A.T., WISC-R, PARI, Parental Attitudes, Violence.