Marmara depremini yaşayan yetişkinlerin algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile travma sonrası gelişim ve depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalısmada Marmara depremini yasayan yetiskinlerin algıladıkları sosyaldestek düzeyleri ile travma sonrası gelisim ve depresyon düzeyleri arasındakiiliskinin bazı değiskenlere göre farklılasıp farklılasmadığı incelenmeye çalısılmıstır.Bu değiskenleri; cinsiyet, yas, eğitim durumu, meslek, medeni durum, yerlesimyeri, deprem sırasında bulunulan bölge, deprem sırasında bulunulan yer, sarsıntıyıhissetme, deprem sırasında bulunulan binada çökme, enkaz altında, ailede can kaybı,akrabalarda can kaybı, mal kaybı, kurtarma çalısmalarına katılma, evin su andakidurumu ve su anda kalınan yer olusturmaktadır.Uygulama Yalova bölgesinde ikamet eden, 1999 Marmara depremindebulundukları binanın çökmesi, enkaz altında kalma, yakın kaybı yasama, mal kaybıyasama gibi travmatik süreçlerden birini yada birkaçını yasamıs olan 190depremzede üzerinde uygulanmıstır.Arastırma da Depremzede Kisisel Bilgi Formu, Travma Sonrası GelisimÖlçeği (PTG), Beck Depresyon Ölçeği (BECK), Sosyal Destek Formuuygulanmıstır.Uygulamadan elde edilen bulgulara, arastırma amaçları doğrultusunda SPSS(Statistical Package for Social Sciences) programı uygulanmıs ve genel olarak susonuçlara ulasılmıstır.Arastırmanın sonuçlarına göre, kadınların travma sonrası olumlu gelisimdüzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olduğu saptanmıstır. Eğitim durumu iletravma sonrası olumlu gelisim düzeyi arasında anlamlı bir fark bulunmamıstır.Medeni durum ile travma sonrası olumlu gelisim düzeyi karsılastırıldığındaaralarında anlamlı bir farklılık saptanmamıstır. Deprem sırasında bulunulan yerletravma sonrası olumlu gelisim düzeyi arasında anlamlı bir farklılık görülmemistir.Binada çökme durumu ve enkaz altında kalma durumu ile travma sonrasıolumlu gelisim düzeyi arasında anlamlı bir farklılık saptanmıstır. Binada çökmeyasamıs ve enkaz altında kalmıs depremzedelerin travma sonrası olumlu gelisimdüzeyleri bu durumları yasamamıs kisilere göre daha düsüktür.Aile bireylerinde can kaybı yasama ve ciddi miktarda mal kaybı yasama iletravma sonrası olumlu gelisim düzeyi arasında anlamlı bir farklılık olduğu ortayaçıkmıstır.Kurtarma çalısmalarına katılma ile travma sonrası olumlu gelisim düzeyiarasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıstır.Sosyal destek düzeyinin azaldıkça travma sonrası olumlu gelisim puanınınazaldığı ve depresyon düzeyinin arttığı saptanmıstır.Cinsiyet kavramı ve eğitim durumu ile sosyal destek düzeyi arasında anlamlıbir farklılığın olmadığı saptanmıstırAilede olusan can kaybı ile sosyal destek düzeyi arasında anlamlı bir farklılıkbulunmustur.Cinsiyet ve eğitim durumuyla depresyon düzeyi arasında anlamlı bir farklılıkbulunamamıstır.Binada çökme durumu, enkaz altında kalma, ailede can kaybı yasama, ciddimiktarda mal kaybı yasama durumları ile depresyon düzeyi arasında anlamlı birfarklılık saptanmıstır.Kurtarma çalısmalarına katılma ile depresyon düzeyi arasında anlamlı birfarklılık olmadığı ortaya çıkmıstır. Evlerinin su andaki durumuyla depresyon düzeyiarasında anlamlı bir farklılık saptanmıstır. Su anda kalınan yerle depresyon düzeyiarasında anlamlı bir farklılık olmadığı ortaya çıkmıstır.Anahtar Kelimeler: Marmara Depremi, Travma Sonrası Gelisim, Depresyon,Sosyal Destek.

This research aims to study the relationship of the perceived social supportlevel of the people who experienced Marmara earthquake to the posttraumaticdevelopment and depression by inquiring the variances according to some variables.Gender, age, educational status, profession, marital status, location, regionduring the earthquake, location during the earthquake, feeling the quake, collapse ofthe building during the quake, remaining under the debris, casualties in family,casualties in relatives, property loss, joining rescue works, house?s status and thehome location forms these variables.This study is carried out with 190 victims who are living in Yalova andexperienced Marmara earthquake and some traumatic processes like collapse of thebuilding, remaining under the debris, loss of some relatives, property loss.Personal Information Form of Earthquake Victim, Development Scale ofPost trauma, Beck?s Depression Scale and Social Support Form are applied in thesudy.Statistical Package for Social Sciences (SPSS) has been applied to thefindings reached by application in accordance with the aim of research. Generally wereached the following results.According to the research results, it is confirmed that the positivedevelopment level after the trauma of the women is higher than men. There isn?t anysignificant difference between educational status and the positive development levelafter the trauma. There isn?t any significant difference between marital status and thepositive development level after the trauma when we compare them. There isn?t anysignificant difference between the location during earthquake and the positivedevelopment level after the trauma.A significant difference was found between the collapse of the building,remaining under debris and the positive development level after the trauma. Thepositive development level after the trauma of the victims who experienced theearthquake is lower than the ones who never experienced it.A significant difference has been found between the positive developmentlevel after the trauma and experiencing loss of life and property. There isn?t anysignificant difference between joining search-rescue activities and the positivedevelopment level after the trauma.It is stated that as the social support level decreases, the depression levelincreases and the positive development level point after the trauma decreases.There isn?t any significant difference between gender concept, educationlevel and social support level.A significant difference has been found between the loss of life in the familyand social support level.There isn?t any significant difference between gender, education level anddepression level.A significant difference has been found between the collapse of the building,remaining under debris, loss of life in the family, loss of property in large quantitiesand the depression level.