İş kazası geçiren ve geçirmeyen iş görenlerin depresyon, öfke, kaygı, algı-dikkat ve dışadönük-içedönüklükleri açısından karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmada, iş kazası ile iş görenlerin demografik özellik ve psikolojik durum farklılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla iş kazası geçiren ve iş kazası geçirmeyen gruplar arasındaki demografik ve psikolojik özellik farklılıklarının araştırılması için Beck Depresyon Ölçeği, Durumluk-Sürekli Öfke Ölçeği, Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği, EPQ Kişilik Envanteri ve kişilerin dikkat düzeylerinin araştırılması için Benton Görsel Algı ve Dikkat testi iş görenlere uygulanmıştır. Bu ölçek ve testlerin yanı sıra iş görenler hakkında bilgi ve geçirilen iş kazaları hakkında bilgi edinilebilmesi amacı ile araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan Kişisel Bilgi Formu ve İş Kazası Sorgulama Formu kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini forklift kiralama ve teknik bakım hizmeti veren firmada çalışan, depolama ve teknik servis alanında çalışan operatör ve teknisyenlerden oluşan 140 kişi oluşturmaktadır. Bulguların analizinde bağımsız gruplar için T-testi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, belirlenen hipotezleri genel olarak destekler nitelikte sonuçlar elde edilmiştir. Yaş, çalışma süresi, eğitim düzeyi, cinsiyet gibi özelliklerin iş kazaları üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Demografik özellikler bakımından genel anlamda literatür tarafından da desteklenen sonuçlar elde edilmiş ve iş kazası geçiren ve kaza geçirmeyen grup arasında farklılıklara rastlanmıştır. Psikolojik durum farklılıklarına ilişkin bulgulara göre; dışa dönüklük ve depresyon düzeylerinin her ikisinde de iş kazası geçiren grup düzeyinin iş kazası geçirmeyen grup düzeyinden daha düşük olduğu ve bu iki grup arasında farklılık olduğu bulgusuna ulaşılmıştır (p<.05). Öfke ve nörotizm düzeylerine ilişkin bulgulara göre iş kazası geçiren ve geçirmeyen gruplar arasında farklılık elde edilmemiştir (p>.05). Kaygı düzeylerine ilişkiler bulgularda sürekli kaygı düzeyinin iş kazası geçiren grup, iş kazası geçiren gruba oranla daha yüksek olduğu bulunmuş ve iş kazası geçiren ve geçirmeyen grup arasında fark olduğu görülmüştür (p<.05). İş görenlerin görsel algı ve dikkat düzeylerine ilişkin bulgular göstermiştir ki, iş kazası geçiren grubun dikkat düzeyi iş kazası geçirmeyen grubun dikkat düzeyinden düşüktür (p<.05). Yapılan analizlere ait bulgulara dayanarak işverenlere ve araştırmalara ait öneriler sunulmuş ve literatüre yeni bir kaynak oluşturulmuştur.

In this research, all effects of the demographic properties of workers and their psychological differences to the probability of an labour accident i aimed to be inspected. For this purpose, some tests are applied to workers in order to investigate the differences of demographic properties and psychological states between the group who had an accident and the group who did not have. These tests are: Beck Depression Scale, State Trait Anxiety Inventory, The State Trait Anger Inventory, Eysenck Personality Questionnaire (EPQ) and Benton Visual Perception Test. Beside these scales and tests; some questionnaires like ?Personal Information Questionnaire? and ?Labour Accidents Questionnaire? are generated by the investigator for the purpose of getting information about the workers and the labour accidents.The exemplification of the investigation consists of 140 workers working as operators and technicians in technical service department of a forklift renting company giving technical maintenance. In the analysis of the evidences, t-test is applied for the independent groups. In the end of the analysises are obtained, the results are in the quality of generally supporting the determined hypothesis. It?s seen that factors like age, working period, education and gender have impact on labour accidents. As for the demographic properties, the results are generally supported by the literature itself and there are discrepancies between the group who had an accident and the group who didn?t have. According to the evidences of psychological state diversities;it is found that the level of extrovertness and depression is lower in the group who had an accident than the group who didn?t have an accident and there is a meaningful difference between them.(the group had an accident and didn?t have (p<.05). According to the evidences of the levels of rage and nervousness; there isn?t such a meaningful difference between the group who had an accident and the group who didn?t have (p<.05). According to the evidences of the level of ?anxiety?; it is found that the level of ?continuous anxiety? in the group who had an accident is higher than the group who didn?t have an accident when compared and there is a meaningful difference between them (the group had an accident and didn?t have (p<.05). According to the evidences of the visual perception and the attention level of the workers:the level of attention of the group who had an accident is lower than the level of attention of the group who didn?t have an accident (p<.05). Regarding to the evidences and the analyses carried out; suggestions are presented related to the employees and the investigations and a new resource is created.