Orta yetişkinlikte evlilik uyumu ile benlik saygısı ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin saptanması

Abstract

Evlilik uyumunu etkileyen bireysel değişkenler arasında yer alan bağlanma stilleri, kişinin ilk çocukluk çağlarında anneyle kurduğu bağla ilişkilidir. Sahip olunan bağlanma stili yetişkin yaşamında kurduğu ikili ilişkilerde belirleyici rol oynamaktadır. Ayrıca kişinin benlik saygısı düzeyi, hem kendini hem de romantik ilişki kurduğu kişiyi nasıl bir düzlemde algıladığını belirleyen bir etken olarak ele alınmaktadır. Bu araştırmada, evli çiftlerde çift uyumunun bağlanma biçimleri ve benlik saygıları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Ayrıca çift uyumu ve benlik saygısı, demografik değişkenlerden cinsiyet, yaş, eğitim durumu, çalışma durumu ve kişilerin ebeveyn durumlarına göre incelenmiştir. Çalışmada evlilik uyumu olarak da tanımlanan çift uyumu, hem aile içi düzeni hem de aile dışı sosyal yaşamı etkileyen bir unsurdur. Bağlanma stili ve benlik saygısı dışında katılımcıların demografik özelliklerinin de evlilik uyumuyla olan ilişkisi incelenmiştir.Araştırmanın örneklem grubunu, İstanbul'da ikamet eden 35-55 yaş arası evli, 116 kişi oluşturmaktadır. Katılımcıların demografik özellikleri ve ebeveyn durumlarını tanımlamak için Kişisel Bilgi Formu verilmiştir. Katılımcılara benlik saygısı ölçümü için, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (R-BSÖ); çift uyumu ölçümü için Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ) ve bağlanma biçimlerini belirlemek için de İlişki Ölçekleri Anketi (İÖA) verilmiştir.Katılımcıların benlik saygısı ve çift uyum düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Korkulu ve saplantılı bağlanma düzeyleri arttıkça, çift uyum düzeyinin azaldığı belirlenmiştir. Benlik saygı düzeyi düştükçe, saplantılı bağlanma düzeyinin arttığı saptanmıştır. Araştırmada yaş grubu, cinsiyet ve eğitim ile çift uyum düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Anne-babaları hiçbir zaman ayrılmayı düşünmeyen katılımcıların kendi çift uyum düzeyleri yüksek çıkarken aynı zamanda, her zaman ayrılmayı düşünen katılımcıların da çift uyum düzeyleri yüksek çıkmıştır.Ebeveyni sık kavga eden katılımcıların çift uyum düzeyi düşük çıkmıştır. Anne-babanın birbirine sevgi göstermesi ile çift uyum düzeyi arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Farklı yaş gruplarındaki katılımcıların benlik saygı düzeyleri benzerlik göstermiştir. Cinsiyet ve benlik saygısı düzeyi arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Katılımcıların eğitim düzeyi ile benlik saygıları arasında anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Benlik saygısı ve iş durumu arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Katılımcıların anne-baba kavga etme sıklığı ve kişilerin kavgadan etkilenme düzeyleri ile benlik saygıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.Ebeveyni ev dışı faaliyetleri beraber geçiren katılımcıların, kendi evliliklerinde benzer uyumlu davranışı göstermediği saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: Çift uyumu, bağlanma stilleri, benlik saygısı.

Researches put forward that attachment styles which are among the individual variables affecting the marriage compatibility are associated with the link established by the individual with the mother in childhood. The attachment style also plays a determinative role in the individual?s bilateral relations built in the adult life. Besides this the self respect level of the individual is considered as a factor determining on what platform he/she perceives both himself/herself and the person he/she builds romantic relation with. This study has been planned to analyze the correlation of couple compatibility with attachment styles and self respect. Couple compatibility and self respect were reviewed also according to gender, age, educational status, working status and parent statuses of persons, which are among the demographic variables. The couple compatibility which was also identified as marriage compatibility in the study is a factor that affects both the familial order and social life outside the family.Demographic characteristics of the participants which were thought to be related to marriage compatibility were also studied in addition to the attachment style and self respectThe group of the study is formed by 116 married people aged 35 to 55 and residing in Istanbul. Personal Information Form was given to the participants to identify their demographic characteristics and parent statuses. The participants were given Rosenberg Self-Esteem Scale (R-SSS) to measure their self respect, Dyadic Adjustment Scale (DAS) to measure couple compatibility, and Relationship Scales Questionnaire (RSQ) to determine their attachment styles.A statistically significant correlation was found between the self respect and couple compatibility levels of the participants. The couple compatibility level was determined to decrease as fearful and preoccupied attachment levels increase. There is negative relationship between the obsessive attachment level and the self respect level. No significant correlation was found in the study between age group, gender and education, and couple compatibility level. Couple compatibility of the participants whose parents have never thought about getting separated and, the couple compatibility of the participants whose parents have always thought about getting separated were both high..Couple compatibility levels of the participants whose parents have frequently had arguments were low. No significant correlation was found between love of the parents to each other and the couple compatibility level. Self respect levels of the participants of different age groups were comparable. No significant correlation was found between gender and self respect level. A significant correlation was found between the educational level and self respect of the participants. No significant correlation was found between self respect and working status. No statistically correlation was found between argument frequency of the participant?s parents and the individuals? affection level from argument, and their self respect.The participants whose parents enjoy activities outside home together were determined not to show the similar compatible behavior in their marriages.Keywords: Dyadic adjustment, attachment styles, self respect.