Zorbalık yapan ve zorbalığa maruz kalan çocukların kişilik özelliklerinin karşılaştırılması

Abstract

Araştırma, zorbalık döngüsünde zorba ve kurban olarak yer alan çocukların kişilik boyutlarının akran zorbalığına etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve karşılaştırmalı bir yapıda tasarlandı. Araştırma verileri, 2009 bahar döneminde, İstanbul İlinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı dört ortaokuldan, 6. 7. ve 8. Sınıflara giden 1930 öğrenciden elde edildi. Veriler, yüzdelik dağılımı ki-kare ve t testi ile incelendi. 16PF-KİM Kişilik Envanteri, Akran Tercihi Sosyometri tekniği ve Kişisel Bilgi Formu, Araştırmada kullanılan bilgi toplama araçlarıydı. Araştırma sonuçlarına göre toplam 1930 öğrencinin %7 si zorba iken %7,5 i kurban olarak belirlendi. Cinsiyet ve yaş zorba ve kurban olma ile ilişkili bulundu. Zorba ve Kurban olan çocukların 16PF kişilik faktörleri puanları bakımından ise: Zorbalar, kurbanlara nazaran, Strese Tolerans, Baskınlık ve Gerçekçilik faktörlerinde daha yüksek puan alırken, kurbanlar, zorbalara nazaran, Kurallara Bağlılık, Mükemmeliyetçilik, Ketumluk ve Oto Kontrolde daha yüksek puan aldılar. 16PF-KİM Kişilik Faktörlerine dayalı bulgular, çocukların zorbalık yapma ve zorbalığa uğramada belli kişilik özelliklerinin rol oynayabileceğini gösterdi.Anahtar Kelimeler: Zorbalık, Kişilik Boyutları

The research was designed as a descriptive and comparative study in order to determine the effect of children?s personality dimensions on peer bullying in relation to the roles of children in the bullying cycle as bullies and victims. The research was conducted in the 2009 spring term from 1930 6th, 7th and 8th grade students in four middle schools. All was state schools which were bounded to Ministry of National Education (Milli Eğitim Bakanlığı) in Istanbul. The data was analyzed with percentage distribution, chi-square and t tests. `Standardized 16PF Adolescent Personality Questionnaire (APQ) `, ?Peer Nomination? and ?Personal Data Form? were used as data collection tools in the research. Results revealed that of the total 1930 students: 7 % of the students were pure bullies, 7.5 % were pure victims. Gender and age were associated with being bully and victim. Regarding scores of APQ personality factors of children as bullies and victims; bullies, in comparison to victims, scored high on Emotional Stability , Dominance and Tough-Mindedness and victims, in comparison to bullies, scored high on Rule-Consciousness, Perfectionism, Privateness and Self-Control. Findings concerning the relationship between bullying and 16PF personality factors indicated that certain personality characteristics increase the probability of being victimized by peers and bullying peers.Key words: Bullying, Personality Dimensions