Enflasyon hedeflemesi stratejisinde döviz kuru geçişkenliği: Türkiye örneği

Abstract

Enflasyon hedeflemesi rejiminin önkoşullarından biri esnek döviz kuru sisteminin benimsenmesidir. Bunun sebebi, ekonomik birimlerin fiyatlar ile ilgili beklentilerinin şekillenmesinde döviz kurunun değişim oranını dikkate alması değil, merkez bankası tarafından belirlenen enflasyon hedefini dikkate almasının arzulanmasıdır. Bu durum döviz kurundaki değişim ile ekonomik birimlerin fiyat bekleyişleri arasındaki bağın azalmasına, bu sayede de enflasyon oranıyla ilişkisinin zayıflamasına imkân sağlayacaktır. Bu çalışmada ilk etapta enflasyonla mücadele uygulanan para politikası stratejilerinin özellikleri açıklanmaya çalışılmıştır. Daha sonra ise enflasyon hedeflemesi rejiminin önkoşulları içinde yer alan esnek döviz kuru sisteminin benimsenmesi özelliğinin nedeni incelenmiş ve döviz kuru ile enflasyon arasındaki ilişki, döviz kuru geçişkenliği kavramı üzerinden açıklanmıştır. Son olarak ise Şubat 2001 krizi öncesindeki sabit kur sistemi döneminde ve kriz sonrasındaki esnek döviz kuru rejimi döneminde döviz kuru değişim oranı ile enflasyon oranı arasındaki ilişki, TÜFE, ÜFE ve bunların alt grupları çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, esnek döviz kuru rejimine geçildikten sonra döviz kuru ile enflasyon oranı arasındaki bağın, teorinin de beklediği azalmaya başladığı şeklindedir. Bu durum Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejiminin teorik temellerinin uygulamada da görüldüğünü göstermekte ve bu rejimin uygulanabilir bir rejim olduğu anlamına gelmektedir.

One of the preconditions of inflation targeting is to adopt flexible Exchange rate regime. The reason of this adoption is to be desired that economic agents to consider central banks' inflation target instead of changes in exchange rates while they were forming their inflation expectations. This situation causes a weakening relationship between changes in exchange rates and expected inflation rate of economic agents. So, this result provides a weakened relationship between inflation rates and changes in exchange rates. In this study, first, it is tried to explain the monetary policies which are implemented for to struggle with inflation. Then, it is explained that the reason of adoption of flexible exchange rate regime in inflation targeting strategy and the relationship between exchange rate and inflation rate is explained by the concept of exchange rate pass through. And lastly, the relationship between exchange rates and inflation rates is investigated by CPI, WPI and subsections of these indexes in the fixed exchange rate and flexible exchange rate periods. The findings of this study shows that after the adoption of flexible exchange rate regime, the relationship between exchange rate and inflation rate has weakened, as theory expected. This situation means that implementation of inflation targeting strategy coincides with the theoretical foundations of it. So this regime is appropriate regime for Turkish economy.