İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin iş tatmini düzeylerinin demografik özelliklere göre incelenmesi: İstanbul ili Maltepe ilçesi örneği

Abstract

Bu araştırma, İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin demografik özelliklere göre iş tatmin düzeyini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda; öğretmenlerin iş tatmin düzeyleri ile demografik özellikler arasında anlamlı ilişkiler olup olmadığı tespit edilmiş, en yüksek ve en düşük tatmine sebep olan değişkenler araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2010- 2011 eğitim- öğretim yılı İstanbul ili Maltepe ilçesindeki 46 ilköğretim okulu oluşturmuş, 20 ilköğretim okulunda görev yapan 414 öğretmen araştırmanın örneklemine alınmıştır.Veri toplama aracı olarak; katılımcıların demografik bilgilerini içeren 12 soruluk ?Kişisel Bilgi Formu? ve ?Minnesota Tatmin Ölçeği (MSQ)? 'nin kısa formundan (20) oluşan ölçek kullanılmıştır.Verilerin çözümlenmesinde, SPSS paket programından yararlanılmıştır. Örneklemi oluşturan öğretmenlerin kişisel özelliklerini özetlemek açısından değişkenlerinin frekans ve yüzdeleri hesaplanmıştır. İş Tatmini Ölçeğinin alt boyut ve maddelerinin ortalama puanları ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenlerinin ölçekler ve alt boyutları üzerinde normallik dağılımı gösterip göstermediğini araştırmak için Kolmogorov-Smirnov testi uygulanmıştır. Daha sonra katılımcılardan alınan demografik bilgilere göre görüşlerinin .05 düzeyinde farklılaşıp farklılaşmadığını saptamak amacıyla ilişkisiz gruplar t-testi; ikiden fazla olan gruplara tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmış, farkın hangi gruptan kaynaklandığını belirlemek için Scheffe testinden yararlanılmıştır. Bazı değişkenlerde normallik varsayımı sağlanamadığından, parametrik olmayan testlerden Mann- Whitney U testi kullanılmıştır.Veri analizi sonucu, şu bulgulara ulaşılmıştır:Araştırmaya katılan öğretmenlerin içsel tatmini algılama düzeyi `Memnunum' düzeyinde gerçekleşmiştir.Öğretmenlerin dışsal tatmin düzeyleri, içsel tatmin düzeylerinden daha düşük gerçekleşmiştir. Dışsal tatminlerinin `Kararsızım' düzeyinde gerçekleştiği görülmektedir.Araştırmaya katılan öğretmenlerin genel iş tatmini ortalaması ise `Memnunum' düzeyinde olmuştur.Araştırmaya katılan öğretmenlerin genel iş tatmini düzeyleri; cinsiyet, medeni durum, çocuk sahibi olma, yaş, eğitim durumu, mesleki kıdem, aynı okulda çalışma süresi, branş, mesleği kendi isteği ile seçme, okul türü, aylık gelir, kadro durumu gibi değişkenlere göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı bulunmuştur.Araştırmada elde edilen bulgulara göre araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: İş Tatmini, Öğretmen, İlköğretim.

This study was prepared to determine the level of job satisfaction of teachers serving at primary education schools by demographic characteristics. For this purpose, it was determined whether there was a significant relation between demographic characteristics and level of job satisfaction of teachers or not and variables led to the highest and lowest satisfaction were examined. 46 primary education schools in Maltepe, Istanbul for the academic year 2010 ? 2011 constituted the universe of the study and 414 teachers serving at 20 primary education schools were included in the sampling of the study. ?Personal information form? with 12 questions, including demographic information of the participators and the short form scale (20) of ?Minnesota Satisfaction Questionnaire (MSQ)? were used as data collection tool. SPSS package program was used to analyze data. To summarize personal characteristics of the teachers constituting the sampling, frequency and percentages of variables were calculated. Average scores and standard deviations of sub-dimension and items of job satisfaction scale were calculated. To examine whether independent variables of the study showed normality distribution on scales and sub-dimension or not, Kolmogorov-Smirnov test was used. Then unrelated t-test was conducted to determine whether the views by demographic information received by the participants differed at the level of .05 or not, single direction variance analysis (ANOVA) was conducted for the groups more than two, to determine from which group the difference arose, Scheffe test was used. Since normality assumption was not provided for some variables, Mann-Whitney U test being one of non-parametric tests was used.Following findings were obtained in the end of data analysis:The level of perception of intrinsic satisfaction of the teachers participating in the study was at the level of ?I am satisfied?. Extrinsic satisfaction levels of teachers were lower than intrinsic satisfaction levels. It is seen that extrinsic satisfaction of teachers was realized at the level of ?I am indecisive?.General job satisfaction of the teachers participating in the study was at the level of ?I am satisfied?.The level of pleasure of the teachers that attended the search differ from accordingly due to such changing conditions meaningfully; sex, marital status, having children, age, education, seniority, the period of working in the same school, branch, choosing their jobs willingly, the types of the schools, salary, cadre status.The seachers are advised according to the findings of the search.Key Words: Job Satisfaction, Teacher, Primary Educational School