Genç yetişkinlikte algılanan anne-baba tutumlarının, kendini toparlama gücü ve benlik saygısı arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmada farklı tepkisellik, davranış beklentileri, davranış yönlendirmesi, psikolojik kontrol ve özerklik desteği gibi farklı etkileşim örüntü örneği sergileyen ailelerde yetişen bireylerin benlik saygılarını ve psikolojik dayanıklılıklarıyla (resilience) ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Annem ve ben, babam ve ben ölçeği ile bireyin anne babayı algılaması tepkisellik, davranış beklentileri, davranış yönlendirmesi, psikolojik kontrol ve özerklik yönleri ile belirlenmiştir. Tepkisellik ölçümü, ana babalar tarafından gösterilen sıcaklık ve desteği, davranış kontrolü, ana babalar tarafından yapılan kural koyma ve yol gösterme gibi aktif kontrolü, psikolojik kontrol, zorlayıcı ve manipülatif kontrolü, özerklik desteği, çocukların özerk girişimlerinin desteklenmesini ve davranış yönlendirme, çocukların akademik ve sosyal yaşantısına ilişkin beklentilerini belirlemektedir. Bunlar belirlendikten sonra, tepkisellik, davranış beklentileri, davranış yönlendirmesi, psikolojik kontrol ve özerklik desteği olan ailelerde yetişen bireylerin benlik saygısı ve psikolojik dayanıklılıklarıyla (resilience) ilişkisi karşılaştırılmıştır. Bireylerin, benlik saygısı Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ) ile, psikolojik dayanıklılıkları 'Kendini Toparlama Gücü Ölçeği' ile saptanmıştır.Bu araştırmanın örneklemi, 2011 yılında İstanbul ilinde ikamet eden 20 ? 40 yaş arası genç yetişkinlerin seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen, 95 kadın ve 105 erkekten oluşan 200 kişiyi kapsamıştır. Aile etkileşim örüntüsü 'Annem ve Ben' ölçeğinin beş alt alanları olan tepkisellik, davranış beklentileri, davranış yönlendirmesi, psikolojik kontrol ve özerklik desteği ile saptanmıştır.Çalışmanın sonunda davranışları anneleri tarafından yönlendirilen bireylerin benlik saygısı düzeyleri daha düşük bulunmuştur. Annelerinden ve babalarından tepkisel davranış gören ve özerkliği desteklenen bireylerin kendini toparlama gücü yüksek bulunmuştur. Bu çalışma tepkisellik ve özerklik desteğinin psikolojik dayanıklılığı desteklediği ortaya konmuştur.Genç yetişkin erkeklerin genç kadınlara göre babalarından daha fazla psikolojik kontrol gördükleri belirlenmiştir.Anahtar Sözcükler: Genç Yetişkinlik, Anne ? Baba Tutumları, Benlik Saygısı ve Psikolojik Dayanıklılık

This study aims to show individuals raised in families displaying different interaction patterns such as reactional behavior, behavior expectation, behavior direction, psychological control and autonomy support and the connection between them and the individual?s self-esteem and psychological resilience. Individuals? perception of parents, their reactional behavior, behavior expectation, behavior direction, psychological control and their autonomy are set according to ``My mother and I?? and ``My Father and I?? scales.Reactional Behavior measurement sets the sincerity and support displayed by the parents, behavior control, active controls such as rules put by the parents and giving directions, psychological control, forcible and manipulative control, autonomy support, encouraging children?s own self-autonomy and bahvior direction and children?s expectations about their academic and social life. After these are set, individuals raised in families with reactional behavior, behavior expectation, behavior direction, pscyhological control and autonomy support and their seif esteem and pscyhological resilience is compared. Individuals? self-esteem has been evaluated with Rosenberg Scale of Self-esteem and their pscyhological resilience has been evaluated with ``scale of self-redress??Example of this research includes 200 people. 95 of these people are women and 105 of them are men and they are picked out randomly as young adults living in Istanbul in 2011 whose ages range from 20 to 40. Family interaction pattern has been confirmed by five sub categories of ``my mother and I?? scale which are reactional behavior, behavior expectation, behavior direction, pscyhological control and autonomy support.At the end of the study the individuals whose behaviors are directed by their mothers are found to have lower self-esteem. The individuals who face reactional behaviors from their parents and those who get autonomy support are found to have higher chance for self-redress. This study displays that reactional behavior and autonomy support help psychological resilience. It has been found out that male young adults experince more psychological control from their fathers than female young adults.Key Words: Young Adulthood, Parents Behaviours, Self-esteem and psychological resilience