Akademisyenlerin temel benlik değerlendirmeleri ile duygusal örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın birincil amacı; İstanbul'da bir devlet üniversitesi (Marmara Üniversitesi) ve bir özel üniversitede (Maltepe Üniversitesi) çalışmakta olan akademisyenlerin temel benlik değerlendirmeleri ile duygusal örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin ve iş tatmininin bu ilişki üzerindeki aracılık etkisinin incelenmesidir. Bu araştırmanın literatüre katkılarından biri, temel benlik değerlendirme ile duygusal örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin Türkiye'de test edilmesi ve değerlendirilmesidir. Araştırmanın literatüre bir diğer katkısı ise, temel benlik değerlendirme ile duygusal örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin akademisyenler bağlamında test edilmesi ve değerlendirilmesidir. Araştırmanın örneklemini; İstanbul'da bir devlet üniversitesinde (Marmara Üniversitesi) ve bir özel üniversitede (Maltepe Üniversitesi) çalışmakta olan akademisyenlerin arasından kolayda örnekleme yöntemi ile seçilmiş olan ve yaşları 20 ile 70 arasında değişen 309 akademisyen oluşturmaktadır. Araştırma verileri; ?temel benlik değerlendirmesi envanteri?, ?iş tatmini endeksi?, ?duygusal örgütsel bağlılık envanteri? ve araştırmacı tarafından hazırlanan ?kişisel bilgi formu? ile toplanan verilerle sınırlıdır. Anketler internet üzerinden yanıtlattırılmıştır. Verilerin analiz edilmesinin sonucunda elde edilen bulgular şu şekildedir: Akademisyenlerin temel benlik değerlendirmeleri ile duygusal örgütsel bağlılıkları arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (r=0,586; p<0.01). Bir başka deyişle, H1 hipotezi elde edilmiş olan veri tarafından desteklenmiştir. Bu tespit doğrultusunda, temel benlik değerlendirme ile duygusal örgütsel bağlılık arasındaki olumlu ilişkinin Türkiye'de de geçerli olduğu anlaşılmıştır. Akademisyenlerin temel benlik değerlendirmeleri ile iş tatmini düzeyleri arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu (r=0,593; p<0.01) ve de akademisyenlerin iş tatmini düzeyleri ile duygusal örgütsel bağlılıkları arasında da orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (r=0,577; p<0.01). Bir başka deyişle, H2 ve H3 hipotezleri elde edilmiş olan veri tarafından desteklenmiştir. Regresyon analizleri sonucunda, iş tatmininin, akademisyenlerin temel benlik değerlendirmeleri ile duygusal örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki üzerinde tam aracılık etkisinin olmadığı bulunmuştur. Bir başka deyişle, H4a hipotezi elde edilen veri tarafından desteklenmemiştir. İş tatmininin kısmi aracılık etkisine ilişkin olarak uygulanan Sobel testi sonucunda ise, iş tatmininin, temel benlik değerlendirme ile duygusal örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerinde kısmi aracılık etkisinin olduğu bulunmuştur. Bir başka deyişle, H4b hipotezi elde edilmiş olan veri tarafından desteklenmiştir.Bu bulgular, uygulamacılar açısından önem arz etmektedir. Özellikle insan kaynaklarında eleman seçiminde görevli olan kişilerin olumlu temel benlik değerlendirmesine sahip olan elemanları işe almaya özen göstermesi önem taşımaktadır. Bu sayede, işe alınan elemanların işlerinden daha fazla tatmin olmaları ve örgüt ile duygusal bağ kurmaları sağlanabilir. Nihai olarak devamlılık, yüksek iş performansı, verimlilik, personel devir hızının düşmesi ve örgütsel vatandaşlık davranışı gibi örgüt tarafından arzu edilen sonuçların ve davranışların ortaya çıkma ihtimali daha yüksek olacaktır.

The primary purpose of this research is to examine the relationship between core self-evaluations and affective organizational commitment and the mediating effects of job satisfaction on this relationship in the context of academics ranging from ages 20 to 70 working in a state university (Marmara University) and a private university (Maltepe University) in Istanbul. One of literally contribution of this research is to test and evaluate the relationship between core-self evaluations and affective commitment in Turkey. The other contribution of this research to the literature is to test and evaluate the relationship between core-self evaluations and affective commitment in the context of academics. The research population consists of academics worked in the state universities and private universities in 2011 in Istanbul. And the sample of research is composed of 309 academics aged 20 up to 70 and picked out with a convenience sampling method from academics working in a state university (Marmara University) and a private university (Maltepe University). Research data are limited to data collected through ?core-self evaluation inventory?, ?job satisfaction index?, ?affective commitment inventory? and the personal information form which is prepared by researcher. Surveys were answered over internet. The findings obtained from analyses of the data are as follows: It has been determined that there is a moderately, positive and meaningful correlation between core-self evaluations and affective organizational commitment (r=0,586; p<0.01). In other words, H1 hypothesis was supported by obtained data. According to this determination, the positive relationship between core-self evaluations and affective commitment are understood to be also valid in Turkey. It has been determined that there is a moderately, positive and meaningful correlation between core-self evaluations and job satisfaction (r=0,593; p<0.01) and also a moderately, positive and meaningful correlation between job satisfaction and affective commitment (r=0,577; p<0.01). In other words, H2 and H3 hypotheses were supported by obtained data. As a result of regression analyses, there is no full mediating effect of job satisfaction on the relationship between core-self evaluations and affective commitment. In other words, H4a hypothesis was not supported by obtained data. According to Sobel test applied in relation to partial mediating effect of job satisfaction, it has been determined that there is a partial mediating effect of job satisfaction on the relationship between core-self evaluations and affective commitment. In other words, H4b hypothesis was supported by obtained data. These findings are crucial for practitioners. Especially for officer of human resources assigned to choose staff, it is important to employ staff with positive core-self evaluations. Thus, a higher degree of job satisfaction and affective commitment relation of employed staff can be achieved. Finally, results and attitudes required by the organization such as continuity, high working performance, productivity, decreasing rate of turnover and organizational citizenship behavior will be more likely to occur.