Hasta hakları alanındaki kavram sorunları ve uygulamaya yansımaları :İstanbul ili örneği

Abstract

Bu araştırma, hasta hakları alanındaki kavram sorunlarının hasta hakları uygulamasına yansımalarını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma evreni, İstanbul'da Sağlık Bakanlığı'na bağlı devlet hastaneleri olarak belirlenmiş ve bu amaçla İstanbul ilinde 30 hastaneden 30 hasta hakları birim sorumlusu ve İl Sağlık Müdürlüğü Hasta Hakları Koordinatörlüğünde çalışan 6 kişi ile görüşülmüştür. Araştırma Mart 2011 ve Kasım 2012 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın modeli genel tarama modeli olarak seçilmiştir ve veriler SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) programı ile analiz edilmiştir.Araştırmanın birinci bölümünde, hasta hakları ile ilgili kavramlar ve hasta hakları fikrinin gelişimi ile ilgili bilgiler verilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde ise araştırmanın yöntemi hakkında bilgi verilmiş, araştırmada elde edilen bulgular yorumlanmış ve sonuç ve öneriler sunulmuştur.Araştırmanın sonuçlarından bazıları şöyledir: Hasta hakları birim sorumluları orta yaşlılardan oluşmaktadır. Araştırmaya katılanların %44,4'ü bir yıldan daha az, %2,8'i bir yıl süreyle, %22,2'si iki yıldır hasta hakları birimlerinde çalışmaktadır. Hasta Hakları Birim Sorumlularına, Hasta Hakları Yönetmeliğinin 39. maddesinde bulunan, insanî değerlere saygı, güler yüzlü olmak, nazik olmak, şefkatli olmak gibi ifadelerinden ne anladıkları sorulmuştur. Araştırmaya katılanlar, bu ifadelerin ne oldukları ile ilgili farklı yanıtlar vermektedir. Araştırmaya katılanların %91,7'si sağlık çalışanlarına hasta hakları gibi hakların verilmesini istemektedir.Hasta hakları alanında sağlıklı uygulamalar yapabilmek için, bu haklar ile ilgili kavram sorunlarının ortadan kaldırılmasının, hasta hakları alanında çalışanların insan hakları konusunda eğitim görmelerinin ve hastaların hakları ile sorumlulukları konusunda bilincinin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: İnsan Hakları, Hasta Hakları, Hasta Hakları Birim Sorumluları

The aim of this research is to put forth certain conceptual problems as reflected on practices related to the patient rights. The universe of the research is determined as the state hospitals in Istanbul, which are affiliated to the Ministry of Health. 36 interviews were conducted with 30 Patient Rights Unit Officials from 30 hospitals and 6 employees from the Patient Rights Coordination Office of Istanbul Health Directorate. The research was held between March 2011 and November 2012. The methodology of the research is survey sampling and the data are analyzed with SPSS (Statistical Package for the Social Sciences).The first part of the research gives information about concepts related to patient rights and the development of the idea of patient rights. The second part of the thesis presents the methodology of the research. In this part also the findings of the research are interpreted and the results and suggestions on the issue are presented.Some of the findings of the research are the following: The Patient Rights Unit Officials are generally middle aged. 44% of the research participants work less than one year, %2, 8 work for one year, %22,2 work for two years in the Patient Rights Unit. The Patient Rights Unit Officials were asked what they understand from expressions like respect to human values, being merry, being polite, being compassionate?. Research participants gave a variety of answers to these questions. 91,7% of participants demanded a set of rights for the health sector employees just like the patient rights.In order to have healthy practices in the area of patient rights, it is necessary to eliminate conceptual problems. Moreover, in order to establish a better patient right system people, who are employed in the area of patient rights have to be trained in human rights and thus to increase their awareness of the patient rights and of their responsibilities.Key Words: Human Rights, Patient Rights, Patient Rights Unit Officials