Önceden edinilmiş ve sonradan kazanılmış gelişim özelliklerinin evlilikte çift uyumu ile ilişkisi

Abstract

Araştırmada 20-45 yaş arası genç yetişkinlerin evlilik ilişkilerindeki çift uyumları ile doğuştan getirdikleri varsayılan mizaç özellikleri ve sonradan kazanıldığı bilinen ebeveynlerinden algıladıkları tutumların, ayrışma-bireyleşmenin ve kendini toparlama gücünün ilişkisi incelenmiştir.İstanbul ilinde yaşayan 135 çiftten oluşan örneklem grubuna Kişisel Bilgiler Formu, Çift Uyumu Ölçeği, Beş Faktör Kişilik Envanteri (Kısa Formu), Kendini Toparlama Gücü Ölçeği, Ayrışma-Bireyleşme Envanteri uygulanmıştır.Erkeklerde ve kadınlarda dışadönüklük ve gelişime açıklık ile evlilik uyumu arasında pozitif yönde anlamlı ilişki vardır. Duygusal tutarsızlık ile çift uyumu her iki cinsiyet için de negatif yönde anlamlı olarak ilişkilidir. Yumuşakbaşlılık ise sadece erkeklerde çift uyumu ile pozitif yönde anlamlı olarak ilişkili bulunmuştur. Kadınların yumuşakbaşlı olmaları ile çift uyumları arasında bir ilişki yoktur.Kadınların ve erkeklerin kendini toparlama güçleri arttıkça evlilikte çift uyumları da artmaktadır.Kadınlarda ve erkeklerde ayrışma-bireyleşmeyi başarılı olarak gerçekleştiremeyenlerin çift uyum düzeyleri düşmektedir.Özerkliklerinin anneleri tarafından desteklendiğini algılayan erkeklerin evlilik ilişkilerinde uyum düzeyleri daha yüksek olmaktadır. Anneleri tarafından manipüle edici ve zorlayıcı bir psikolojik kontrol altında tutulduğunu algılayan erkeklerin ise evlilik ilişkilerinde uyum düzeyleri düşük olmaktadır. Aynı şekilde babaları tarafından psikolojik kontrol altında tutulduğunu algılayan erkeklerin de evliliklerinde çift uyumları daha düşük düzeyde olmaktadır. Babaları tarafından özerkliklerinin desteklendiğini ve babalarını daha duyarlı, sevecen, ilgili algılayan erkeklerin de evliliklerinde çift uyumları daha yüksek düzeyde olmaktadır.Anahtar Sözcükler: Çift Uyumu, Mizaç, Kendini Toparlama Gücü, Ayrışma- Bireyleşme, Algılanan Ebeveyn Tutumları

The aim of this study was to investigate the relationship between inherent and acquired characteristics of human development with marital adjustment. Within this frame resilience, separation-individuation, perceived parental attitudes can be handled as acquired characteristics. The sample group consists of totally 135 couples living in Istanbul between ages of 20-45 who were selected with random sampling method. Personal Information Form, Dyadic Adjustment Scale, Five Factor Personality Inventory, Resilience Scale, Perceived Parental Attitudes?Mother and Father Forms, Separation-Individuation Scale were applied separately to husbands and wives. There is a meaningful positive relationship between being extraversionism, conscientiousness and openness to experience with marital adjustment for both men and women. There is a meaningful relation in negative side among the scores of being neuroticism and marital adjustment for both men and women. There is no correlational relation between agreeableness of women and their marital adjustment. Being agreeableness is just correlated positively with men?s marital adjustment. High resilience scores related to high marital adjustment. Unsuccessful separation-individuation process is related to low marital adjustment. According to perceived parental attitudes father?s responsiveness has meaningful positive relationship for both women?s and men?s marital adjustment. Perceiving manipulative psychological control from father?s parenting attitude is negatively correlated with both women?s and men?s marital adjustment. Perceiving manipulative psychological control from mother?s parenting attitude is negatively correlated with men?s marital adjustment. There is no relationship between mother?s parenting attitude and women?s marital adjustment. There is a meaningful positive relationship between perceiving supporting selfdetermination from mother?s parenting attitude and men?s marital adjustment.Keywords: Marital Adjustment, Temperament, Resilience, SeparationIndividuation, Perceived Parental Attitudes