Televizyonda yayınlanan izdivaç programlarında toplumsal cinsiyetin temsili

Abstract

Televizyonda yayınlanan izdivaç programlarını toplumsal cinsiyet bağlamında ele alan bu çalışmada, evlenmek amacıyla bu programlara katılan kadın ve erkek adayların evlilik kriterleri, kitle iletişim kuramları ve feminist kuram ışığında incelenmektedir. İzdivaç programları geleneksel toplumsal cinsiyet rollerini pekiştiriyor tezinden hareketle yapılan bu araştırmanın amacı, kadınlık ve erkeklik rollerinin televizyon aracılığıyla nasıl kurulduğunu ve toplumsal cinsiyet rollerinin nasıl pekiştirildiğini açıklamaktır.Esra Erol'da Evlen Benimle ve Su Gibi adlı izdivaç programlarına katılan kadın ve erkek adayların evlilik kriterleri ve toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili söylemleri ataerkil pazarlıklar çerçevesinde ele alınmış ve eleştirel söylem analiziyle çözümlenmiştir. Yapılan çözümleme sonucunda bu söylemlerin, erkeğin kadın üzerindeki cinsel ve ekonomik denetimini meşrulaştıran, toplumsal cinsiyet rollerini doğallaştıran ve pekiştiren nitelikte oldukları görülmüştür. Bu çalışma, kadının erkeğe ekonomik bağımlılığının biyo-iktidar olarak işlediğini göstermiştir.Televizyonun ideoloji aktarma işlevinin gerçeklik televizyonu formatıyla güçlenmesi, izdivaç programlarının erkek egemen ideolojiyi, evlilik pratiklerini ve toplumsal cinsiyet rollerini sürdürme ve pekiştirme işlevini de güçlendirmiş olmaktadır. İzdivaç programlarında evlilik ile mutluluk ve manevi değerler ile sürdürülebilir evlilik arasında sıkı bir ilişki kurulmakta, bu yolla evlilik kurumu ve muhafazakâr tavır yüceltilirken geleneksel toplumsal cinsiyet rolleri pekiştirilmektedir.Anahtar Sözcükler: Toplumsal cinsiyet, ataerkil pazarlık, biyo-iktidar, söylem, evlilik.

This study examines marriage programmes on television in terms of gender roles. It uses feminist and mass communication theory to analyse the criteria for marriage that female and male marriage candidates on the programmes put forward. This research is based on the assumption that marriage programmes reinforce traditional gender roles and aims at explaining how femininity and masculinity are shaped by television and how gender roles are consolidated.The marriage programmes Esra Erol'da Evlen Benimle and Su Gibi were analysed. The concept of patriarchal bargaining was used to analyse the marriage criteria of the female and male candidates and critical discourse analysis was applied to their statements about gender roles. The analysis showed that these statements legitimised male sexual and economic control over women, and normalised and reinforced gender roles. This research shows that the concept of biopower can be applied to describe women's economic dependence on men.Reality television has strengthened television's function of communicating ideologies, and through marriage programmes thus also the maintenance and reinforcement of patriarchal ideology, marriage practices and gender roles. Marriage programmes insist on a link between marriage, happiness and moral values, and a sustainable marriage; by making this connection, they glorify the institution of marriage and conservatism and reinforce traditional gender roles.Key Words: Gender, patriarchal bargaining, biopower, discourse, marriage.