Ulusal hareketin üç lideri Yusuf Akçura, Ziya Gökalp ve Mustafa Kemal Atatürk`ün milliyetçilik anlayışları

Abstract

Değişen ve gelişen dünya şartlarına ayak uyduramayan Osmanlı Devleti XIX. yüzyıldan sonra dağılma sürecine girmiştir. Devleti dağılmadan kurtarabilmek amacıyla Osmanlı devlet adamları çeşitli önlemler almışlar fakat başarılı olamamışlardır. Osmanlı Devleti'nin bu çalkantılı döneminde bir takım fikir akımları ortaya çıkmıştır. Bu fikir akımlarının etkili olduğu o zaman şartları için pek söylenemese de bu fikir akımlarından biri olan milliyetçilik gelecekte kurulacak olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin fikri alt yapısını oluşturacak olan önemli bir akım olarak belirmiştir. Bu akımın fikir üstatları ve en önemli uygulayıcıları olan Ziya Gökalp, Yusuf Akçura ve Mustafa Kemal Atatürk'ün milliyetçiliğe bakış açıları ise bu araştırmada detaylı bir biçimde incelenmiştir. Hiçbir fikir akımı dönemin şartlarından bağımsız bir şekilde oluşmamıştır. Milliyetçilik akımının da Türkler arasında hızla yayılıp Türk milliyetçiliğine dönüşmesinde dönemin şartları belirleyici olmuştur. Türk milliyetçiliği incelenirken de Ziya Gökalp, Yusuf Akçura ve Mustafa Kemal Atatürk'ün milliyetçilik anlayışları dönem şartları içerisinde incelenmiştir. Çalışmada üç fikir adamının ailelerinden başlanarak Türk milliyetçiliği fikrinin zihinlerinde belirmeye başladığı çocukluk ve gençlik dönemlerinden bahsedilmiş, ölümlerine kadar geçen sürede yaptıkları faaliyetler ve milliyetçilik bağlamında çalışmalar anlatılmıştır.Bu üç fikir adamının milliyetçilik görüşlerini irdelemek amacıyla yapılan çalışmada Ziya Gökalp, Yusuf Akçura ve Mustafa Kemal Atatürk 'ün milliyetçiliği çeşitli alanlarda nasıl gördükleri, uygulamaya geçen ve teoride kalan fikirleri bölümler halinde değerlendirilmiştir. Bütün bu çalışmalardan sonra Ziya Gökalp, Yusuf Akçura ve Mustafa Kemal Atatürk 'ün milliyetçilik anlayışındaki benzerlikler ve farklılıklar karşılaştırmalı olarak tespit edilmiştir.Anahtar kavramlar: Ziya Gökalp, Yusuf Akçura ve Mustafa Kemal Atatürk, Millet, Milliyetçilik.

The ottomon state which does not odgot to chonging and developing world conditions, XIX. Century, it enters the process of disintegnotion. The ottomon statesmen toke vorious important points ond foil in order to be oble to liberate the stote without disintegrotion. This period of the ottomon stote is reveoled in o number of movements. Considering these currents of thought notinolism which is are of these currents constitudes the intellectvol sup-structure of republic of Turkey in the future. These idea are: Ziya Gökalp, Yusuf Akçura and Mustafa Kemal Atatürk. No idea is independent of the conditions of the current period. The conditions of the that are effective in the Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Mustafa Kemal notionolism conception from the advocotes of turkis notiolism hove been included. İn this work, the childhood and youth periods of the idea movement are mentioned. In this stdy the ideas of how the three ideas flow into the religious, lingulstic and economic aspects of the notionolism the ideas and theareticol ideas are evalvoted in chopters. İn oddition, similorities and different in the understanding of notionolism have been examined componotiey.Keywords: Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Mustafa Kemal Atatürk