60-72 ay arası çocuklarda erken okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Okul öncesi dönemde kazanılan erken okuryazarlık becerileri, çocuğun çevresiyle doğrudan ilişkili olup, gelecekteki akademik başarısını da büyük ölçüde etkilemektedir.Bu araştırma; 60-72 ay arası çocukların erken okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiyi inceleyen ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen bir çalışmadır Amaç; erken çocukluk döneminde çocuğun aile ilişkileri, bilişsel performansı, temel kavram bilgisi, ailesinin ve öğretmeninin gözünden sosyal becerileri ile erken okuryazarlık becerisinin ilişkisini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu; 2017-2018 eğitim öğretim yılında İstanbul ilinde yaşayan, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 60-72 ay arası 62 kız ve 62 erkek olmak üzere 124 çocuk ile çalışma grubunda yer alan çocukların aileleri ve öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada; Aile ve Çocuk Bilgi Formu, Aile Değerlendirme Ölçeği, Sosyal Beceri Ölçeği (OSBED), Erken Okuryazarlık Testi (EROT), Bracken Temel Kavram Ölçeği, Bilişsel Değerlendirme Sistemi (Cognitive Assesment System, (CAS) veri toplama araçları kullanılmıştır. Verilerin analizinde; parametrik tekniklerden Pearson Korelasyon Analizi, İlişkisiz Grup T-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve parametrik olmayan tekniklerden ise Man Whitney U ve Kruskal Wallis Testi adlı teknikler kullanılmıştır. Buna ek olarak, erken okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenleri ne kadar yordadığını tespit etmek amacıyla Basit Doğrusal Regresyon Analizleri kullanılmıştır. Yapılan istatistiki analizler sonucunda erken okuryazarlık becerileri ile cinsiyet arasında ilişki bulunmamıştır. Erken Okuryazarlık becerileri ile çocuğun okul öncesi eğitim kurumuma başlama yaşı arasına negatif yönlü ilişki bulunmuştur. Erken okuryazarlık becerileri ile annenin eğitim düzeyi arasına anlamlı bir fark bulunmamış buna karşın babaların eğitim düzeyi arasında anlamlı fark görülmüştür. Erken okuryazarlık becerileri ile temel kavram becerileri arasında yüksek düzeyde anlamlı ilişki görülmüştür. Erken okuryazarlık becerileri ile Sosyal beceriler arasında orta düzeyde anlamlı ilişkiler görülmüştür. Aile değerlendirme ölçeğinin alt boyutlarında problem çözme becerisi ile erken okuryazarlık becerilerinden olan sözcük bilgi ile negatif ilişki bulunmaktadır. Erken okuryazarlık becerileri ile bilişsel performans düzeyi arasında anlamlı ilişki görülmüştür.

This study analyses the relationship between the early literacy skills in children between 60-72 months and various variables via the use of relational screening model. The aim of this study is to explore the relationship between the early literacy skills and the family relationships,cognitive performance, basic concept knowledge, social skills as perceived by the family and teachers. The sample of this study consists of 124 children, 62 boys and 62 girls, aged between 60-72 months, who live in İstanbul and attend pre-school education institutions, and also their parents and teachers. In this study, data collection tools such as Family and Child Information Form, Family Assessment Scale, Social Skill Scale (OSBED), Early Literacy Test (EROT), Bracken Basic Concept Scale, Cognitive Assesment System (CAS) were used. For data analysis, parametric techniques such as Pearson Correlation Analysis, Unpaired Group T-Test, One-way ANOVA, and non-parametric techniques such as Man Whitney U and Kruskal Wallis Test are used. In addition, Simple Linear Regression Analyses were used to determine the extent to which early literacy skills predict various variables. As a result of the statistical analyses, there was no correlation found between early literacy skills and gender. A negative correlation was found between Early Literacy skills and the age at which the child started to attend school. There was no significant relationship found between early literacy skills and the mothers' level of education. On the other hand, a significant relationship was found between the level of education of fathers and early literacy skills. A high level of correlation was seen between early literacy skills and basic concept skills. In the sub-dimensions of the family assessment scale, a negative correlation exists between problem-solving skills and vocabulary knowledge which is one of the early literacy skills. A significant correlation was seen between early literacy skills and cognitive performance level.