Otizmli çocuklarda gastrointestinal sorunların önlenmesinde eğitimin etkinliğinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, otizmli çocuklarda gastrointestinal sorunların önlenmesinde eğitimin etkinliğinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini araştırmaya katılmayı kabul eden 90 otizmli çocuğun bakım vericisi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, Otizmli Çocuğu ve Bakım Vericisini Tanıtıcı Bilgi Formu, Çocuğun Günlük Beslenme ve Gastrointestinalsitem Sorunları İzlem Formu, Bakım Vericilerin Bilgi Durumunu Belirleme Formları ile toplanmıştır. Araştırmanın verilerinin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortanca değerleri, ortalama ± standart sapma, Wilcoxon, Whitney U, Kruskal Wallis ve Ki-kare testleri kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık için p < 0.05 kabul edilmiştir. Eğitim öncesi, otizmli çocukların %77,7'sinin beslenme sorunu ve çocukların tamamının gastrointestinal sorunları yaşadığı belirlenmiştir. Bakım vericilerin, otizmle ilgili bilgilerine göre eğitim öncesi ve eğitim sonrası ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Otizmli çocukların eğitim öncesi konstipasyon (%67,8), gaz (%44,4), şişkinlik (%42,2) yaşadıkları ve konstipasyon (%30,0), gaz (%10,0) ve şişkinlik (%6,6) sorununun eğitim sonrası azaldığı belirlenmiştir. Otizmli çocukların, eğitim öncesi kefiri (%9,9), turşuyu (%35,2) daha az oranda tükettiği ve eğitim sonrası kefiri (%80,0), turşuyu (%84,4) daha fazla oranda tükettiği belirlenmiştir. Otizmli çocukların, eğitim sonrası tükettiği besinlerin haftalık tüketim ortalamalarına göre ayran, kefir, tavuk, yumurta ve sütlü tatlıları tüketen çocukların, gastrointestinal sorunları yaşama durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir ( p < 0,05). Bu sonuçlar doğrultusunda; özel eğitim merkezlerinde hemşirelerin istihdam edilmesi; hemşirelerin otizmli çocukların detaylı sağlık öyküsünü alarak gereksinimlerini belirlemesi ve gereksinimlerine göre eğitim ve danışmanlık yapması önerilmiştir.Anahtar Sözcükler: Otizm, beslenme, gastrointestinal sistem, hemşire.

This research was conducted in order to evaluate effectiveness of training in prevention of gastrointestinal problems in children with autism. Sample of the research was comprised of caregivers of 90 children with autism that accepted to participate in the research. Data of the research were collected by using Introductory Information Questionnaire For A Child With Autism and His/Her Caregiver, Follow-up Questionnaire for A Child's Daily Feeding and Gastrointestinal Problems and Determinative Questionnaires For Level of Knowledge of Caregivers. For evaluation of data of the research, count, percentage, median values, mean ± standard deviation, Wilcoxon, Whitney U, Kruskal Wallis and Chi-square tests were used. For statistical significance, p <0.05 was accepted. It was determined that 77% of children with autism with feeding problems prior to training and all of them experienced gastrointestinal problems. A statistically significant difference was determined between means of caregivers regarding knowledge about autism before training and after training. It was determined that children with autism experienced constipation (67.8%), flatulence (44.4%) and distention (42.2%) problems before training, and flatulence (10.0%) and distention (6.6%) problems decreased after training. It was determined that children with autism consumed kefir (9.9%) and pickle (35.2%) to less extent before training and consumed kefir (80.0%) and pickle (84.4%) to greater extent after training. In accordance with weekly consumption averages for foods that children with autism consumed after training; it was determined that there was a statistically significant difference between children consuming ayran, kefir, chicken, egg and milky desserts and status of experiencing gastrointestinal problems ( p < 0,05). In accordance with these results, employment of nurses in private training centers, determination of needs of children with autism by nurses through taking a detailed medical history and providing training and counseling in accordance with the needs are recommended.Keywords: Autism, feeding, gastrointestinal system, nurse.