Bebek`te 19. y.y. sonu yöresel konut mimarisi ve günümüzde mevcut olmayan bir evin restitüsyonu üzerine araştırma

Abstract

Türk çağında Boğaziçi, yalıları, konakları, köşkleri ile uyumlu ve yaşayan bir Türk kültürü oluşturmuştur. Doğaya, insana saygıyı ifade eden, doğa ile çatışmadan, onunla barışık yaşanmasını gösteren bu evrensel kültür, son dönemlerde hızla değerlerini kaybetmeye başlamış, yerini görüntü ve biçim değişimine yol açan apartman kültürüne bırakmıştır. Doğal ve tarihi değerlerinin hızla yok edildiği Boğaziçi'nde Bebek kendisini koruyabilmiş ender Boğaziçi yerleşimlerinden birisidir. Sivil mimarlık örneği bazı yapıları yıkılmış olmasına, son yarım yüzyıldır klasik anlamda yalısı kalmamasına rağmen Bebek kendisine has yeşil yamaçları, ayakta kalan konak ve köşkleri ile doğal ve tarihi özelliğini bir ölçüde de olsa yaşatmaktadır. Bebek'te 19. yy sonu yöresel konut mimarisini oluşturan evler, konaklar, köşkler ve yalılardır. Yalılar kıyılarda yapılarak yöresel kıyı mimarisini oluşturmuş, konak ve köşkler ise yamaçlarda yapılmışlardır. 18. yy ortalarından itibaren yapılmış evlerle, 19. yy sonlarına kadar değişik üsluplarla yapılmış konak, köşk ve yalılar Bebek 19. yy sonu yöresel konut mimarisini oluşturmuştur.Bu çalışmada, Boğaziçi yerleşimlerinden Bebek'te 19. yy sonu yöresel konut mimarisi incelenmiştir. Bu kapsamda, Bebek tarihi dokusu içinde yer alan ve 19. yy sonlarına doğru yapılmış, günümüzde ayakta olmayan bir konağın elde edilen verilerin ışığında tespiti ile restitüsyonu üzerine araştırma yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Boğaziçi, Bebek, Konak ve Köşkler, Konut Mimarisi,restitüsyon

During the Turkish era, the Bosphorus has created a Turkish culture that is in harmony with living quarters, pavilions and mansions. This universal culture, expressing respect for nature, respect for human beings, and peaceful unity with nature, has recently left its value to the apartment culture that has begun to lose value and leads to change in appearance and form. In the Bosphorus where natural and historical values are rapidly destroyed, Bebek is one of the rare Bosphorous settlements that could protect itself. Although the example of civil architecture has been destroyed some facts, and it has not survived for the past half century in its classical sense, Bebek has its natural and historical features with its green slopes, standing mansions and pavilions. Houses, mansions, pavilions, and insects that make up the regional housing architecture of the late 19th century in Bebek. The mansions were built on the coast to create the local coastal architecture, and the mansions and pavilions were built on the slopes. Houses built from the middle of the 18th century until the end of the 19th century, mansion, pavilion and watersides made in different styles. In this study, local housing architecture of Boğaziçi settlements dating from the 19th century in Bebek was examined. In this context, research on the restitution was carried out in the light of the data obtained in a non-standing boulder which is located in the history of Bebek and made towards the end of the 19th century. Keywords: Bosphorus, Bebek, Mansions and Pavilions, ResidentialArchitecture, Restitution