Süreç odaklı kalite yönetimi anlayışına hakim yazılım sektöründeki firmaların CMMI basamaklı modeli ile değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde yazılım sistemleri bir çok iş alanının temel bileşenleri içersinde yer almaktadır. Artan rekabet, gelişen teknoloji ve yazılım kuruluşlarının artan kabiliyetlerinin de etkisiyle gelişmiş yazılım sistemlerine olan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Yazılım üretimi diğer alanlara kıyasla oldukça farklı özellikler göstermektedir. Bu sektör, farklı disiplinler tarafından mühendislik, sanat, zanaat veya bilim dalı olarak yorumlanabilmektedir. Yazılım sektöründe kaliteli yazılımlar; kabul edilebilir düzeyde hatasız, planlanan bütçe ile zamanında bitirilip dağıtılabilen, gereksinimleri veya beklentileri karşılayabilen ve sürdürülebilir özelliklere sahip yazılımlar olarak değerlendirilebilir. Tüm hataları oluşmadan önlemek, proje koşulları ve maliyetleri içerisinde olanaklı değildir. Yazılımda ürünün kalitesini, ağırlıkla onu üreten sürecin kalitesi belirlemektedir. Bu nedenle, yazılım sektöründe ürün odaklı kalite yönetiminden çok süreç odaklı kalite yaklaşımı hakimdir. Müşteriye sağlanan ürün veya hizmet, yönetilen süreçlerin çıktılarıdır. Süreç yönetimi tabanlı düşünce, yazılım geliştirme faaliyetleri yürüten firmalarda metodolojilerin kullanımını avantaj ve zorunluluk olarak öne çıkartmaktadır. Son on beş yılda yazılım geliştirmede kullanılan kalite sistemlerini ve süreçlerini değerlendirmek, yazılımda kalite sertifikasyonunu sağlamak, süreçleri iyileştirmek ve yetenek belirlemek için çeşitli modeller geliştirilmiştir.Bu çalışmanın amacı, yazılımda temel kalite kavramları ile kalite sertifikasyonunu, süreç iyileştirme ve yetenek belirleme amacıyla ortaya çıkan yazılım süreç değerlendirme modellerini tanıtmaktır. Buna ilave olarak, bu modellerden en önemlisi olan CMMI referans alınarak, bir anket tabanlı kendini değerlendirme metodu önerilmiştir. Bu anket Türkiye'deki beş yazılım firmasının CMMI 2. düzey olgunluk değerlendirmesi için kullanılmıştır.Bu tez 2006 yılında yapılmıştır ve 109 sayfadan oluşmaktadır.Anahtar Kelimeler: Yazılımda kalite, süreç, yazılım kalite güvence, süreç iyileştirme, CMM, CMMI, olgunluk modelleri, süreç değerlendirme, sürekli ve basamaklı gösterimler.

Today, software systems take their place as the basic components of almost all fields of business activity. As the competition increases, the need for advanced software systems becomes larger everyday, with the influence of the growing capabilities of developing technology and software organizations. Software production shows very different properties in comparison to the other areas of industrial production. This sector can be interpreted as engineering, art, trade or science by different disciplines. Quality software can be regarded as software having no or few defects to be at an acceptable level, to be finished and distributed on time, within the planned budget, meeting the expectations and requirements and having sustainable properties. The quality of the product is especially determined by the quality of the producing process. For this reason, process focused quality approach dominates the software sector rather than product focused quality management. Product or service provided to customers is the output of managed processes. Process management based thinking and the use of methodologies, highlights both the advantage and a necessity for companies producing software. For fifteen years, several models have been developed to evaluate the quality systems and processes used at software development, to provide software quality certification, to improve process and to specify capability.The aim of this work is to present the main quality concepts and quality certification, software process evaluation models for process improvement and capability determination. Furthermore taking as a reference the most significant of these models, i.e. CMMI, a questionnaire based self assessment method is proposed. This questionnaire is used to evaluate the CMMI level 2 maturity of five software companies in Turkey.This thesis has been completed in 2006 and consists of 109 pages.Keywords: Software quality, process, software quality assurance, process improvement, CMM, CMMI, maturity models, process appraisal, continuous and staged representations.