Akıllı etmenler ve akıllı etmen yönelimli programlama yaklaşımı

Abstract

Etmene Yönelik Programlama (EYP), Nesneye Yönelik Programlama (NYP) yöntemi gibi bir programlama yaklaşımıdır. EYP, pasif olan ?nesne? yapısını baz alan NYP'yi gelişti-rerek aktif davranışlar sergileyen ve mental özellikleri bulunan ?etmen? kavramı üzerine inşa edilmiştir. Akıllı yazılım etmenleri olarak da ifade edilen bu birimler, fikir, taahhüt, niyet, karar verme, plan seçme gibi mental kabiliyetlere sahip özerk varlıklardır.Yapay zekâ çalışmalarının bir uzantısı olarak gelişen EYP, günümüzün karmaşık yazı-lım problemlerinin çözümünde güçlü bir alternatif olarak ortaya çıkmaktadır. Gerçek yaşam-daki aktif nesneleri temsil eden etmenlerle NYP ile gerçekleştirilmesi zor olan işleri başarmak kolaylaşmaktadır.Bu tezin amacı, yapay zekâ hakkında genel bir görüş oluşturarak etmen kavramını tanımlamak, etmene yönelik programlamayı açıklamak ve etmene yönelik programlama ile nesneye yönelik programlama yaklaşımları karşılaştırarak daha iyi bir kavrayış sağlamaktır. Tez ile birlikte sunulan örnek proje bir çok-etmenli sistemin modellenmesini ve gerçekleştirilmesini içermektedir.

Similar to Object-Oriented Programming (OOP), Agent-Oriented Programming (AOP) is a programming paradigm. AOP is built on the concept of an agent that has mental capabili-ties and exhibits active behavior. This is an improvement over OOP which takes a passive object structure as a base. These units which can also be referred to as intelligent software agents are the autonomous beings having beliefs, commitments, intensions, decision making and plan selection.AOP, which is developing as an extension of studies related to artificial intelligence is emerging as a strong alternative in solving contemporary complicated software programming problems. It becomes easier to accomplish the tasks that are difficult to put into practice using OOP, if we use agents that represent proactive real life objects.The objective of this thesis is to describe the concepts of agents creating a general view about artificial intelligence, and to explain Agent Oriented Programming. We also compared the AOP and OOP approaches with a view of their use in the development of pro-active solutions. The sample project presented with the thesis contains a model and realization of a multi-agent system.